خاتمی از تعدد و تکثر نهادهای تو در تو خیلی راضی نیست

اعتمادآنلاین| تشکیل پارلمان اصلاحات به معمای پیچیده برای اصلاح طلبان تبدیل شده است. عبدالله ناصری درباره نظر سیدمحمد خاتمی پیرامون تشکیل پارلمان اصلاحات گفت: خبر ندارم که توانسته با پارلمان اصلاحات ارتباط برقرارکند یا خیر اما می‌دانم که از تعدد و تکثر نهادهای تو در تو خیلی راضی نیستند.

مشروح این گفتگو را در ادامه بخوایند؛

* بحث تشکیل پارلمان اصلاحات طی روزهای گذشته داغ شده است. تصمیم‌گیری در این باره در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

این طرحی است که در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و شورای عالی ائتلاف مطرح شده و به آقای خاتمی هم ارائه شده است اما هنوز نظر واحدی در این ‌باره در بالاترین نظارتی یعنی شورای مشورتی وجود ندارد.

*این پارلمان جایگزین شورای مشورتی خواهد شد؟

بعضی‌ها معتقدند که به‌عنوان مرجعی ناظر بر شورای عالی ائتلاف تعریف شود. برخی نیز می‌گویند که باید جایگزین شورای مشورتی یا هم‌ عرض آن باشد. به هر حال هنوز خود دوستان نیز به جمع‌بندی واحدی نرسیده‌اند.

*پس اختلاف‌ها در این خصوص ادامه دارد؟ فکر می‌کنید کدام ایده هواداران بیشتری دارد؟

بعضی از دوستان در احزاب عضو شورای هماهنگی دنبال این هستند که پارلمان اصلاحات جایگزین شورای عالی ائتلاف شود اما شورای عالی ائتلاف یک کارکرد اجرایی و عملیاتی در امر انتخابات دارد و با توجه به اصلاح آیین‌نامه و تغییراتی که در ترکیب جعمیتی‌اش آن در حال ایجاد است حتما ماندگار و همیشگی می‌شود. این نهاد حتما مرجع رسمی برای انتخابات پیش رو و انتخابات‌های بعدی است. برخی از دوستان نیز نظرشان این است که پارلمان اصلاحات یک نهاد ناظر باشد. گروه دیگری نیز نگاه چندان امیدبخشی به این طرح ندارند. به هر ترتیب در صورت اتفاق نظر جبهه اصلاحات این نهاد به عنوان یک نهاد نظارتی و ردیاب در نظر گرفته می‌شود و عملکرد شورای عالی ائتلاف یعنی آن کارکرد اجرایی در امر انتخابات یا امور دیگر را نخواهد داشت.

*به این ترتیب اصل اختلاف در مورد جایگاه این نهاد است نه تشکیل آن؟

بله، حالا فعلا در مرحله بحث و بررسی هستیم اما آن‌چه که مسلم است، شورای عالی ائتلاف با تغییراتی که کارگروه ایجاد شده در آیین‌نامه و ترکیب جمعیتی آن ایجاد می‌کند؛ کار خودش را دنبال خواهد کرد. بحث بر سر این است که پارلمان اصلاحات نهاد ناظر بر آن باشد، جای شورای مشورتی را بگیرد یا هر چیز دیگری. تصمیم نهایی نیز نهایتا باید در تشکیلات جمعی و به اتفاق عمومی اتخاذ شود. به این نکته نیز توجه کنید که پارلمان اصلاحات در واقع تراوش و جمع‌بندی یک ساختار به‌نام شورای مشورتی است. شورای مشورتی آن شواریی است که همه احزاب، نهادها و افراد حقیقی حتی بزرگانی مثل مرحوم آقای هاشمی در سال 92 خواستار تداوم آن شدند و در واقع شورای مشورتی نهاد متعلق به یک کاریزما و یک فرد محسوب می‌شود.

*یعنی پارلمان اصلاحات جای شورای مشورتی را نخواهد گرفت؟

اینکه شورای مشورتی کار خودش را ادامه دهد یا ندهد منوط به نظر خود آقای خاتمی است، چون بر اساس خواست و اراده ایشان و فشاری که جریانات و احزاب سیاسی اصلاح‌طلب بر ایشان آوردند، شکل گرفته است. ممکن است شورای مشورتی هم باشد و پارلمان اصلاحات هم بعد از این‌که اتفاق آراء در موردش صورت گرفت، کار خودش را انجام دهد.

*از نظر آقای خاتمی این خصوص مطلع هستید؟

آقای خاتمی خودشان باید نظرشان را بگویند و من قادر به ضمیر خوانی نیستم اما خصوصیات کار 40 ساله‌ ایشان در جمهوری اسلامی نشان داده که همیشه تابع نظر جمع بوده و هیچ‌گاه نظر خودشان را تحمیل بر نظر جمع نکرده اند. من خیلی وقت‌ها شاهد بودم که حتی خلاف نظر شخصی خودشان حرکت جمعی و اکثریت را تایید کردند. در مورد ماهیت پارلمان اصلاحات نیز به گزارش داده اند و برایشان تدوین کرده‌اند. خبر ندارم که توانسته با پارلمان اصلاحات ارتباط برقرارکند یا خیر اما می‌دانم که از تعدد و تکثر نهادهای تو در تو خیلی راضی نیستند. یعنی معتقدند که باید خیلی عاقلانه و مدبرانه جلو رفت و این در تعدد کانون‌های جمعی، احزاب و شوراهای تصمیم‌گیری کار را بهم می‌ریزد.

* زمان تصمیم‌گیری در این مورد مشخص شده است؟ یعنی معلوم است چه موقع و در چه جلسه‌ای اعضا نظر نهایی خود را اعلام می‌کنند؟

بررسی‌ها فعلا در لایه اصلی ادامه دارد زیرا سال آتی وارد عرصه انتخابات مجلس می‌شویم و دغدغه اصلی همه احزاب و جریانات اصلاح‌طلب، فعلا همین است. بنابراین باید شورای عالی ائتلاف زودتر سامان نهایی خود را از لحاظ ساختاری و آیین‌نامه‌ای بیابد و کار خود را شروع کند. دغدغه اصلی دوستان و احزاب اصلاح‌طلب فعلا بحث شورای عالی ائتلاف است ولی طبیعتا پارلمان اصلاحات هم نیز دغدغه برخی است دوستان است و بررسی می‌شود.

* شما اخیرا در مورد بحث معرفی رابط بین جبهه اصلاحات و رهبری نیز صحبت‌هایی داشتید.چرا در این مقطع زمانی اصلاح طلبان نسبت به معرفی رابطه و گفت وگو با رهبری احساس نیاز می کنند؟ این رویه قبلا هم وجود داشته است؟ در این صورت رابط اصلاح طلبان چه کسی بود؟

بعد از سال 88 گه گاه بین اصلاح‌طلبان و رهبران این جبهه و رهبری ملاقات‌هایی بوده است. بعضی از آن‌ها بر مبنای نظر جمعی و تشکیلاتی بوده و بعضی از آن‌ها دیدارهای نیز فردی بوده است. مثل همین دیدارهای آقای جهانگیری که فردی بود و تشکیلاتی نبود. به هر حال در درون جبهه هیچ مصوبه‌ای نداریم که بر مبنای آن اگر کسی خواست ملاقاتی کند، آن ملاقات انجام نشود یا منوط شود به مصوبه جمعی جبهه اصلاحات. به عبارت دیگر می‌شود گفت راه برای همه افراد اصلاح‌طلب باز بوده که بروند دیدارهایی را با ایشان داشته باشند و مسائلی را مطرح کنند.

*اما این موضوع اخیرا به خصوص بعد از انتخابات 96 خیلی جدی‌تر شده است.

زیرا در این دوره موضوع گفت و گو و آشتی ملی جدی‌تر شد و عکس‌العمل جامعه نیز نشان داد که این امر هم مورد پذیرش نخبگان،کنشگران و احزاب است و هم مورد قبول جامعه مدنی است. به هر صورت هر دو جناح سیاسی پیگیر این گفت وگوی ملی بودند و آقای جهانگیری نیز بنا به توصیه خود رهبری، رابط تلقی شدند. ولی این روزها به علت مشغله کاری و فضایی که بعد از انتخابات پیش آمده شاهدیم که این دیدارها کاهش پیدا کرده است. طبیعتا بعضی از دوستان اصلاح‌طلب احساس کردند خوب است کسانی که ظرفیت دیدار و گفت‌وگوی با رهبری را دارند مثل آقای موسوی خوینی‌ها و آقای محمد صدر در این زمینه فعال شوند.

*این یک تصمیم تشکیلاتی است؟

نه این تصمیمی نیست که مثلا در شورای مشورتی یا شورای عالی سیاست‌گذاری یا مجمع روحانیون مبارز یا هر یک از احزاب اصلاح طلب گرفته شده باشد. ملاقات های آن ها نیز منافی پیگیری‌های مجدد برای دیدار از طرف آقای جهانگیری نیست و حتما این سه نفر و حتی کسانی دیگر می‌توانند در این زمینه راه گفت‌وگوی با رهبری را تقویت کنند و توسعه دهند.

*گفتید که آقای جهانگیری به توصیه رهبری رابط تلقی شدند، یعنی این‌که رهبری مایل بودند که آقای جهانگیری این دیدارها را ادامه دهند؟

این به‌عنوان دستور و بخشنامه از سوی ایشان نبود اما در ملاقاتی که بعد از فوت مرحوم آقای هاشمی با آقای جهانگیری داشتند ، آقای جهانگیری اشاره کرده بودند که اصلاح‌طلبان می‌خواهند یک رابط گفت‌وگویی با شما داشته باشند و رهبری هم ضمن استقبال، اشاره کردند که خود شما این نقش را بازی کنید. این مربوط به قبل از انتخابات اردیبهشت 96 بود و بعد از آن فضای سیاسی به گونه‌ای شد که علی‌رغم تمایل اصلاح‌طلبان و آقای جهانگیری، گفت‌وگوی مجددی بعد از انتخابات بین آقای جهانگیری و رهبری صورت نگرفت. از آنجایی که اصلاح‌طلبان از اول معتقد بودند که با نظام و رهبری نظام قهر نیستند و تمایل به گفت‌وگو دارند، طرف دیگر باید زمینه را برای انجام این گفت‌وگوها ایجاد کند. اصلاح طلبان نیز از هر کسی که این ظرفیت را داشته باشد استقبال می‌کنند. امثال آقایان صدر و موسوی خوئینی یا حتی دیگران مثل آقای نوری، آقای موسوی لاری و آقای انصاری یا هر کسی که بتواند این روند را دنبال کنند. امیدواریم که این فضا آماده باشد و تقویت شود. این چیزی است که به نفع ساختار سیاسی قدرت است.

*با توجه به وجود این تمایل از سوی اصلاح طلبان چرا تا کنون جلسه‌ای برای معین کردن رابط با رهبری به صورت تشکیلاتی برگزار نشده است؟
جبهه اصلاحات به جمع‌بندی نرسیده است زیرا ممکن است این ظرفیت در افراد مختلف وجود داشته باشد یا معرفی یک نفر خدای ناکرده به معنی محروم کردن دیگر افراد دارای ظرفیت از این ملاقات ها و گفت‌وگو ها باشد. ممکن است در فراکسیون امید کسانی مثل آقای دکتر عارف را داشته باشیم که این دیدارها را شکل دهند و یا در احزاب و جریانات سیاسی ظرفیت هایی داشته باشیم اما بنای معرفی یک فرد خاص را نداریم. مساله مهم این است که گفت‌وگوها در چارچوب یک جمع‌بندی تشکیلاتی صورت بگیرد. حتی در دیدارهای شخصی نیز مسائلی مطرح شود که بخشی از آن مسائل موردنظر اصلاح‌طلبان است. لازم است که فضای گسترده‌تری ایجاد کنیم. ضمن این‌که شرایط کشور به نحوی است که اصلاح‌طلبان هم خواهان گفت و گو با رهبری و نهادهای حاکمیتی هستند و هم خواهان گفت‌وگو با احزاب سیاسی رقیب و مهم‌تر از آن خواهان گفت‌وگوی بین جامعه مدنی و نهادهای حاکمیتی هستند.

منبع: نامه نیوز