«اتحاد» حزب است، نه حلقه رفقا

اعتمادآنلاین| حزب اتحاد ملت ایران از سال 94 که تاسیس شد، توانست نام خود را به عنوان یک حزب مطرح ثبت کند. با این حال همچون دیگر احزاب با مشکلات زیادی برای یک فعالیت حزبی تمام عیار در جامعه ایران در راستای هدف اجتماعی شدن مواجه بود. تا به حال تحلیلگران زیادی سخن از موانع رشد احزاب کشور گفته‌اند اما نمی‌توان ضعف احزاب ایران را تنها به همین عوامل خارجی نسبت داد. در واقع این نوع تحلیل در وجهی همان بایکوت کردن صورت مساله است. روزنامه اعتماد در تلاش است تا طی مصاحبه‌هایی با فعالان احزاب معروف کنونی از ضعف‌های درونی و ساختاری احزاب کشور بگوید. حسین نورانی نژاد، سخنگوی حزب اتحاد ملت ایران از سازوکار عضو‌گیری و ارتباط با سمپات‌ها در حزب و برنامه‌های تدوین‌شده حزب اتحاد می‌گوید.

حزب اتحاد ملت ایران چگونه رابطه‌ای با اعضا و سمپات‌هایش دارد و عضو‌گیری حزب به چه نحوی است؟

حزب اتحاد ملت ایران اسلامی جزو احزابی است که نوعی گفتمان و سبک و سیاقی از سیاست‌ورزی در کشور را نمایندگی می‌کند. حزبی نیست که صرفا با دور هم جمع شدن حلقه‌ای از دوستان و تعداد محدود مجوز فعالیت گرفته باشد. به همین دلیل نیز این حزب مورد توجه و نقد قرار دارد و فعالیت‌هایش زیر ذره بین قرار گرفته است. طبیعی است که چنین حزبی از سمت کسانی که تعلق فکری و سیاسی به این جریان دارند مورد اقبال قرار گرفته و با درخواست عضویت بخشی از این جامعه مواجه باشد. عضوگیری‌های حزب معمولا از طریق مناطق و حوزه‌ها صورت می‌گیرد. مناطق تقریبا معادل استان است و حوزه معادل شهرستان. کمیته تشکیلات کسانی را که مایل هستند تا به حزب بپیوندند از این طریق جذب می‌کند اما ما به این موضوع بسنده نمی‌کنیم. در واقع این مدل عضوگیری است. اما ما برای جذب به خصوص نخبگان سراغ راهکار عضویابی هم می‌رویم. یعنی برخی افراد را در خود حزب تشخیص می‌دهیم که به خاطر سوابق و تجربیات و دانش ایشان و نیز همسویی فکری که با آنها داریم، دعوت به عضویت کنیم.

حزب اتحاد ملت به عنوان حزبی که سعی کرده نگاه جامعه محور در سیاست را در حد خودش دنبال می‌کند، نسبت به اعضا و هواداران و جامعه بی‌تفاوت نباشد. سرمایه اصلی حزب اتحاد ملت اعضا و هوادارانش هستند و این سرمایه انسانی در خدمت اصلاحات و منافع ملی قرار دارد. ما سعی در تقویت این سرمایه اجتماعی داریم. ما هرچند فکر می‌کنیم که نسبت به معدل فعالیت حزبی در کشور وضعیت خوبی داریم اما نسبت به آنچه که شایسته گفتمان اتحاد و بضاعت‌های تشکیلاتی آن است، هنوز فاصله داریم. در واقع می‌پذیریم ضعف‌هایی وجود دارد اما اراده برای کاهش ضعف‌ها و رفع آنها به صورت جدی وجود دارد.

حزب اتحاد چقدر تلاش می‌کند تا برنامه‌ای حزبی در مقاطع مختلف در خصوص مشکلات کشور ارایه کند؟

حزب اتحاد تجربه‌ای جدید در فعالیت حزبی در ایران به کار گرفته است. دوستانی که حزب اتحاد ملت را تاسیس کردند، تصمیم گرفتند تا با استفاده از تجارب جهانی در حوزه احزاب و برخی مطالعات و آسیب‌شناسی فعالیت‌های حزبی پیشین اصلاح‌طلبان به نحوی کار کنند که حزب را به سمت برنامه دادن برای اداره مملکت ببرند و این برنامه هم مبتنی بر اصول حکمرانی خوب است. به همین دلیل صرفا به حوزه سیاست نپرداخته‌ایم و تمام شقوق حکومتداری را مد نظر داریم. ما با ساختاری که در حزب داریم، کمیسیون‌هایی ذیل دفتر سیاسی تعریف شده که یکی از آنها کمیسیون سیاسی است اما هم عرض کمیسیون سیاسی، کمیسیون‌های اجتماعی، علمی-فرهنگی-آموزشی، اقتصادی، امور زیربنایی و محیط زیست، مطالعه توسعه مناطق و مطالعات زنان در حزب وجود دارد. در ذیل کمیسیون‌ها هم گروه‌های تخصصی وجود دارد.

این کمیسیون‌ها شامل چه افرادی است؟

از کارشناسان نخبه در این حوزه‌ها کمک می‌گیریم. در حال حاضر رییس کمیسیون سیاسی آقای مبلغ، رییس کمیسیون اجتماعی آقای حمیدرضا جلایی‌پور، رییس کمیسیون امور زیربنایی و محیط زیست آقای محمود میرلوحی، رییس کمیسیون علمی- فرهنگی آقای هادی خانیکی، رییس کمیسیون مطالعات توسعه مناطق آقای سید‌محمود حسینی و رییس کمیسیون مطالعات زنان خانم صدیقه شکوری‌راد هستند. رییس کمیسیون اقتصادی البته هنوز مشخص نشده هرچند شورای آن فعال است. در این کمیسیون‌ها علاوه بر افراد مجرب، از تعدادی از جوانانی که به این حوزه‌ها تعلق فکری و مطالعاتی دارند، استفاده می‌کنیم تا پرورش نیروی نخبه هم انجام پذیرد. با این توضیح، یکی از کارهای ما جذب نیروهای نخبه برای این کمیسیون‌ها است. حتی اگر عضو نباشند به عنوان مشاور فعالیت می‌کنند تا بتوانیم در هر یک از کمیسیون‌ها برنامه‌های کشور برای اداره مملکت را مبتنی بر نگاه و رویکردهای حزب احصا کنیم.

شورای مرکزی چه رابطه‌ای با این کمیسیون‌ها دارد؟

ممکن است اعضای شورای مرکزی عضو یا رییس کمیسیون‌ها باشند. مشکلی در این باره وجود ندارد. شورای مرکزی امور کلان حزب را پیش می‌برد. دفتر سیاسی امور مربوط به کمیسیون‌ها و بحث‌های سیاسی را دنبال می‌کند. در هر یک از کمیسیون‌ها بحث‌های تخصصی می‌شود. بنابراین ما دو گونه جذب نیرو داریم. یکی نیروهایی که به صورت عام در بخش‌های اجرایی مشغول به فعالیت هستند. یکسری هم نیروهای کارشناس هستند که ذیل دفتر سیاسی فعال هستند. برخی از نیروها هم هستند که در هر دو بخش فعالیت می‌کنند.

خروجی این کمیسیون‌ها چیست؟

تهیه برنامه پیشنهادی حزب برای اداره کشور، رصد فعالیت‌های جاری کشور و تصمیم‌سازی برای مواضع حزب.

این برنامه فرضا در انتخابات 96 ارایه شد؟

بیانیه‌هایی که ما می‌دهیم، غالبا به این صورت است که کمیسیون مربوطه نظر کارشناسی خود را به دفتر سیاسی ارایه می‌کند. حتی مواردی بوده است که کاملا نظر یک کمیسیون به صورت بیانیه منتشر شده است. مثلا برای انتخاب وزیر علوم، کمیسیون علمی- فرهنگی- آموزشی حزب بیانیه ارایه کرد و به دفتر سیاسی ارایه داد و از طریق دفتر سیاسی به عنوان بیانیه حزب منتشر شد.

چند نمونه دیگر از این موارد را می‌گویید؟ در دی‌ماه شاهد بودیم که حزب مواضع و تحلیل‌هایی را منتشر کرد.

بیانیه مربوط به اعتراضات دی ماه متفاوت بود. در اعتراضات دی‌ماه بحث مفصلی شد که در آن کلیه اعضای شورای مرکزی و دفتر سیاسی به صورت مشترک طی چهار جلسه مفصل که هر کدام تا 4 ساعت به طول انجامید بحث کردند. لذا آن بیانیه خروجی یک کمیسیون خاص نبود. اما آنچه الان به خاطر دارم مثلا کمیسیون اقتصادی ما یک بار در مورد یک لایحه دولت در مورد قانون کار در سال گذشته اظهارنظری کرد و خواستار مسکوت ماندن آن شد که با تایید در دفتر سیاسی به عنوان موضع حزب منتشر شد. یا اخیرا کمیسیون سیاسی در مورد فیلترینگ تلگرام نظری داد که پس از تایید دفتر سیاسی منتشر شد. البته کمیسیون‌ها قرار نیست به صورت مستقل نظر دهند. نظرات کمیسیون‌ها به دفتر سیاسی می‌رود و پس از تایید دفتر سیاسی به عنوان موضع حزب منتشر می‌شود. نکته مهم این است که ما در حوزه‌های مربوط حکومت‌داری که مستقیما سیاسی هم نیستند نیز کمیسیون داریم و برای آنها به اندازه سیاست بها داده‌ایم.

صرف موضع گرفتن و بیانیه دادن در حزب اکتفا می‌کنید یا برنامه حزبی برای حل مشکلات نیز ارایه می‌کنید و با مسوولان مذاکره هم می‌کنید؟

افراد نزدیک به حزب اتحاد در شورای شهر و مجلس شورای اسلامی حضور دارند. ما سعی می‌کنیم تا نتایج بحث‌ها را به آنان برسانیم. مثلا در موضوع انتخاب شهردار بسیاری تایید کردند که جامع‌ترین و دقیق‌ترین برنامه بین کاندیداهای شهرداری را آقای سیدمحمود حسینی داشت. این کاری بود که به صورت تیمی در حزب انجام شد و خود آقای حسینی هم بر آن مدیریت و اشراف داشت. ان‌شاء‌الله نمی‌گذاریم که نظرات و بحث‌ها در آرشیو حزب خاک بخورند. ممکن است زمانی لازم ببینیم و بیانیه بدهیم. زمانی هم برنامه‌ها را به افراد موثر در قدرت به عنوان نظر حزب منتقل کنیم.

از صحبت‌های شما چنین برمی‌آید که حزب برای عضوگیری و جذب افراد برنامه و سازوکار مشخصی ندارد. صرف برند بودن و اعتبار حزب اتحاد برای عضو‌گیری کافی است؟ برنامه و سازوکار جذب اعضا وجود ندارد؟

نه. عرض کردم که ما در بخش نخبگان به جای اینکه منتظر باشیم تا اعضا به ما مراجعه کنند، خودمان به افراد مراجعه می‌کنیم و درخواست می‌کنیم تا عضویت حزب را بپذیرند. یعنی در کنار عضوگیری، عضویابی هم داریم. برای متقاضیان عضویت هم کمیته تشکیلات در تمام مناطق و حوزه‌ها فعال هستند و امور تشکیلاتی عضویت را پیگیری می‌کنند.

عضو‌یابی حزب به چه صورت است؟ اصلا مسوولیت عضو‌یابی به عنوان کارویژه‌ای در حزب تعریف شده تا اعضایی از حزب مسوول جذب افراد بشوند؟

عمده عضویابی‌ها معطوف به دفتر سیاسی و زیر‌مجموعه آنها در کمیسیون‌ها است. کمیسیون‌ها بحث می‌کنند بر سر اینکه فرضا خوب است فلان فرد را جذب کنیم تا از دانش و تجربه فرد استفاده کنیم. اگر فرد نپذیرد به عنوان عضو کار کند، به عنوان مشاور فعالیت می‌کند.

حوزه‌ها و مناطق حزب در کدام استان‌ها و شهرستان‌ها فعال شده است؟

ما در تمام استان‌ها به جز کرمانشاه شوراهای مناطق‌مان را تشکیل داده‌ایم. در این استان هم البته مراحل مقدماتی طی شده و به زودی شورا تشکیل خواهد شد.

همه دفاتر استانی حزبی فعال هستند یا در حد داشتن یک دفتر بوده است؟

نخیر، فعالند. البته نمی‌توان گفت که همه دفاتر استانی به یک اندازه فعال هستند اما ما دفتری که فعال نباشد، تشکیل نمی‌دهیم.

کدام مناطق بیشتر فعال هستند؟

عموما فعال هستند و دفتر غیرفعال نداریم. به این دلیل که گفتمانی که حزب اتحاد ملت نمایندگی می‌کند بالاخره در هر استان و شهرستانی تعدادی هوادار دارد که آنها نگذارند چراغ تشکیلاتی این گفتمان خاموش شود.

حزب شما بیشتر اعضای جوان دارد؟

تعداد جوانان بالاست و در مجموع میانگین حزب ما تعادل خوبی دارد. در واقع تلفیق خوبی از عنصر جوانی و تجربه داریم.

از وضعیت کنونی کشور هم تحلیلی دارید؟ بالاخره مشکلات اقتصادی و سیاست خارجی کشور به نقطه بحرانی رسیده است.

حزب اتحاد در حال کاری است که بر اساس مدل SWOT انجام شده که شامل چهار مولفه قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای پیش روی کشور است. ممکن است که نتیجه این کار به صورت بیانیه منتشر شود. این یک بحث کلان است. اما قرار است که همه کمیسیون‌ها درباره حوزه تخصصی خود استراتژی و برنامه‌های خود را ارایه کنند و به علاوه در واکنش به مسائل روز هم مرتبا در حزب و ارکان مرتبط بحث و گفت‌وگو شده و به صورت موردی و اقتضایی موضع‌گیری می‌شود. با توجه به فضای اخیر کشور و التهاباتی که وجود دارد این نظر در حزب هست که به نحوی نظرات حزب با جامعه و مسوولان در میان گذاشته شود. شکل این کار که بیانیه باشد یا مصاحبه دبیرکل و سخنگو یا شیوه‌های دیگر هنوز معلوم نیست اما تقریبا این اجماع وجود دارد که در شرایط فعلی نیروهای سیاسی باید مسوولانه وارد شده و نظرات خود را برای صیانت از کشور و بهبود اوضاع بیان کنند. حزب اتحاد هم به عنوان یک جریان فعال سیاسی به این موضوع توجه دارد.

آخرین جلسه شورای مرکزی‌تان درباره چه موضوعی بود؟

دوشنبه‌شب و سه‌شنبه‌شب دو جلسه فوق‌العاده مشترک بین دفتر سیاسی و شورای مرکزی حزب و با دعوت از برخی کارشناسان و صاحبنظران دیگر برگزار کرده‌ایم تا به تحلیل جامعی از شرایط کشور برسیم. نتیجه این مباحث به زودی در قالب یک بیانیه جامع و تحلیلی منتشر خواهد شد.

این بیانیه قرار است در باب مسائل و بحران‌های اخیر کشور، فشارهای خارجی، تحولات داخلی و تهدیدات باشد. درباره چگونگی استفاده از نقاط قوت و فرصت‌هایی که در اختیار کشور و نظام قرار دارد، نیز بحث خواهیم کرد.

شما یک‌بار بر سر مسائل دی‌ماه بیانیه دادید و مشکلات را بررسی کردید. اعضای حزب سعی کردند با دولت مذاکره کنند تا راهکار به دولت بدهند؟

ما هر فرصتی پیش بیاید که بتوانیم مسائل را با دولت و مسوولان مطرح کنیم، این کار را انجام می‌دهیم. به خصوص از طریق نماینده‌های نزدیک به خود در مجلس و شورای شهر این کار را می‌کنیم. اگر دیدار و گفت‌وگویی هم دست دهد حتما به عنوان یک شیوه سیاست‌ورزی آن را دنبال می‌کنیم. اما فرض ما بر این است که بیان عمومی مواضع حزب به گوش مسوولان هم می‌رسد و همین، نوعی مشارکت سیاسی است که حزب می‌تواند انجام دهد.

منبع: روزنامه اعتماد