ردپای اصلاح‌طلبان در تصویب طرح حضور اقلیت‌ها در شوراها

اعتمادآنلاین| بالاخره پای سپنتا نیکنام به شورای شهر یزد رسید. حدود یک سال پس از کسب رای از مردم یزد، بالاخره این اقلیت دینی با رای مجمع تشخیص مصلحت نظام کارش را در شورای شهر یزد آغاز کرد. این دستاورد که به گفته عبدالله ناصری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب یک مطالبه یک ساله بود، با تلاش برخی اصلاح‌طلبان در مجمع تشخیص مصلحت برای جلب آرا و فراکسیون امید به نتیجه رسیده است. البته او معتقد است که فضای عمومی جامعه به گونه‌ای است که دیگر چهره‌های اصولگرا و اقتدارگرا نمی‌توانند بر آرای غیردموکراتیک خود پافشاری کنند.

رای مجمع تشخیص مصلحت نظام به بازگشت سپنتا نیکنام به شورای شهر یزد و حضور اقلیت‌ها در شوراها چه پیام سیاسی‌ای داشت؟ چه عواملی در شکل‌گیری اجماع در مجمع تاثیر داشت؟

رای مجمع تشخیص به حضور آقای نیکنام در شورای شهر، آری گفتن به یک مطالبه انباشته شده و قریب به یک ساله جامعه بود. به نظر من اگر جز این اتفاق می‌افتاد غیر منتظره و غیرمعقول بود. تلاش برخی اعضای مجمع تشخیص در شکل‌گیری اجماع بسیار مهم بود. دیدیم که برخی اعضای مجمع که بیشتر به گفتمان اصولگرایانه متمایل بودند نیز به طرح حضور اقلیت‌ها در شوراها رای مثبت دادند. به نظر می‌رسد که این افراد به افق جدیدی رسیده‌اند که قابل توجه است. باید تشکر کرد که به این نظر مجلس شورای اسلامی رای مثبت دادند و نهایتا اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان به نفع مجلس تمام شد. در این شرایط بسیار حساس این اقدام تاثیرات و بار تبلیغات مثبتی برای نظام جمهوری اسلامی خواهد داشت. اگر رای امروز مجمع تشخیص منفی بود، هزینه زیادی در بین اقلیت‌های دینی و نخبگان کشور متحمل می‌شدیم.

چرا برخی چهره‌های اصولگرا رای مثبت دادند و چنین اجماعی در مجمع تشخیص مصلحت شکل گرفت؟

شرایط نظام جمهوری اسلامی در عرصه ملی نسبت به گذشته تغییر کرده است. این را باید در نظر گرفت که ترکیب مجمع تشخیص مصلحت نظام قریب به 80 درصد به نفع اصولگرایان است. اما گویی که بعد از 40 سالگی انقلاب این آقایان هم دیگر نمی‌توانند تلاش‌های جامعه مدنی را نادیده بگیرند. بعد از مدت‌ها می‌بینیم که آقای منتظری، دادستان کل کشور در مورد مساله حجاب قسم جلاله می‌خورد و می‌گوید که مبارزه با بدحجابی دیگر با روش‌های قضایی و خشونت آمیز ممکن نیست؛ بلکه باید با گفت‌وگو و کار فرهنگی پیش برویم. این امر نشان می‌دهد که تحولات مهمی رخ داده است. یا در منش این افراد تغییر به وجود آمده یا ممکن است تغییر در رویکرد سیاسی این افراد رخ داده باشد؛ رویکردی که هرچه بیشتر با جامعه مدنی همراه است. به هر حال باید این تغییرات را به فال نیک گرفت و امیدوار بود که شرایط مطلوب‌تری در آینده رقم بخورد.

مجلس دهم و به‌ویژه فراکسیون امید چقدر در تحقق این مطالبه موثر بود؟ اصلا ردپای اصلاح‌طلبان را در موفقیت این پروژه می‌توان دید یا فکر می‌کنید تغییر فضای جامعه تنها عامل موثر بوده است؟

ردپای اصلاح‌طلبان در تصویب طرح حضور اقلیت‌ها در شوراها دیده می‌شود. فراکسیون امید و حتی برخی اصولگرایان در مجلس شورای اسلامی نسبت به ورود آقای نیکنام به شورای شهر اصرار داشتند و هم 2 نفر از عناصر شاخص اصلاح‌طلب مجمع تشخیص مصلحت نظام در جلب رای برای بازگشت آقای نیکنام تلاش کردند. این افراد لابی‌های خوبی در مجمع شکل دادند. تاثیر دو عامل را نمی‌توان انکار کرد؛ یکی تاثیرپذیری چهره‌های اصولگرا از فضای عمومی و مطالبه اجتماعی و دوم خارج از مجمع هم ممکن است مراجع مهمی از این بابت توصیه‌ای کرده باشند که منجر به این رای شده است. اصلاح‌طلبان هم در مجلس شورای اسلامی بسیار فعال بوده‌اند و حتی برخی نیروهای مستقل هم برای حضور آقای نیکنام در شورای شهر تلاش کردند.

با توجه به تحقق مطالبه حقوق اقلیت‌ها آیا اصلاح‌طلبان می‌توانند برای اصلاحات در دیگر زمینه‌ها هم تلاش کنند و دستاوردهای اصلاحی بیشتری را در کشور شاهد باشیم؟

اگر بخواهم با صراحت بگویم، کشور جز پذیرفتن اصلاحات و اقدامات دموکراتیک چاره دیگری ندارد. در شرایط کنونی گسستی بین متولدین بعد از انقلاب که 80 درصد جامعه را تشکیل می‌دهند، مشاهده می‌شود. این مسیر باید به صورت گسترده‌تر دنبال شود و راه دیگری هم برای دوام نداریم. امیدوار هستم که این کار مهم مجمع تشخیص بتواند الگوی خوبی برای شورای نگهبان درانتخابات 98 مجلس شورای اسلامی باشد.

منبع: اعتماد