کمک کنید نظام ریاستی فروبپاشد

اعتمادآنلاین| علیرضا سلیمی نماینده اصولگرای مجلس با تاکید بر این موضوع که در حال حاضر بر کشور ما نظام ریاستی حکمفرمایی می‌کند با اشاره به نقطه‌ضعف‌ها توضیح داد که باید کمک کرد تا نظام پارلمانی به شیوه مناسبی به اجرا درآید تا بتوان مشکلات کشور را هم حل کرد. مشروح این گفت‌وگو را در زیر بخوانید:

امروز نخستین روز کاری مجلس است و از مدت‌ها پیش از آغاز تعطیلات تابستانی مجلس، بررسی چند طرح استیضاح و اعمال تغییراتی به‌خصوص در تیم اقتصادی دولت مطرح بوده است؛ به نظر شما آیا این تغییرات احتمالی راهگشا خواهد بود؟

ببینید، هنگامی اعمال این تغییرات موثر خواهد بود که رویکرد کابینه و تیم اقتصادی دولت نیز تغییر کند. درواقع اگر قرار باشد یک نفر از دولت خارج شود و یکی دیگر بیاید اما با همان رویکرد قبلی کار را ادامه دهد، مشکلی از مشکلات کشور حل نخواهد شد. ما که نباید با افکار عمومی بازی کنیم. با این حال به نظر می‌رسد بحث ترمیم کابینه یک بازی است تا فرجه بیشتری داشته باشند. انگار دولت فکر می‌کند واقعا ممکن است از این ستون به آن ستون فرجی حاصل خواهد شد.

راه‌حل را در چه می‌بینید؟

ببینید، وقتی تیم اقتصادی شما موفق خواهد بود که تصمیمی اتخاذ کند که با واقعیت مطابق باشد. به عنوان مثال یکی از واقعیت‌ها این بود که آقایان کشور را چند سال درگیر برجام کردند و دقیقا هم توضیح ندادند که قرار است چه اتفاقی بیفتد. صرفا در رسانه‌های خود برای آن تبلیغ کردند و گفتند تحریم‌ها رفت. خداحافظ تحریم. در نتیجه انتظار و توقع جامعه بی‌دلیل بالا رفت و درنهایت هم چیزی عاید مردم نشد. بنابراین اگر قرار است تغییری اتفاق بیفتد، مهم‌ترین تغییر این است که رویکرد کلی کابینه تغییر کند و با مردم صادقانه صحبت کنند. واقعیت‌ها را به مردم بگوییم و توضیح دهیم که فلان‌جا مرتکب اشتباه شده‌ایم. بیایند بگویند مثلا در برجام مرتکب اشتباه شده‌اند. اما هنوز هم به‌دنبال منافع آن هستند و می‌گویند باید از این منافع استفاده کنیم. منافعی که ما نمی‌بینیم‌شان.

همین وضعیت را در جریان ارز تک‌نرخی 4200 تومانی شاهد بودیم. دولت آمد و گفت هر کس که ثبت‌نام کند، می‌توان ارز دولتی بگیرد. نتیجه این شد که صادرات کاهش یافت و واردات افزایش یافت. معمولا وقتی ارزش پول ملی کاهش پیدا می‌کند، تورم بالا می‌رود اما لااقل صادرات نیز افزایش پیدا می‌کند. در این مورد اما واردات افزایش یافت؛ چرا که به هر کس که ثبت‌نام کرد، ارز دادیم.

درنتیجه خودروساز ارز گرفت اما چون لازم نداشت، قهوه‌جوش و واردکننده خوراک دام و طیور نیز گوشی تلفن همراه وارد کرد. دولت باید بداند که وقتی سود بانکی را کاهش می‌دهد، نقدینگی از بانک‌ها خارج شده و اگر مدیریت نشود، همچون یک اژدها به بازار مسکن، ارز و... حمله می‌کند. بنابراین رویکردهای دولت باید عوض شده و کشور را بر اساس مبانی علمی اداره کند.

نکته سوم نیز این است که دولت باید به سراغ ظرفیت‌های علمی برود. ما امروز می‌بینیم که هنوز دولت دنبال چانه‌زنی با اروپایی‌ها است و اروپایی‌ها نیز صرفا می‌خواهند ما را معطل کنند. دولت چرا باید این فرصت را بسوزاند. دولت باید به‌جای اینکه به‌سمت التماس از خارجی‌ها برود، باید از ظرفیت‌های داخلی استفاده کند. بنابراین تغییر کابینه به خودی خود بدون تغییر رویکردها کافی نیست.

شما بر نگاه به داخل تاکید دارید. آیا در شرایط خاص امروز که جامعه مصرف‌زده و مصرف‌گرا شده، امکان تحقق این نگاه به داخل وجود دارد؟

بله! چرا که! این مساله به مسوولان برمی‌گردد. وقتی مسوولان مصرف‌زده نباشند، مردم هم آرام آرام به‌نحوی دیگر عمل می‌کنند. در اوائل جنگ فرماندهی هیچ ارجحیت فرهنگی نداشت. فرماندهان جنگ درجه نداشتند. کسی آنها را نمی‌شناخت. مسوولان باید بدانند که مسوولیت یعنی پاسخگویی. وقتی بدانند که این صندلی جای پاسخگویی است، طور دیگری رفتار می‌کنند. متاسفانه رسانه‌ها هم کمکی به ما نمی‌کنند. رسانه‌ها نیز آن‌طرف ایستاده‌اند. رسانه‌ها به‌جای اینکه کمک کنند، نظام ریاستی فروبپاشد، تلاش می‌کنند که سوال از رییس‌جمهور انجام نشود.

این عدم پاسخگویی آیا صرفا در دولت وجود دارد؟ آیا سایر نهادها و قوا پاسخگو هستند؟ شما به عنوان یک نماینده به‌راحتی از وزرای دولت سوال می‌کنید و تذکر می‌دهید و استیضاح می‌کنید. آیا به همان میزان قادر به سوال کردن از دیگر نهادها هم هستید؟

ببینید قانون اساسی می‌گوید نظارت بر اجرا. وقتی ما نمایندگان درخواست سوال از رییس‌جمهور را مطرح می‌کنیم، تحت فشار قرار می‌گیریم. ما باید کجا پناه ببریم. ما معتقدیم اگر نظام ریاستی فروبپاشد، تبدیل به نظامی مسوول خواهد شد.

منظورتان این است که نظام پارلمانی جایگزین نظام ریاستی حاکم شود؟

بله! ما باید برگردیم به روزهای اول انقلاب. یعنی این درجه‌ها کنار برود. این ویژه‌خواری‌ها کنار برود. ما در خبرها می‌خوانیم برخی مسوولان چند طرح ترافیک می‌گیرند یا سکه می‌گیرند. این رانت‌خواری است. بنابراین اگر آقایان سطح زندگی خود را هم‌سطح مردم کنند، مشکلات حل خواهد شد. آقایان منازل‌شان را از خیابان‌های بالای شهر به زیر خیابان طالقانی انتقال دهند. چرا اکثر مسوولان بالاشهر زندگی می‌کنند.

آیا این انتقاد فقط به اعضای دولت وارد است؟ احیانا دیگر مسوولان همه پایین‌شهر زندگی می‌کنند؟

خیر! من هم نگفتم دولت. گفتم مسوولان. ببینید چند درصد مردم جماران و کجا و کجا زندگی می‌کنند.

اگر آلودگی بد است، برای همه بد است. وقتی مسوول ما لباس مارک‌دار خارجی می‌پوشد و ماشین خارجی سوار می‌شود، طبیعتا مردم هم می‌خواهند. الناس علی دین ملوکهم. مردم به روش و رویه مسوولان‌شان نگاه می‌کنند.

با این حساب یعنی همه مسوولان مشکل دارند؟ در این صورت چه اصلاح ساختاری راهگشا خواهد بود؟ راه‌حل چیست؟

بحث درمورد تغییر افراد نیست. باید سبک زندگی مسوولان تغییر کند. ما انقلاب نکردیم که آدم‌ها تغییر کنند، ما انقلاب کردیم که روش‌ها عوض شود.

هر جا روش‌ها عوض شد، موفق بودیم و هرجا روش‌ها تغییر نکرد، شکست خوردیم.

شما تاکید دارید که باید نظام ریاستی برچیده شده و نظام پارلمانی جایگزین شود. سوال این است که آیا در آن صورت میزان پاسخگویی رییس دولت کاهش نمی‌یابد؟ ازطرفی یک آسیب ناگزیر نظام پارلمانی در فقدان احزاب این است که ممکن است یک نفر با رای اندکی از یک شهر کوچک وارد مجلس شده و با رای نمایندگان به ریاست دولت نیز برسد. شما بارها به عملکرد آقای لاریجانی در ریاست مجلس انتقاد کرده و معتقدید در اداره مجلس دموکرات عمل نمی‌کند. درحالی که در سیستم پیشنهادی‌تان با شرایط فعلی ایشان رییس دولت نیز خواهد بود.

نظام پارلمانی این نیست. ما باید به سمت نظام پارلمانی برویم. هم‌اکنون یکی از پیشرفته‌ترین نظام‌های انتخاباتی دنیا، نظام انتخاباتی عراق است.

نظامی که ما داریم یک دموکراسی بسیار قدیمی است که باید تغییر کند. مشکل بزرگ ما این است که انتخابات مجلس و دولت‌مان با فاصله دو سال از هم انجام می‌شود و تا دولت روی کار می‌آید و با مجلس هماهنگ می‌شود، مجلس تغییر می‌کند. بنابراین آرام آرام باید به‌سمت نظام پارلمانی برویم.

منبع: روزنامه اعتماد