فیلترینگ؛ راه حل یا آسیب مضاعف؟

اعتمادآنلاین| نیلوفر حامدی: «شاهد ولنگاری‌هایی در فضای مجازی هستیم که موجب نگرانی خانواده‌ها شده‌ است.» این را عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور می‌گوید و از ورود شورای عالی فضای مجازی با همکاری شورای اجتماعی به موضوع خبر می‌دهد.

پیش‌تر این ورودها با فیلترینگ و مسدود کردن شبکه‌های مجازی برای شهروندان همراه می‌شد، اقدامی که اردیبهشت امسال هم در مورد پیام‌رسان تلگرام با هدف تقویت پیام‌رسان‌های داخلی انجام شد، اما نتیجه‌اش تنها افزایش استفاده تصاعدی مردم از فیلترشکن‌ها بود.

این بار اما تصمیم، نه فیلترینگ که صرفا کاهش آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی است، چرا که وزیر کشور در صحبت‌هایش گفته: در حوزه فضای مجازی ضمن اینکه مشکلات را رفع می‌کنیم، باید استفاده از این فضا تقویت شود.

با این پیش‌فرض به این سوال می‌رسیم که چه راهکارهایی در این مسیر وجود دارد؟ محمدمهدی فرقانی، رییس سابق دانشکده علوم و ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: ابتدا باید مرجعیت رسانه‌های داخلی به مردم برگردد چرا که من هم همچون سایر کارشناسان حوزه معتقدم مرجعیت این رسانه‌ها بی‌رنگ شده است.

نکته مهم اینجاست که مدیران تصمیم‌گیرنده، در این سال‌های پر تب و تاب حضور شبکه‌های اجتماعی عموما به آسیب‌های اجتماعی فضای مجازی، از منظر اخلاقی پرداخته‌اند و مساله امنیت به‌کلی مغفول مانده‌ است. همین موضوع باعث شده آمار کلاهبرداری‌های اینترنتی در چند سال اخیر افزایش یابد که علت اصلی آن عدم آگاهی درست مردم در تعامل با این شبکه‌هاست.

با این حساب فیلترینگ نه تنها دردی را دوا نمی‌کند، بلکه تنها بحران را به کانالی غیرقابل شناسایی می‌فرستد که اتفاقا راه مقابله با آسیب‌ها در آن کانال، دشوارتر هم می‌شود.