اکثر فیلم‌ها لهجه و گویش فارسی درستی ندارند

اعتمادآنلاین| نشست تخصصی اهمیت و جایگاه زبان فارسی و ویرایش در سینمای ایران با حضور مهدی صالحی دبیر انجمن فرهنگی آموزشی «ویرایش و درست نویسی» و معین پایدار کارشناس ارشد زبان شناسی در آخرین روز اکران‌های مرکزی نهمین جشنواره مردمی فیلم عمار در سینما فلسطین برگزار شد.

در ابتدای این نشست، صالحی با بیان اینکه هدف انجمن «ویرایش و درست نویسی» پاسداری از زبان فارسی در تمامی عرصه هاست، گفت: یکی از جایگاه های اثرگذار زبان فارسی، سینما است. باید در دانشگاه علاوه بر آموزش عناصر سینمایی، کاربردهای زبان فارسی و دستور زبان فارسی آموزش داده شود.

وی افزود: حضور درست زبان فارسی در آثار علی حاتمی به خوبی دیده می‌شود، همچنین سریال «بانوی عمارت» توانسته است تجربه ویژه‌ای از کاربرد زبان را به نمایش درآورد. اغلب فیلم هایی که در آن از لهجه و گویش خاصی استفاده می شود، لهجه و گویش به درستی در آن استفاده نمی شود و یا برای فهم مخاطب، تقلیل گویش بکار می رود که اشتباه است. سریال «پایتخت» و «عروس آتش» جزو اندک سریال هایی هستند که به صورت دقیق از گویش و لهجه استفاده کرده اند.

صالحی با اشاره به اینکه زبان فارسی، زبان امپراطوری بوده است، بیان کرد: روزگاری از چین تا اروپا به زبان فارسی صحبت می‌کردند که اگر حکما و مردم از این زبان پاسداری می‌کردند در حال حاضر نصف مردم جهان به فارسی حرف می زدند. در گذشته اشعار ادیبان ایرانی بر سر زبان مردم بود اما امروزه چنین چیزی کمتر شنیده میشود.

وی تصریح کرد: طبق تحقیقات انجام شده در ایران، 95 درصد دانش آموزان از درس زبان فارسی متنفر هستند.

صالحی با تاکید بر پاسداری از زبان فارسی گفت: نمی توان در برابر ورود واژگان بیگانه ایستاد اما می توان از زبان فارسی نگهداری کرد. در حال حاضر هیچ فیلمی در خصوص ادبیات عثمانی و درباری آن دوره وجود ندارد در حالی که زبان فارسی در دوره عثمانی ویژگی های خاصی داشت و این موضوع پتانسیل ساخت چند فیلم را دارد.

وی با بیان اینکه یکی از محورهای سند 1404، زبان فارسی است، اظهار کرد: زبان فارسی در سند پیشرفت هیچ جایی ندارد. برخی ها فکر می‌کنند از زبان نمیتوان پول در آورد در حالی که کشور ترکیه با گسترش زبان خود در چند سال اخیر توانسته بسیاری از افراد را عاشق این کشور کند، آیا ما با زبان مان نمیتوانستیم مردم را عاشق کشور و شهرهایمان کنیم؟

صالحی تاکید کرد: باید دغدغه کارکرد زبان برای فیلمسازان به وجود آید. همانطور که از افراد متخصص برای تدوین، تصویربرداری و سایر حوزه ها استفاده می شود، باید از یک ناظر زبان فارسی برای بیان، گویش، زیرنویس و... استفاده شود. تمامی فیلمسازان نیاز به ناظر و یا مشاور زبان فارسی دارند.

پایدار نیز با بیان اینکه 7 اصل برای داوری بهره گیری درست و به جا از زبان فارسی در فیلم وجود دارد، عنوان کرد: 5 اصل مرتبط با فیلم مستند در جشنواره عمار در نظر گرفته شده است.

وی 5 اصل ویرایش فیلم نامه مستند را نام برد و گفت: اصل اول، تناسب و یک دستی گفتار و لحن راوی، مصاحبه کننده و مصاحبه شونده و همچنین تناسب هر سه با دیگر عناصر فیلم در هر موقعیت است. اصل دوم در ویرایش فیلمنامه مستند، درستی جنبه های زبانی هر زبان، گویش و لهجه در مستند، بدون مصنوعی و رقیق کردن لهجه یا گویش است.

پایدار در خصوص سومین اصل ویرایش فیلمنامه مستند بیان کرد: زدودن گرته برداری های نا به جا از متن گفتار و متن های داخل فیلم به شرط مختل نشدن ریتم فیلم، سومین اصل ویرایش فیلمنامه مستند است.

وی چهارمین اصل را درستی، یکدستی و خوش خوانی رسم الخطی تیتراژ، متن و زیرنویس فیلم دانست و عنوان کرد: پنجمین اصل ویرایش فیلمنامه مستند، زودون کلیشه ها از متن راوی و متن فیلم و همچنین کمک به فیلمنامه نویس غنا بخشیدن و تنوع دادن زبانی فیلم و انتخاب نام مناسب برای فیلم است.

پایدار با بیان اینکه 3 فیلم با احتمال برگزیده شدن از نظر زبانی به دلیل غلط املایی حذف شدند، اظهار کرد: اگر فیلمنامه نویسان و فیلمسازان از پتانسیل مهم زبان استفاده نکنند، ضرر کرده اند. زبان بارزترین پدیده رمزگانی جهان است.

منبع: مهر