سرطان؛ غول بی‌شاخ و دمی که درمان دارد

اعتمادآنلاین| ‌ سالی 112 هزار نفر در ایران به خاطرش جانشان را از دست می‌دهند، در دیگر نقاط دنیا هم اوضاع چندان به سامان نیست. با همین روند تا 15 سال آینده عامل 80% مرگ‌های جهان خواهد بود و جای بیماری‌های قلبی و عروقی را هم خواهد گرفت؛ بیماری که با عنوان اپیدمیولوژی دنیا از آن نام می‌برند؛ اپیدمیولوژی سرطان

این بیماری از قضا به طور عجیبی با شیوه زندگی پیوند خورده است. آنقدر که متخصصان می گویند شاخص‌های تغذیه و به طور ویژه فاکتور قند، فعالیت بدنی و حالات روحی و روانی و صد البته میزان آلودگی هوا می‌تواند هم در پیشگیری و هم در درمان این بیماری موثر باشد.

موضوع تغذیه آنقدر بااهمیت است که سبک‌های جدیدی از درمان سرطان، تنها متمرکز بر شکل غذاخوردن بیمار تهیه شده‌است. مجله نیچر کامیونیکیشنز سال 2018 در مقاله‌ای به طور ویژه به نقش قند در رشد سلول‌های سرطانی پرداخته است.

این در حالی است که قند و چربی بخش اعظم خوردنی‌ها در سفره ایرانیان را تشکیل می‌دهد و در مقابل مواد غذایی گیاهی طرفداران کمی دارد.

در شاخص فعالیت بدنی هم اوضاع در ایران خوب نیست. 60% ایرانیان فعالیت بدنی ندارند و فرهنگ‌سازی و زیرساخت‌های لازم برای عمومی کردن ورزش در جامعه هنوز فاصله زیادی با حد مطلوب دارد.

اما عامل مهم دیگر در شیوع سرطان استرس است که حالا عامل بسیاری از بیماری‌ها نیز معرفی می‌شود استرس، هدیه‌ای از زندگی شهری است. شهری که تنها یک فاکتور مخربش یعنی آلودگی هوا، خود به تنهایی بالابرنده آمار سرطان محسوب می‌شود. با این حال نمی‌توان استرس و فشار عصبی را به زندگی شهری نسبت داد؛ ناگفته پیداست که مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌تواند بیش از پیش تنش‌های روحی و روانی را برای افراد یک جامعه ایجاد کند.

همه این‌ها اگرچه در ایجاد سلول‌های سرطانی در بدن موثر هستند اما وجود بیمارانی که تغذیه خوبی داشته‌اند، ورزش می‌کردند و به طور کلی نمونه‌ای از یک لایف استایل سالم هستند، مثال نقض بزرگ این بیماری محسوب می‌شوند و شاید همین موضوع هم باعث شده تا نام این بیماری در دنیا و به ویژه ایران، ترسناک شود. ترسی که با یادآوری بحران تحریم افزایش می‌یابد.

اگرچه آمریکا دارو را در فهرست استثنائات تحریم ایران قرار داده اما عملا بیماران و خانواده‌های بیماران سرطانی این روزها فقط درد سرطان را تحمل نمی‌کنند بلکه قیمت‌های نجومی دارو و بدتر از آن پیدا نکردن بسیاری از داروها باعث شده تا درد این افراد بیشتر هم شود. موضوعی که شاید باید در صدر لیست اولویت‌های وزارت بهداشت و درمان، آن هم با وزیر جدیدش قرار گیرد.

با این حال اگر چه سرطان نام ترسناکی دارد اما تنها یک بیماری مانند بیماری‌های دیگر است که می‌توان به راحتی آن را درمان کرد؛ اگر سایه سنگین بنگاه‌داری اقتصادی از حوزه سلامت برداشته شود و درمان‌‌ بیماری‌ها فارغ از سود و زیان‌های برآمده از منطق سرمایه‌سالار دنیای امروز دنبال شود، بی‌شک می‌توان در انتظار دنیای انسانی‌تر همراه با سلامت عمومی بود.

می‌توان در هوایی پاک، در جامعه‌ای بدون استرس و فشارهای روحی زیست و عادات غذایی را تغییر داد تا از سرطان نیز مانند یک سرماخوردگی ساده عبور کرد. این امر علاوه بر انگیزه‌ها و تصیم‌های فردی، نیازمند اراده‌ای در سطح حاکمیت‌های محلی و جهانی است.