خواستگاری اگر از ادب خارج نشود، جرم نیست/ زمان و مکان محدودکننده خواستگاری نیستند

اعتمادآنلاین| ‌ میراندا مهدوی: روز قبل انتشار فیلم خواستگاری پسری جوان از دختر مورد علاقه‌اش در یکی از مراکز خرید شهر اراک و در مقابل چشم افراد حاضر در محل با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شد.

پس از انتشار فیلم در فضای مجازی خبر بازداشت این دو جوان به اتهام ازدواج مغایر با شئونات اسلامی شنیده شد و ساعتی بعد نیز مشخص شد آنها تا صدور حکم نهایی با قرار وثیقه آزاد شدند.

محمد محسنی وکیل دادگستری نیز در این رابطه در گفت و گو با «اعتمادآنلاین» گفت: عمل خواستگاری نه خارج از توصیه فقه اسلامی بوده و نه خارج از خواستگاه قانون است.

این وکیل دادگستری اضافه کرد: «جرم انگاری» فرایندی است که با توجه به اصل 71 قانون اساسی باید «در حدود مقرر در قانون اساسی» صورت گیرد. با توجه به اصل یادشده، اختیار مجلس شورای اسلامی در وضع مقررات کیفری و جرم انگاری بی حد و حصر نیست، بلکه تابع محدودیتهای مقرّر در قانون اساسی است. بنابراین براساس اصل چهارم قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی باید در حدود اصول و موازین اسلامی اقدام به جرم انگاری نماید.

این حقوقدان با اشاره به اینکه قانونگذار موارد مجرمانه را در قانون مجازات اسلامی تصریح کرده است، گفت: انجام هر فعلی که در قانون بدان تصریح نگریده نمی توان مصداق عنوان مجرمانه‌ای داشته باشد.

محسنی با بیان اینکه مطابق قانون و فقه زمان و مکان در «خواستگاری» محدود کننده نیستند و باعث ایجاد وصف مجرمانه در آن نخواهند شد، گفت:‌ با توجه به بیانات و توصیه‌های مقام معظم رهبری در رابطه با ترویج فرهنگ ازدواج در جامعه اعمال سلیقه‌ی فردی و جرم انگاری نمودن این سنت حسنه موجب دور شدن از مقصود رهبری است.

جرم انگاری خواستگاری امر مطلوبی به نظر نمی‌رسد

بهمن کشاورز رئیس پیشین اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران در این رابطه در گفت و گو با «اعتمادآنلاین» بیان کرد: ما از جزئیات اینکه خواستگاری به چه نحوی صورت گرفته که آیا وصف مجرمانه یافته باشد یا خیر؟، بی اطلاع هستیم. اما مطابق فقه اسلامی و به تبع قانون مدنی در ماده 1034 که مقرر میدارد« هر زنی را که خالی از موانع نکاح باشد می‌توان خواستگاری نمود».

رئیس پیشین اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران ادامه داد: بنابراین خواستگاری از زنی که خالی از موانع نکاح باشد منعی ندارد و واضح است که طرف این تقاضا می‌تواند جواب رد به این خواستگاری دهد.

این حقوقدان اضافه کرد: البته اقدام به خواستگاری نباید به صورت مزاحمت و یا اقدامات ایضائی درآید. در عین حال ممکن است مردی از زنی که نمی داند که او شوهر دارد یا خیر، خواستگاری کند که نفس این عمل جرم محسوب نمی‌شود.

به گفته این وکیل دادگستری زمانی که مقامات عالی مملکت دائما ازدواج را تشویق می کنند جرم انگاری خواستگاری امر مطلوبی به نظر نمی رسد. گفتنی است بیان مطلب و خواسته در خواستگاری در صورتی‌ که خارج از ادب صورت نگیرد، امری مورد قبول است و نمی توان شیوه‌های بیان و یا زمان بیان آن را جرم انگاری کرد.

رئیس پیشین اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران همچنین گفت: همواره مکالمات و رفتارهایی که اصولا در جامعه عادی و متداول تلقی می شوند ممکن است باعث اشتغال ذهنی برخی افراد جامعه شوند. اما این واکنش‌ها نباید موجب شود انجام رفتارهای عادی و سنت حسنه با موانع سلیقه‌ای این افراد مواجه شود.