رشته‌های دکتری تا سال1400 تجمیع می‌شود

اعتمادآنلاین| ‌ محمدرضا آهنچیان، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی با اشاره به تجمیع رشته‌های دکتری گفت: تنوع رشته‌ای در مقطع دکتری در هیچ جای دنیا دیده نمی‌شود و با نظام‌های متعدد آموزش عالی جهانی مغایرت دارد، از طرفی هزینه‌های سربار برای کشور ایجاد می‌کند. زمانی که دانشگاه‌ها می‌توانند یک رشته را با 8 تا 10 دانشجو برگزار کنند، چه ضرورتی دارد هر کدام از این دانشجوها به گروه‌های سه تا چهار نفره تقسیم شوند و در گرایش‌های مختلف قرار بگیرند.

وی ادامه داد: امروزه شاهد همگرایی علم در جهان هستیم و خیلی از دانشگاه‌ها در جهان شروع به ادغام رشته‌‎ها کردند تا دانشجویان به صورت تک ساحتی تحصیل و یا در یک حوزه محدود رشد نکنند. در این میان بحث استخدام و اشتغال هم مطرح است، در صورت تنوع مدارک تحصیلی در یک رشته مانند شیمی بازار کار نسبت به گرایش‌های جدید واکنش مثبت نشان نمی‌دهد، چون ماهیت و دستاوردهای آن را نمی‌شناسد و جامعه نسبت به آن تقاضایی را مطرح نمی‌کند، از این رو باید دانشگاه‌ها به فکر یکپارچه‌سازی در رشته‌هایشان باشند. اکنون این اقدام توسط رییس دانشگاه تهران و معاونان آن شروع شده، ولی در وزارت علوم در دست مطالعه است.

آهنچیان در پاسخ به این سوال که تجمیع رشته‌های دکتری چه زمانی اجرا خواهد شد، گفت: ما تا مهر ماه 98 این طرح را به شورای گسترش و برنامه‌ریزی خواهیم برد و پس از تصویب برای اجرا ابلاغ خواهد شد و به نحوی برنامه‌ریزی می‌شود که تا سال تحصیلی 1400 بتوانیم با الگوی جدید دانشجو پذیرش شود. ضمن اینکه همین جا اعلام می‌کنم این طرح به هیچ وجه تاثیری بر ظرفیت پذیرش دانشجوی دکتری ندارد.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی درباره نحوه برگزاری برخی از جلسات پایان نامه گفت: در موضوع قوانین و مقررات، دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی نقشی تعریف شده و جدی دارد، البته موضوع نحوه اجرای جلسات دفاع برعهده دانشگاه‌ها است. بدیهی است که جلسات دفاع باید با حفظ شئون دانشگاهی برگزار شود و تشریفاتی وجود نداشته باشد که در این صورت به نوعی به سخره گرفتن علم و‌ فضای آکادمیک است.

وی افزود: از برخی اخبار مربوط به جنبه تجارتی پیدا کردن پایان نامه‌ها متاسف هستیم، ولی در مجموع در فضای دانشگاه‌هایی که ما حضور و فعالیت داریم هم اساتید دقت و توجه ویژه‌ای به کیفیت اجرای پایان نامه‌ها دارند و هم دانشجویان در این زمینه تلاش می‌کنند تا حرمت علم و اخلاق پژوهش زیر سوال نرود. تنها عنصری که می‌تواند کنترل کننده این جریان‌ پیچیده و دشوار باشد، اعضای هیات علمی‌اند که با دانشجویان در ارتباط مستقیم هستند.

آهنچیان تاکید کرد: اگر اعضای هیات علمی وقت و تمرکز کافی روی پایان‌نامه دانشجویان بگذارند و در همه جنبه‌های پایان‌نامه مراقبت داشته باشد، سلامت اخلاقی و کیفیت علم تولید شده تضمین می‌شود.مقدار زیادی از این مسائل با تمرکز و صرف وقت بیشتر توسط اعضای هیات علمی در نقش استاد راهنما و داور پایان نامه برطرف می‌شود.

او تصریح کرد: وقتی چنین جریانی میان دانشجویان شایع شود یک نظام قوی نظارتی با ده‌ها مامور لازم است تا کارها را کنترل کنند و البته چنین چیزی عملا غیرممکن است و هزینه‌های زیادی را به آموزش عالی کشور تحمیل می‌کند. این نوع کارها نتایج بسیار بدی خواهد داشت و باعث می‌شود دانشجویی هم که در این میان کارش را به خوبی انجام می‌دهد، انگیزه‌اش را از دست بدهد.

مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی به نقش تاثیرگذار استادان راهنما برای جلوگیری از حواشی پیرامون پایان‌نامه‌ها تصریح کرد و گفت: اگر استادان راهنما توجه و تمرکز کافی روی پایان‌نامه بگذارند از خطاهای فنی و اخلاقی پایان نامه‌ای از همان ابتدا جلوگیری می‌شود.

آهنچیان درباره حذف برخی رشته‌هایی که بازار کار ندارند، گفت: در بدو امر این مساله در کارگروه‌های تخصصی برنامه‌ریزی و گسترش بررسی و در صورت تصویب شورای گسترش و برنامه‌ریزی به اجرا در می‌آید. منسوخ کردن برنامه رشته‌هایی که دارای دانش‌آموختگان بیش از حد نیاز جامعه و بازار کار هستند، امر منطقی و مطابق با خواست دانشگاه‌ها و دانشجویان است.

منبع: ایلنا