از سازمان اطلاعات داعش که همچنان فعال است چه می‌دانید؟

اعتمادآنلاین| سازمان اطلاعات وامنیت داعش یکی از مرموزترین ساختارهای داعش است که گفته می‌شود همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

داده‌های موجود حکایت از آن دارند که گروه تروریستی داعش یک ساختار امنیتی-اطلاعاتی تحت عنوان «امنیات» در اختیار دارد که در واقع سازمان اطلاعات داخلی و خارجی محسوب می‌شود.

به اعتقاد کارشناسان، این ساختار از سال 2015 فعالیت‌های خارج از مرزهای سوریه وعراق را به انجام می‌رسانده وبه دلیل پیچیدگی‌های ارتباطی موجود در داخل آن مستقیماً توسط ابوبکر بغدادی رهبری و هدایت می‌شود.

بغدادی در امر فرماندهی این ساختار دستیاران ویژه‌ای هم دارد که نام «ابو سلیمان الفرنسی» یا «ابو احمد السوری» از میان آنها افشا شده است.

اطلاعات موجود در رابطه با این دو فرد حکایت از آن دارند که آنها جزو افسران برجسته نظامی هستند، گرچه تابعیت واقعی‌شان نامشخص است، اما نقش آنها در انتخاب عوامل و جنگجویانی که باید برای انجام عملیات برون‌مرزی (خارج از سوریه و عراق) اعزام می‌شدند بسیار پررنگ بوده و شاید همچنان هم باشد.

همچنین انتخاب اهداف و فراهم کردن ساختارهای لجستیکی و پشتیبانی تا تامین هزینه انتقال عوامل مجری به مناطق هدف نیز جزو حیطه اختیارات آنها بود.

روزنامه نیویورک تایمز، طی گزارشی که سال 2017 درباره این ساختار منتشر کرد، خبر داد اطلاعاتی در مورد فعالیت سازمان اطلاعات داعش در اختیار سازمان‌های اطلاعاتی، آمریکا، فرانسه، بلژیک، اتریش و آلمان قرار دارد.

این سازمان‌های اطلاعاتی تاکید می‌کنند ده‌ها هزار صفحه اعتراف از عناصر و متهمان وابستگی به داعش در اختیار دارند که در بازجویی‌های خود تاکید کرده‌اند عوامل سازمان اطلاعات داعش در پوشش توریست، دانشجو یا حتی بازرگان برای آنها و بقیه هسته‌های خاموش موجود در اروپا و آمریکا پول آورده‌اند.

یکی از دستورات مشترکی که اکثر متهمان دستگیرشده در مورد آن سخن گفته‌اند این است که ماموران سازمان اطلاعات داعش از آنها خواسته‌اند تا زمان رسیدن دستورات همچنان خاموش باقی بمانند و هیچ تحرکی نداشته باشند.

قورباغه‌های داعشی

جولای 2018 گزارشی در رسانه‌ها تحت عنوان «قورباغه‌های داعش، جاسوس‌هایی برای سرقت سلاح در سوریه» منتشر شد و در آن بخش جدیدی از ساختار داعش که «قورباغه‌های (داعش)» خوانده می‌شود معرفی شد.

در تعریف این افراد آمده است: اینها گروهی جاسوس هستند که سن‌شان از 20 سال فراتر نرفته و به عنوان داوطلب وارد ارتش سوریه یا نیروهای هیات آزادی شام، گروه مخالف اسد، می‌شوند.

انگیزه اصلی آنها سرقت سلاح از هر دو طرف درگیر و فرار بعد از انجام این سرقت با هدف انتقال آن به داعش است.

هشام النجار، پژوهشگر امور گروه‌های اسلامی، در این رابطه می‌گوید: گروه داعش در ابتدای ورود به عراق و سوریه در سال‌های 2013 و 2014 از راهبرد به کارگیری جاسوس‌هایی که در ارتش سوریه یا برخی از گروه‌های مسلح دیگر قرار داده بود به شکل گسترده‌ای استفاده می‌کرد. از این رو چنین رفتاری از این گروه در حال حاضر چندان هم تعجب‌آور نیست، به خصوص که در دوره اول شکل‌گیری گروه، به دلیل نبود منابع تامین مالی، داعش اکثر تسلیحات خود را از انبارهای ارتش آمریکا به سرقت می‌برد.

وظایف اصلی ساختار اطلاعاتی داعش

ساختار اطلاعاتی داعش اجازه به‌کارگیری و صدور دستور به عوامل این گروه را برای انجام عملیات دارد.

دست این سازمان برای انتخاب عوامل انتحاری یا انجام عملیات تهاجمی از میان افرادی که به تازگی به داعش پیوسته‌اند یا نیروهای ویژه داعش یا حتی به‌کارگیری واحدهای تکاور تعلیم‌یافته در صفوف این گروه تروریستی باز است. از عملکرد این ساختار مشخص می‌شود که ترجیح مدیران آن، انتخاب عوامل اجرایی عملیات از اتباع کشورهای هدف است.

همچنین اعضای این گروه معمولاً در قالب گروه‌هایی که با یکدیگر هم‌زبان هستند گرد هم می‌آیند، در حالی که ممکن است اعضای این ساختار با عوامل اجرایی در خارج از مرزها صرفاً یک بار آن هم در زمان اعزام به منطقه مورد هدف دیدار داشته باشند.

سری‌ترین واحد این ساختار، واحد اروپاست که اختیارات مطلقی برای استفاده از عناصر جدید یا قدیمی داشته و اجازه دارد هر فردی را که صلاح می‌داند به کار بگیرد. با این حال معمولاً این ساختار استفاده از جوانان را ترجیح داده تا بر اساس تعبیر داخلی داعش از «عوامل تمیز» برای انجام حملات یا جذب عوامل جدید استفاده کند.

نوامبر 2017، روزنامه نیویورک تایمز در گفت‌وگویی که با یک تروریست آلمانی‌تبار عضو گروه داعش انجام داد، به نقل از او نوشت: به محض پیوستن به داعش وارد واحد اطلاعات این سازمان موسوم به «امنیات» شدم، آنها به من خبر دادند که نیازی به فعالیت افراد خارجی در سوریه ندارند و باید در اروپا فعالیت کنم.

او گفت جاسوس‌های داعش در سرتاسر اروپا حضور دارند تا در زمان مناسب حملات خونین خود را انجام دهند.

«هری سارفو» یکی از عناصر آلمانی‌تبار گروه داعش است که در حال حاضر در یک زندان بسیار حفاظت‌شده در شهر برمن، شمال آلمان زندانی است. او به بازجویان خود گفته است: مامور اعزامی «امنیات» که برای ارتباط با من آمده بود در یکی از گفت‌وگوهایمان، که پیش از وقوع عملیات تروریستی در فرانسه انجام گرفت، به من خبر داد در حال حاضر بهترین محل برای انجام عملیاتْ فرانسه است.

گفتنی است در جریان عملیات تروریستی پاریس دست‌کم 130 نفر کشته شدند و داعش مسئولیت آن را بر عهده گرفت.

بر اساس اعترافات سارفو، عناصر «امنیات» به او خبر دادند شمار زیادی از عناصر داعش در اروپا زندگی می‌کنند و تنها منتظر رسیدن دستور لازم برای انجام اقدامات خود هستند.

پایگاه آمریکایی «دیلی بیست» هم طی گزارشی که مه 2016 منتشر کرد خبر داد: یک فرانسوی‌تبار به نام «ابو سلیمان»- که ظاهراً مغز متفکر حملات تروریستی پاریس بود- بعد از وقوع آن عملیات خونین به عنوان مسئول شاخه خارجی سازمان اطلاعات داعش ارتقای درجه پیدا کرد.

همان‌طور که ذکر شد، این فرد همان «ابو سلیمان الفرنسی» بوده که گویا اولین فرد تبعه اروپایی غربی است که چنین ارتقایی در صفوف داعش پیدا می‌کند.

سازمان‌های اطلاعاتی غربی و ادارات مبارزه با تروریسم این کشورها، همچنان در مورد هویت اصلی این فرد اختلاف نظر دارند، در حالی که مسئولان ذی‌ربط آمریکایی و فرانسوی اعلام کردند «ابو خالد»، شخصیت امنیتی-اطلاعاتی جداشده از داعش، به آنها گفته است که ابو سلیمان به عنوان یک مخبر ساده به دستگاه اطلاعاتی داعش پیوست و طی مدت کوتاهی به شخصیت برجسته و مغز متفکر حملات پاریس تبدیل شد.

پایگاه اطلاع‌رسانی «ال مانیتور» هم اواسط سال گذشته (2018) در گزارشی با استناد به اطلاعات سازمان‌های امنیتی فرانسه، اتریش و بلژیک خبر داد: دست‌کم 28 نفر از عناصری که توسط سازمان اطلاعات داعش سازماندهی شده‌اند موفق شدند از حلقه‌های اطلاعاتی این سازمان‌ها عبور کنند و در اروپا مستقر شوند.

روزنامه فرانسوی «لو پاریزین» نیز گزارش داد: یکی از اهداف «امنیات» اعزام جاسوس به اروپاست.

نیکلاس راسموسن، رئیس مرکز ملی مبارزه با تروریسم آمریکا، اکتبر 2017 اعلام کرد گروه داعش هم‌اکنون تلاش گسترده‌ای برای نفوذ بین خارجی‌های مقیم آمریکا صورت می‌دهد تا بتواند آنها را برای انجام حملات تروریستی به نام خود بسیج کند.

توانمندی‌های جاسوسی داعش

شماری از مسئولان عالی‌رتبه سازمان اطلاعات آمریکا، فوریه 2016 اعتراف کردند شبکه جاسوس‌های داعش در خارج از مناطق تحت کنترلش در حال افزایش و توسعه است.

به اعتقاد این مسئولان، گسترش این نفوذ می‌تواند تهدیدی برای ایالات متحده هم محسوب شود.

بر اساس تحلیل آنها، داعش حملات مستقیمی علیه ایالات متحده تدارک می‌بیند، به خصوص که شماری از پناهجویان فراری از عراق و سوریه در حال خروج از مناطق تحت کنترل داعش دیده شده‌اند.

این خروج به معنای مهاجرت عناصری از گروه داعش به سوی کشورهای مادر یا حضور در کشورهای منطقه برای فعالیت‌های جاسوسی یا آماده‌سازی برای انجام عملیات تروریستی قلمداد می‌شود.

بر اساس اطلاعاتی که سازمان جاسوسی آمریکا به دست آورده و شبکه الجزیره آن را منتشر کرده است: داعش ظرفیت بالایی برای جاسوسی داشته که از طریق توانمندی‌هایش در نفوذ به کشورهای هدف و تسلط بر فناوری‌ یا جعل مدارک رسمی در کنار ابزارهای نوین ارتباطی، باعث شده است این گروه امکان جعل گذرنامه در سطحی بسیار نزدیک به گذرنامه‌های واقعی کشورهای مختلف را پیدا کند.

در تحقیقی که مرکز پژوهش‌های امنیتی و راهبردی «استرانفور» در ژوئن 2015 آن را منتشر کرد، مشخص شد داعش در کشورهای افغانستان و پاکستان به شکلی نه‌چندان محدود وارد عمل شد و تلاش کرد از طریق جنگ با گروه القاعده و طالبان جنگجویان ناراضی این دو گروه را به سوی خود جلب کند تا بعد از آن بتواند جای پا و نفوذی برای خویش در این منطقه به وجود آورد.

بر اساس همین پژوهش، داعش هسته‌ای از فعالیت در فیلیپین تشکیل داده است، در حالی که بزرگ‌ترین نگرانی بازگشت جنگجویان داعش به سرزمین مادری با اندیشه‌های این گروه و تلاش آنها برای جذب تعداد بیشتری از هواداران و به تبع آن تبدیل کردن هر یک از این کشورها به بستر جدیدی برای انجام عملیات است.

به اعتقاد تحلیلگران اروپایی، از دست رفتن خلافت داعش در عراق و سوریه به معنای پایان یافتن خطرات این گروه نیست، چرا که داعش نشان داده است ظرفیت بسیار بزرگی در همزیستی با شرایط جدید دارد؛ در حالی که اخیراً توانمندی این گروه در جذب جاسوس و برقراری ارتباط با تعداد بیشتری از هوادارانش آشکار شده است.

اکثر کارشناسان امور گروه‌های سلفی بر این موضوع توافق دارند که ساختار اطلاعاتی داعش همچنان یکی از ارکان قدرت این گروه به شمار می‌رود، به نحوی که چالش بزرگ ساختارهای امنیتی در جهان نحوه مقابله با تهدیدهای جدید احتمالی این گروه است. همین چالش اطلاعاتی بسیاری از کشورها، از جمله سازمان‌های اطلاعاتی کشورهای اروپایی، را بر آن داشت تا همکاری اطلاعاتی و امنیتی بین خود را برای مقابله با این خطر افزایش دهند، به دنبال برطرف کردن نقاط ضعف احتمالی باشند و داده‌های اطلاعاتی و امنیتی را بین خود ردوبدل کنند.