سیاسی شدن امر به معروف و نهی از منکر، ضربه‌زدن به دین است

اعتمادآنلاین| محسن غرویان، استاد حوزه علمیه در پاسخ به سوالی در خصوص این‌که آیا گره زدن امر به معروف و نهی از منکر به شعارها و جریانات سیاسی، به نفع جریان امر به معروف و نهی از منکر است، بیان کرد: این‌گونه نیست؛ چرا که به عقیده من، امر به معروف و نهی از منکر یک جنبه اخلاقی، انسانی و دینی داشته و ربطی به این جناح و آن جناح ندارد ، لذا نباید از بحث امر به معروف و نهی از منکر سوء استفاده شود.

وی در این مورد ادامه داد: تمام مردم ما با کم و بیش‌هایی طالب اخلاق و خوبی‌ها هستند. لذا نباید یک جناح سیاسی بگوید چون امر به معروف و نهی از منکر می‌کنم خیلی خوب هستم و گروه مقابل من بد است؛ چرا که امر به معروف و نهی از منکر نمی‌کند! این‌گونه نیست؛ بلکه بحث بر سر مصادیق معروف و منکر است. بنابراین، به نظر من اگر مساله امر به معروف و نهی از منکر بخواهد جناحی، گروهی و سیاسی شود، ضربه به دین و نیز خود فلسفه امر به معروف و نهی از منکر وارد خواهد کرد.

غرویان همچنین پیرامون الزامات امر به معروف و نهی از منکر در جامعه خاطرنشان کرد: فلسفه امر به معروف و نهی از منکر آن است که مردم در جامعه اسلامی خود بر یکدیگر نوعی نظارت داشته باشند؛ همان‌گونه که در روایت می‌خوانیم «المومن مرآه المومن» به این معنا که هر مومنی آینه‌ای برای دیگری است. لذا این نکته که مردم مواظب یکدیگر بوده، فرهنگ، دین و اخلاق را حفظ کنند و همه با هم نوعی همکاری داشته باشند، حافظی برای جامعه به حساب می‌آید.

وی افزود: همچنین این که همه احساس کنند زیر ذره‌بین هستند و دیگران اعمال آن‌ها را می‌بینند، حائز اهمیت است. از سوی دیگر، فردی که امر به معروف و نهی از منکر می‌کند، باید مراقب باشد که اولا خود معروف و منکر را بشناسد، به معروف عمل کرده و از منکر دور شود تا بتواند تاثیرگذار باشد؛ چرا که در غیر این صورت، حرف او تاثیرگذاری نخواهد داشت.

این استاد حوزه علمیه تصریح کرد: امر به معروف و نهی از منکر عملی سخت و مشکل است؛ چرا که مصداق آن به سختی مشخص می‌شود و مشکل جامعه ما اکنون آن است که بسیاری منکرها معروف و بسیاری معروف‌ها منکر، یا معروفی، بیش از حد لازم معروف شده و منکرهای دیگر در کنار آن دیده نمی‌شود و این‌ها مشکلات فعلی جامعه ما است. همچنین کسانی که امر به معروف و نهی از منکر انجام می‌دهند، خود بدان عمل نکرده و برای ابراز قدرت و سلطه بر دیگران امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند؛ در حالی که این تظاهر بوده و بنابراین نوعی نفاق و ظاهرسازی نیز در جامعه پدید آمده است.

وی در پاسخ به سوالی در این مورد که با توجه به شرایط جامعه کنونی، صرف انرژی در بحث امر به معروف و نهی از منکر باید بیشتر متوجه افراد و یا مسئولین باشد؟ گفت: فرقی نمی‌کند؛ هم مسئولان و هم افراد باید مورد امر به معروف و نهی از منکر قرار بگیرند؛ چرا که مسئولان نیز فردی از افراد جامعه هستند. اما از آن‌جا که مسئولان در معرض دید و در تیررس قرار دارند، مساله مهم‌تری است.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: همان‌گونه که در روایت بیان شده «الناس علی دین ملوکهم»؛ مردم نگاه به مسئولان بالادستی می‌کنند و از آنان الگو می‌گیرند. لذا اگر جلوی منکرات مسئولان گرفته شود، این امر در مردم نیز تاثیرگذار است. به این دلیل که مردم خودبه‌خود از مسئولان الگوگیری می‌کنند. لذا به عقیده من، اکنون معروف و منکرهای عمومی و اجتماعی مهم‌تر است و باید از آن‌ها جلوگیری شود که اگر این موارد تصحیح شده و خلاف و خطایی در رده‌های بالاتر نباشد، طبیعتا چنین خلاف و خطاهایی در مردم کم‌تر خواهد شد.

غرویان در ادامه با بیان این که باید به معروف و منکرها در نظام اسلامی به شکل جمعی و نه به صورت فردی و تجزیه‌ای نگاه کرد، ادامه داد: همه معروف‌ها باید در جامعه رشد کنند و همه منکرها باید با هم کاهش یافته و از بین بروند. لذا به عقیده من این حساسیت‌های افراطی و تفریطی بر روی برخی معروف و منکرها جواب نخواهد داد. به طور مثال، در مورد مساله حجاب، این موضوع را آن‌قدر بزرگ می‌کنیم؛ در حالی که به فقر، معیشت و خالی شدن جیب و کاهش قدرت خرید مردم چندان توجه نمی‌کنیم و یا حساسیتمان در این مورد کم است. حال آن که می‌خوانیم «کاد الفقر ان یکون کفر»؛ یعنی فقر انسان را به کفر نیز می‌کشاند و «من لا معاش له، لا معاد له» به این معنا که کسی که معیشت نداشته باشد، معاد ندارد و این موارد، همگی در اخلاقیات و معارف دینی ما آمده است.

این استاد حوزه علمیه در تکمیل سخنان خود خاطرنشان کرد: به خاطر اغراض سیاسی، گروهی و شخصی، نباید یک معروف را خیلی بزرگ کرده و یا منکری را بیش از حد نشان دهیم تا ضربه‌ای سیاسی به رقیب و جناح سیاسی خود بزنیم. ضمن این که متاسفانه این موارد در جامعه ما بسیار به چشم می‌خورد و نفاق، ظاهرسازی، چندچهرگی و بی‌اعتمادی در جامعه بسیار است و لذا باید فکری به حال این موارد بکنیم و همه حساسیت‌ها و انرژی‌ها را بر سر یکی دو عنوان به خرج ندهیم.

منبع: ایسنا