سامانه تعیین خسارت زلزله در حال به‌روز رسانی است/ خرید 22 شتاب‌نگار جدید

اعتمادآنلاین| ‌ رضا کرمی محمدی با اشاره به آخرین وضعیت خرید و نصب تجهیزات لرزه‌نگاری در شهر تهران اظهار کرد: تجهیزاتی که از پیش نصب شده به سال‌ها قبل مربوط می شود و شامل چهار شتاب‌نگار و تعدادی شتاب‌نگار قدیمی روسی است که به صورت آفلاین از گذشته وجود دارند. با پیگیری‌های انجام شده از حدود یک سال و نیم گذشته آخر خرداد ماه امسال 22 شتاب‌نگار به ما تحویل داده شد.

وی درباره شیوه کارکرد و هشداردهی شتاب‌نگارها توضیح داد: این تجهیزات دو کاربری دارد؛ یکی از این کاربری‌ها اعلام هشدار سریع است. به این معنی که وقتی لرزش از منبع خودش شروع می‌شود. این موضوع به‌صورت هشدار (آلارم) به مدیران اعلام می شود. در هشدار سریع وقتی زلزله از گسلی فعال می‌شود، دو موج ایجاد می‌کند؛ در ابتدا موج طولی ایجاد می‌شود که خیلی سریع در خاک و سنگ حرکت می‌کند و تخریب‌ زیادی ایجاد نمی‌کند و بیشتر ضربه می‌زند. دیگری موج برشی که تخریب‌کننده است. این دو موج سرعت متفاوتی در سنگ دارند. به این صورت که موج طولی که تخریب کمتری دارد سریع‌تر می‌رسد و بعد موج تخریب‌کننده را حس می‌کنیم. هرچه فاصله از منبع زلزله بیشتر باشد ، فاصله زمانی بین رسیدن دو موج به هم بیشتر می‌شود بنابراین اگر موج طولی به ما رسید و آن را به وسیله دستگاه حس کردیم می‌توانیم برای موج دوم آماده شویم و جلوی یک سری خسارات را بگیریم البته به شرطی که فاصله کافی بین مبدا زلزله و محل اندازه‌گیری وجود داشته باشد.

کرمی محمدی ادامه داد: برای مثال اگر منبع زلزله‌ای که قرار است اتفاق بیفتد از قم باشد شاید ما 20 تا 30 ثانیه فرصت داشته باشیم اما اگر گسل در شمال تهران باشد که گسل بسیار بزرگی است. این زمان به چند ثانیه می رسد.

وی افزود: این هشدار شاید در تهران برای مردم چندان کارآمد نباشد زیرا تا بخواهند خانه را ترک کنند آن چند ثانیه تمام شده است و تنها امکان پناه‌گیری و آماده شدن برای تکان‌های بیشتر وجود دارد اما برای سیستم‌هایی مثل گاز، برق، آب و... به شرط اینکه این سیستم‌ها هوشمند باشد و با شیرهای هیدرولیک بسته و قطع شوند این مدت حیاتی محسوب می‌شود. اگرچه در شهر ما این زیرساخت‌ها هنوز ضعیف است اما رو به بهبود وضعیت حرکت می‌کنیم.

رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با تاکید بر اینکه شرکت گاز در این زمینه اقدامات مناسبی را انجام داده است، گفت: در حال حاضر شرکت گاز 50 شتاب‌نگار خریداری کرده است و 10 دستگاه شتاب‌نگار هم از سوی مرکز تحقیقات ساختمان خریداری شده. می‌توان گفت تقریبا شبکه‌ای با حدود 100 شتاب‌نگار و لرزه‌نگار در تهران در اختیار داریم. اگرچه این تعداد با کشورهایی مثل ژاپن قابل مقایسه نیست اما در تهران و کشور استفاده از این دستگاه‌ها شیوه جدیدی محسوب می‌شود.

کرمی محمدی با اشاره به به‌روزرسانی سامانه تخمین خسارت به عنوان عامل دیگر بهره‌گیری از شبکه لرزه‌نگاری تهران اظهارکرد: سامانه‌ای با اطلاعات و داده‌های قدیمی در این زمینه وجود داشت که هم اکنون در حال به‌روز رسانی اطلاعات آن هستیم. این سامانه باید به‌گونه ای به‌روزرسانی و تکمیل شود که در زمان وقوع زلزله، سامانه از همه این 100 شتاب‌نگار که در نقاط مختلف تهران نصب شده‌اند اطلاعات را دریافت کند و در ادامه با اطلاعات ساختمان‌های همان منطقه کار آنالیز را انجام دهد و میزان خسارتی که احتمالا در هر منطقه به وجود آمده را به ما خبر بدهد. مهم‌ترین چیزی که در لحظه بحران لازم داریم این است که متوجه شویم در تهران به این وسعت در کدام قسمت جمعیت بیشتری تحت‌الشعاع خرابی‌ها قرار گرفته است و به کمک بیشتر نیاز دارد تا نیروهایمان را به آن سمت گسیل کنیم.در صورتی که این سامانه به‌درستی طراحی شده باشد امکان تخمین نسبتا دقیق گستره خرابی‌ها هنگام زلزله وجود خواهد داشت.

منبع: ایسنا