کم‌ و زیاد شدن وزارتخانه‌ها ارتباطی با کوچک شدن دولت‌ها ندارد/ در زمان ادغام 2 وزارتخانه صمت و بازرگانی، بازار کشور نابسامان شد/ شلختگی در سیاست‌گذاری‌های تجارت خارجی باعث بدنامی صادرکنندگان ایرانی شد/ وزارت بازگانی باید به تولید صادرات‌محور توجه ویژه‌ای

اعتمادآنلاین| الیاس جرجندی - محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، در مورد تشکیل وزارت بازرگانی به اعتمادآنلاین گفت: یکی از دلایل رأی‌آوری قانون پیوستن وزارت بازگانی به وزارت صمت در گذشته این بود که اولاً تصمیم‌گیری‌ها یکپارچه شود و از تشتت تصمیم‌گیری‌ها و دخالت در امور یکدیگر جلوگیری شود. در ثانی دولت بتواند با کم کردن وزارتخانه‌ها از حجم و گستردگی خود بکاهد که این کار هم در راستای کوچک شدن دولت و بزرگ‌تر شدن سهم بخش خصوصی در اقتصاد صورت پذیرفت.

رئیس کنفدراسیون صادرات ایران ادامه داد: از دیگر موارد می‌توان به تسهیل کسب‌وکار در کشور نسبت به گذشته نام برد، اما متاسفانه طی این چند سالی که این وزارتخانه‌‌ها یکی شدند هیچ کدام از این اهداف محقق نشد.

لاهوتی توضیح داد: اینکه وزارتخانه‌ها کم یا زیاد شوند رابطه‌ای با کوچک شدن دولت‌ها ندارد، چراکه این موضوع جزو سیاست‌های کلان یک کشور است. به‌ نحوی‌ که حتی یک دولت می‌تواند با تعداد زیادی وزارتخانه دخالتش در اقتصاد کم شود یا بالعکس با تعداد کمی وزارتخانه به‌ صورت گسترده در اقتصاد دخالت کند. باید گفت سیاست‌گذاری‌های کلان یک کشور و اجرای دقیق آن است که کمک می‌کند یک دولت کوچک شود.

او اضافه کرد: نکته دیگری که در اهداف اولیه پیوستن این وزارتخانه‌ها به یکدیگر وجود داشت وحدت و یکپارچه‌سازی در تصمیم‌گیری‌ها بود. البته باید عنوان کرد که در هیچ دوره‌ای به‌ اندازه چند سال ادغام این وزارتخانه‌ها، تشتت تصمیم‌گیری ، دستورالعمل و بخشنامه‌های متفاوت در حوزه تجارت خارجی و تولید نداشتیم. در زمان ادغام این 2 وزارتخانه تصمیم‌گیری‌ها نه‌ تنها به سمت یک شرایط باثبات پیش نرفت که حتی بیشترین دستورالعمل‌ها در این دوره صادر و سیاست‌های انقباضی و انبساطی با توجه به وزیر این وزارتخانه متفاوت شد.

لاهوتی در مورد عملکرد وزارتخانه صمت بعد از ادغام گفت: در یک دوره یک وزیر با نگاه صنعت‌محور آمد و واردات را محدود کرد و مشکلات واحدهای تولید را افزایش داد و در دوره‌ای دیگر وزیری با نگاه بازرگانی‌محور به این وزارتخانه آمد تا جایی که واردات بی‌رویه در دستور کار قرار گرفت و رکورد واردات در این دوره زده شد.

این کارشناس حوزه بازرگانی و تجارت افزود: متاسفانه شرایط در بازار داخلی به‌ رغم یکپارچه بودن 2 وزارتخانه صنعت و بازرگانی محقق نشد که خود این موضوع باعث نابسامانی‌های عدیده‌ای در بازار شد. در بحث تجارت خارجی با ممنوعیت صادرات آنی و لحظه‌ای مواجه بودیم تا جایی که یک‌ شب کالایی را ممنوع و هفته بعد آن را آزاد می‌کردند.

لاهوتی گفت: نابسامانی و شلختگی‌ای که در سیاست‌گذاری‌های تجارت خارجی رخ داد باعث بدنامی صادرکنندگان ایرانی در بازارهای هدف شد. تا جایی که بازارهایی که به‌ سختی به‌ دست‌ آمده بودند به‌ راحتی از دست رفتند.

او ادامه داد: قریب به 2 سال است که درخواست تفکیک این 2 وزارتخانه به مجلس ارائه شد و هر بار نمایندگان به دلایلی این طرح را رد کردند، اما خوشبختانه امروزه شاهد هستیم که نمایندگان با تفکیک این 2 وزارتخانه موافقت کردند تا در نهایت با تایید شورای نگهبان شاهد احیای دوباره وزارت بازرگانی باشیم.

رئیس کنفدراسیون صادرات ایران درباره بهترین راهکار پیشنهادی برای عملکرد مطلوب وزارت بازرگانی در زمان تحریم و مقابله با جنگ اقتصادی گفت: اگر ما در داخل به‌ درستی شرایط را مدیریت نکنیم و تصمیم به‌موقع و کارشناسی نگیریم، عاملی برای تشدید تحریم‌ها خواهد شد.

این کارشناس حوزه بازرگانی و تجارت تاکید کرد: اولین موضوعی که باید در وزارتخانه بازرگانی مورد توجه قرار گیرد احترام به قوانین بالادستی، اجرای دقیق آنها و جلوگیری از تفسیر سلیقه‌ای قانون است. از دیگر موارد می‌توان از توجه ویژه به تولیدات صادرات‌محور در راستای محقق شدن اقتصاد مقاومتی نام برد به‌ نحوی‌ که هم واردات و هم صادرات ما باید با محوریت تولید قابل‌ عرضه و باکیفیت و رقابتی باشد که بتواند در بازارهای صادراتی حضور پیدا کند.

لاهوتی در پایان گفت: آخرین موضوعی که وزارت بازرگانی باید مد نظر قرار دهد هرچه‌ بهتر شدن عملکرد این وزارتخانه، قدرت بخشیدن بیشتر به سازمان توسعه تجارت و بازگرداندن بخش‌های مهم این سازمان همچون مقررات صادرات و واردات و ثبت سفارش است. ضمناً باید حمایت از صادرات غیرنفتی هدف اولیه همه وزارتخانه‌ها خصوصاً وزارت بازرگانی باشد.