حملات تند اصولگرایان به اظهارات «روحانی» درباره رفراندوم

اعتمادآنلاین| العربی الجدید نوشت: از زمان انتخاب حسن روحانی به‌عنوان رئیس جمهور ایران در سال 2013، او در مناسبت‌های مختلف، دعوت به ضرورت اجرای دو ماده 6 و 59 از قانون اساسی ایران کرده است و این را راه‌حل مشکلات و اختلافات در سیاست‌های داخلی و خارجی این کشور و تضمین بقای جمهوری اسلامی، می‌داند.

در ادامه این مطلب آمده است: اساس این دو ماده، همه‌پرسی است؛ ماده ششم قانون اساسی ایران، یکی از راه‌های اداره امور کشور را انجام همه‌پرسی می‌داند و در ماده 59، مواردی که می توان از طریق همه‌پرسی در مورد آنها تصمیم گیری کرد، مشخص شده است، که شامل مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مهم می شود.

اما موضوعاتی که روحانی طی این شش سال دعوت به انجام همه‌پرسی در مورد آنها کرده است، برخی مربوط به سیاست داخلی است و بعضی دیگر، با سیاست خارجی ایران ارتباط دارد؛ همانطور که در ماه می گذشته، روحانی در جریان دیدار با روزنامه‌نگاران ایرانی، انجام همه‌پرسی را اصلی برای عبور از تنگناها دانسته و تصریح کرد که در سال 2006، به رهبر جمهوری اسلامی پیشنهاد داده است تا در مورد پرونده هسته‌ای، از مردم نظرخواهی کنند؛ که ظاهرا ایشان هم با پیشنهاد روحانی موافقت کرده، اما با تغییر دولت و روی کار آمدن احمدی نژاد اصولگرا، مسیر به سمت دیگری رفته است.

مساله‌ای که اخیرا روحانی در دانشگاه تهران مطرح کرده و همه‌پرسی را چاره آن دانسته است، به سیاست خارجی ایران و ارتباط آن با غرب باز می‌گردد. او در این باره گفت: «40 سال است که در مورد ارتباط با غرب، به پاسخ صریح و قاطعی نرسیده ایم، برخی جریان‌های داخلی می‌خواهند تعامل سازنده با جهان داشته باشند و برخی دیگر، به مقابله مستمر، فرامی‌خوانند. همچنانکه بعضی می‌گویند باید دشمن را در هم بشکنیم و بعضی دیگر، معتقدند امکان حل بسیاری از مشکلات با دشمن، وجود دارد... مساله اصلی آن است که ایا استراتژی تعامل را در پیش بگیریم یا مقابله؟».

این مساله استراتژیک از نظر روحانی، نیازمند انجام همه‌پرسی است؛ چرا که می گوید: «در صورتی که در مورد این مسائل به نتیجه ای نرسیدیم، باید از مردم نظرخواهی کنیم؛ به این دلیل که 40 سال است در این باره در حال مجادله هستیم.»

اینجا، منظور کاملا مشخص است؛ صحبت روحانی در مورد دو گانه «تعامل سازنده و مقابله مستمر»، به روابط با غرب و به‌ویژه ایالات متحده اشاره دارد؛ چرا که در سیاست خارجی ایران، دو دیدگاه در مورد این روابط وجود دارد و در حالی که رئیس‌جمهور ایران به تعامل سازنده فرامی خواند، مخالفان محافظه کار او، گرایش دیگری داشته و به ادامه دشمنی با غرب و آمریکا دعوت می کنند.

در همین چارچوب، اظهارات روحانی اینگونه تفسیر شد که وی دعوت به انجام همه‌پرسی در خصوص مذاکره با ایالات متحده کرده است و در ادامه، طیف‌هایی از اصولگرایان، حمله سختی به روحانی کرده و موضع‌گیری وی را مخالف با موضع کلی نظام جمهوری اسلامی در مورد مذاکره با آمریکا دانستند. همچنانکه حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه اصولگرای کیهان، مستقیما صحبت‌های رئیس جمهور را دعوتی به اجرای همه‌پرسی در مورد مذاکره با آمریکا دانست.

در ادامه حملات و اتهامات «سنگینی» که متوجه روحانی شد، مدیر مسئول کیهان تاکید کرد که موضوعاتی که آمریکا و اروپا خواهان مذاکره در مورد آنها هستند، مربوط به چشم پوشی ایران از صنایع موشکی خود و پایان دادن به نفوذ منطقه‌ای‌اش است و این مساله به معنای تسلیم در برابر آنهاست، بنابراین، تسلیم شدن نیازی به انجام همه‌پرسی یا مذاکره ندارد؛ بلکه کافی است که نیم متر پارچه سفید را در دستان خود مقابل آمریکا بالا بگیرید.

اما به دور از انتقادات و حملاتی که پس از هر بار طرح موضوع همه‌پرسی، از سوی روحانی، متوجه وی می‌شود، باید گفت انجام چنین همه‌پرسی، یک کار پیچیده است، که رئیس جمهور ایران حرف آخر را در آن مورد نمی زند. به لحاظ قانونی، این موضوع مستلزم موافقت یک سوم نمایندگان مجلس ایران و همچنین، اجازه رهبر ایران است. علاوه بر اینکه اختلافاتی در مورد موضوعاتی که امکان انجام همه‌پرسی داشته باشند، وجود دارد.

در سایه این پیچیدگی‌ها، سوالاتی در مورد انگیزه های روحانی در مورد تمرکز بر طرح همه‌پرسی در خصوص مسائلی که استراتژیک می‌نامد، مطرح می شود؛ به‌ویژه آنکه وی بیش از هر کس دیگری از دشواری‌هایی که بر سر راه اجرای پیشنهادش وجود دارد، آگاه است.

برخی تحلیل‌ها در این باره حکایت از آن دارد که روحانی در پی آن است تا قبل از انتخابات مجلس، بر رقبای سیاسی خود فشار وارد کند.

در همین چارچوب، تحلیلگران اصلاح طلب بر این عقیده اند که روحانی از طریق موضوع اختلافات در دیدگاه‌ها در مورد روابط خارجی، می خواهد اینگونه وانمود کند که سعی دارد به‌وسیله توافق با اروپا و ایالات متحده، مشکلات کشور را حل کند، اما جریان رقیب او، خواهان ادامه مقابله با غرب و در نتیجه، ادامه مشکلات کشور است. این در حالی است که تحلیلگران اصولگرا، اظهارات روحانی را تلاشی برای فرار از مسئولیت‌ها می دانند.

لازم به ذکر است که همه‌پرسی، تنها سازی نیست که رئیس جمهور اعتدال گرای ایران آن را می نوازد، بلکه در ماه‌های گذشته نیز او تلاش کرد توپ را در زمین اصولگراها بیندازد و در پاسخ به انتقادات آنها در مورد سیاست‌های رئیس‌جمهور در بخش اقتصادی، انتظارات آنها را فراتر از صلاحیت‌های خود دانست.

منبع: انتخاب