چه کسی اولین‌بار از اقدام دانشجویان پیرو خط امام حمایت کرد؟/ واکنش حزب جمهوری به تسخیر سفارت آمریکا

اعتمادآنلاین| روز 13 آبان 1358 خبر تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط گروهی از دانشجویان، به سرعت فضای رسانه‌های داخلی و خارجی را درنوردید. دانشجویان پیرو خط امام با تسخیر سفارت آمریکا فصل جدیدی در مواجهه انقلاب اسلامی با قدرت‌های جهانی آغاز کردند. در این میان گروه‌ها و شخصیت‌های داخلی نیز مواضع مختلفی درباره این حرکت دانشجویی گرفتند.

حجت‌الاسلام مسیح مهاجری از اعضای وقت شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی در خاطرات خود که در گنجینه تاریخ شفاهی مرکز اسناد انقلاب اسلامی ثبت و ضبط شده است درباره اولین موضع‌گیری‌ها در حمایت از تسخیر لانه جاسوسی می‌گوید:‌ اصل تسخیر لانه جاسوسی برای اکثر مسئولین کشور و رهبران انقلاب و از جمله برای رهبران حزب جمهوری اسلامی یک اقدام غافلگیرکننده بود. یعنی اینطور نبود که مسئولین بنشینند برنامه‌ریزی کنند و یک عده جوان را بفرستند بگویند شما بروید سفارت آمریکا را تسخیر کنید؛ بلکه این یک اقدام خودجوش دانشجویی بود. اقدام دولتی هم که قطعاً نبود، چون دولت [موقت] آن زمان اصلاً مخالف این کار بود. اقدام حزبی هم نبود بنابراین حزب جمهوری اسلامی‌هم هیچ دخالتی در این کار نداشت و اطلاع هم نداشت.

حمایت شهید بهشتی از اقدام دانشجویان پیرو خط امام

مسیح مهاجری درباره واکنش شهید بهشتی به تسخیر لانه جاسوسی می‌گوید: به مجرد اینکه این اتفاق افتاد حزب جمهوری اسلامی‌ از دو طریق موضع گرفت و موضعش هم حمایتی بود. یکی سخنان شهید مظلوم آیت‌الله بهشتی در مجلس خبرگان قانون اساسی بود. چون آن روزها مجلس خبرگان قانون اساسی تشکیل می‌شد و ایشان مدیریت مجلس را به عهده داشت و معمولاً هم یک واقعه‌ای پیش می‌آمد سخنرانی می‌کردند. تسخیر لانه نزدیک ظهر اتفاق افتاد و در جلسه بعد از ظهر آقای بهشتی سخنرانی کردند یعنی در فاصله خیلی کوتاه موضع گرفتند. در اولین فرصت ممکن و اولین شخصیتی هم که از انقلابیون موضعگیری کرده و از تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجوهای پیرو خط امام حمایت کردند آقای بهشتی بودند.

آقای بهشتی درواقع از دو جایگاه این موضع را عنوان کردند. یکی همان عنوان مدیر مجلس خبرگان قانون اساسی و یکی هم دبیرکل حزب جمهوری اسلامی. ‌بنابراین، این موضع‌گیری آقای بهشتی هم موضع‌گیری حزب جمهوری اسلامی‌ و هم موضع‌گیری مجلس خبرگان قانون اساسی بود. البته جنبه دیگر آقای بهشتی به عنوان یک چهره سرشناس انقلابی از یاران امام هم بطور طبیعی به حساب می‌آمد.

واکنش حزب جمهوری به تسخیر لانه جاسوسی

حجت‌الاسلام مهاجری در بخشی دیگر از خاطراتش، با اشاره به موضع حزب جمهوری در این رابطه می‌گوید: نکته دیگر در این زمینه اینکه هم حزب جمهوری اسلامی‌ موضع‌گیری کرد، بیانیه داد، حمایت کرد و هم روزنامه جمهوری اسلامی ‌که ارگان حزب جمهوری اسلامی ‌بود با درشت کردن سخنرانی آقای بهشتی و خبر تسخیر لانه جاسوسی و مقالاتی که آن روزها در روزنامه چاپ می‌شد موضع حمایت‌گرانه گرفت. روزنامه جمهوری اسلامی هم این موضع‌گیری را ادامه داد یعنی مرتب در تمام مدتی که ماجرای لانه جاسوسی مطرح بود هم عکس‌هایش در صفحه اول چاپ می‌شد و هم تیترهای قوی در حمایت از تسخیر لانه داشت.

تسخیر لانه؛ اقدامی علیه آمریکا و جریان سازش با آمریکا

حجت‌الاسلام مسیح مهاجری ادامه می‌دهد: اصلاً تسخیر لانه جاسوسی حرکت علیه آمریکا بود ولی در واقع این یک حرکت علیه دولت موقت هم بود. علتش هم این بود که دولت موقت دلش می‌خواست با آمریکا رابطه خوبی داشته باشد و این واقعه بعد از ملاقات آقای بازرگان و همراهانش در الجزایر با برژینسکی مشاور امنیتی کارتر صورت گرفت. آن ملاقات از نظر انقلابیون در ایران ملاقات درستی نبود. کار خلافی بود. چون امام مرتب علیه آمریکا موضع می‌گرفتند، دولت موقت باید پیرو امام می‌بود و کاری نمی‌کرد که خلاف مواضع امام باشد و در جامعه این ابهام را بوجود آورد که چطور است که انقلاب علیه امریکاست، مواضع امام علیه امریکاست ولی دولت موقت دارد با امریکا مذاکره می‌کند و این هیچ جای توجیه نداشت و لذا همان زمان حزب جمهوری اسلامی‌ علیه این حرکت دولت موقت موضع‌گیری کرد. حرکت [تسخیر] لانه جاسوسی هم یک اقدام علیه آمریکا بود و هم علیه کسانی که با آمریکا می‌خواستند سازش کنند.

منبع: پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی