مازاد تراز تجاری ایران و ترکیه 1.26 میلیارد دلار شد

اعتمادآنلاین| معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به روند تجارت ایران و ترکیه در 9 ماهه نخست سال 2019 پرداخته و نوشته است: براساس آمارهای تجارت کالایی ترکیه، در ماه سپتامبر سال جاری، تراز تجاری ایران (با احتساب نفت خام) با کشور ترکیه منفی شده است. این کسری تراز تجاری که از ماه ژوئن شروع شده به دلیل افت شدید صادرات ایران به ترکیه است.

با این وجود، طی 9 ماه منتهی به سپتامبر سال 2019 تراز تجاری ایران با ترکیه با مازاد همراه بوده؛ اگرچه که نسبت به مدت مشابه سال گذشته در سطح بسیار پایین‌تری قرار داشته است. براساس این گزارش طی 9 ماه منتهی به سپتامبر 2019، ایران در تجارت کالایی با ترکیه (با احتساب نفت خام)، مازاد تراز تجاری حدود 1.26 میلیارد دلاری را رقم زده است. با توجه به اینکه تراز تجاری ایران با ترکیه در مدت مشابه سال گذشته 3.8 میلیارد دلار به نفع ایران بوده، طی 9 ماه منتهی به سپتامبر سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود 2.6 میلیارد دلار کمتر شده است.

آمارهای ماهانه تجارت ایران و ترکیه از ابتدای سال 2018 تا سپتامبر (ماه نهم) 2019 نیز گویای تضعیف تراز تجاری ایران با ترکیه بوده که در واقع ناشی از افت صادرات به این کشور است. براساس آمارها، تا ماه مه 2019، تراز تجاری ماهانه ایران با ترکیه با مازاد همراه بوده اما بعد از ماه ژوئن با افت قابل توجه صادرات ایران به ترکیه، تراز تجاری ایران با این کشور با کسری همراه شده است.

در سپتامبر 2019 صادرات ایران به ترکیه حدود 96.5 میلیون دلار بوده که در مقایسه با ماه مشابه سال قبل از آن کاهشی حدود 83 درصد را تجربه کرده است. در عین حال واردات ایران از ترکیه نیز معادل 176 میلیون دلار رقم خورده که نسبت به ماه مشابه سال گذشته حدود 13 درصد رشد داشته است.

تجارت کالایی ایران و ترکیه

بین سال‌های 2014 تا 2018، بیشترین حجم تجارت ایران و ترکیه مربوط به سال 2014 و معادل 13.7 میلیارد دلار بوده است. در این سال صادرات ایران به ترکیه در سطح بالایی قرار داشته (9.8 میلیارد دلار) و واردات ایران از این کشور حدود 4 میلیارد دلار رقم خورده بود. در سال 2018 ارزش تجارت ایران و ترکیه معادل 9.3 میلیارد دلار رقم خورده که 6.9 میلیارد دلار آن صادرات ایران به این کشور و 2.4 میلیارد دلار واردات ایران از ترکیه بوده است.

ارزش کل تجارت ایران با ترکیه در 9 ماهه سال 2019 نیز حدود 4.7 میلیارد دلار بوده که نسبت به رقم 7.5 میلیارد دلاری آن در مدت مشابه سال قبل، حدود 37 درصد کاهش را نشان می‌دهد.

صادرات کالایی ایران به ترکیه

ارزش صادرات ایران به ترکیه طی 9 ماهه نخست 2019، حدود 3 میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال 2018 تقریباً 47 درصد کاهش داشته است. حدود 45 واحد درصد از کاهش 47 درصدی ارزش صادرات کالایی ایران به ترکیه طی 9 ماه نخست سال 2019، ناشی از افت صادرات کالاهای ذیل فصل 27 کتاب مقررات صادرات و واردات یعنی سوخت‌های معدنی، روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها؛ مواد قیری و موم‌های معدنی بوده که شامل نفت خام و فرآورده‌های نفتی نیز می‌شود.

براساس این گزارش کالاهای ذیل فصل 27 کتاب مقررات صادرات و واردات، سهمی بین 70 تا 86 درصد از صادرات کالایی ایران به ترکیه را در خلال سال‌های 2014 تا 2019 شامل شده‌اند. بیشترین سهم مربوط به سال 2014 و کمترین سهم نیز مربوطه به 9 ماهه امسال است.

در 9 ماه نخست سال 2019، از حدود 3 میلیارد دلار صادرات ایران به ترکیه حدود 2.1 میلیارد دلار آن به فصل 27 کتاب مقررات صادرات و واردات اختصاص داشته است. ارزش صادرات فصل 27 ایران به ترکیه در 9 ماهه 2019 نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیز حدود 55 درصد کاهش داشته است.

واردات کالایی ایران از ترکیه

طی 9 ماهه سال 2019 ایران حدود 1.7 میلیارد دلار از ترکیه واردات داشته که نسبت به رقم مدت مشابه سال گذشته حدود 4.5 درصد کاهش داشته است. مهمتین عامل افت ارزش واردات ایران از ترکیه طی این مدت افت ارزش واردات فصل 84 کتاب مقررات صادرات و واردات به شرح «دیگ های بخار آب گرم، ماشین آلات و وسایل مکانیکی، اجزا و قطعات آنها« بوده است. واردات این گروه محصولی با کاهش 32 درصدی نسبت به 9 ماهه 2018، به حدود 163 میلیون دلار در 9 ماهه 2019 رسیده است.

منبع: ایبِنا