«اعتمادآنلاین» در گفت‌وگو با نمایندگان ادوار مجلس بررسی کرد:
انگیزه شب‌نامه‌نویسان چیست؟/ صباغیان: در مجلس اول از این دست اتفاقات پیش نمی‌آمد/ موسوی تبریزی: در چند مجلس اول نیازی به شب‌نامه نبود، همه با هم صادق بودند/ سبحانی‌نیا: در دوره چهارم مجلس تصمیم گرفته شد نمایندگان برای انتشار شب‌نامه مجوز بگیرند
شب‌نامه معمولاً نامه و متن بدون امضا و هویتی است که توهین‌آمیز و تخریبی تنظیم می‌شود و قصد آن ضربه زدن به یک فرد یا گروه است.
اعتمادآنلاین| یک روز پس از انتقاد حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، از برخوردها با پرونده‌های فساد در قوه قضاییه، مجلس دهم شاهد انتشار شب‌نامه علیه او بود. برای اولین بار در دوره چهار ساله مجلس دهم مجتبی ذوالنوری، نماینده اصولگرای قم که همزمان ریاست کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی را هم بر عهده دارد، با انتشار متنی بی‌نام و هویت دست به تخریب رئیس‌جمهوری زد.
به گزارش اعتمادآنلاین ، البته پس از مدتی کوتاه مشخص که بانی آن ذوالنور بوده و بر همین اساس او در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت که وظیفه‌اش به زیر کشیدن رئیس‌جمهور است. او همچنین تاکید کرد که مجوز پخش شب‌نامه در مجلس شورای اسلامی را داشته و طبق قوانین از علی‌اصغر یوسف‌نژاد، عضو هیات‌رئیسه مجلس امضا، گرفته تا این متن را علیه روحانی در صحن بین نمایندگان پخش کند.
پخش شب‌نامه در مجلس دهم بی‌سابقه بوده و این اولین بار است که در این دوره شب‌نامه‌ای در مجلس توزیع می‌شود. اما این اتفاق برای رئیس‌جمهوری مسبوق به سابقه است و تجربه آن را پیش از این هم داشته است. در مجلس تندرو نهم که اکثریت نمایندگان مخالف دولت جدید بودند یک سال مانده به پایان دوره مجلس در سال 93 مجلس رضا فرجی‌دانا، وزیر علوم وقت، را به دلیل بررسی و پیگیری بورسیه‌ها استیضاح کرد. در جریان این استیضاح برخی از نمایندگان تندرو علیه روحانی و فرجی‌دانا و برای تحت تاثیر قرار دادن فضا در صحن علنی مجلس شب‌نامه پخش کردند.
اما داستان شب‌نامه و شبنامهپراکنی در مجالس جمهوری اسلامی از چه زمانی آغاز شد؟ اعتمادآنلاین طی تماس‌هایی با برخی از نمایندگان ادوار مجلس کوشیده تا فضای مجالس دوره‌های مختلف و نحوه اعلام اعتراض و انتقاد از آنها را جویا شود.
صباغیان: در مجلس اول از این دست اتفاقات پیش نمی‌آمد
هاشم صباغیان، نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی، درباره نحوه بیان اعتراضات در مجلس اول گفت:«در نطق‌ها درباره مسائل مورد نظر خود صحبت می‌کردند یا به رئیس مجلس در مورد آنها تذکر می‌دادند.»
صباغیان درباره احتمال انتشار شب‌نامه در دوره اول مجلس عنوان کرد: «تا آنجا که من به خاطر دارم از این دست اتفاقات و عملکردها در مجلس اول پیش نمی‌آمد.»
او افزود: «اگر کسی صحبتی دارد، نامه بدون امضا، شب‌نامه و... از نظر کار سیاسی به دور از اخلاق است. نباید چنین کاری کنند. کسی اگر حرفی دارد، باید به مرجع آن، رئیس مجلس، رؤسای کمیسیون‌های مجلس و...، نامه بنویسد و آن را پیگیری کند.»
موسوی تبریزی: در چند مجلس اول نیازی به شب‌نامه نبود، همه با هم صادق بودند
سید حسین موسوی تبریزی، نماینده دوره‌های اول و سوم مجلس شورای اسلامی، درباره انتشار شب‌نامه در صحن علنی مجلس گفت: «نیازی به شب‌نامه و این کارها نبود. همه با هم صادق بودند، حرف خود را مطرح می‌کردند. در عین حال بودند افرادی که این گروه، آن گروه و این یکی یا آن یکی را قبول نداشتند.»
سبحانی‌نیا: در دوره چهارم مجلس تصمیم گرفته شد نمایندگان برای انتشار شب‌نامه مجوز بگیرند
حسین سبحانی‌نیا، نماینده 6 دوره مجلس، درباره انتشار متن‌های بی‌هویت در ادوار مختلف مجلس عنوان کرد: «دوره چهارم در هیات‌رئیسه مجلس حضور داشتم و آن زمان تصمیم گرفته شد که اگر نماینده‌ای قصد دارد مطلبی را در صحن علنی مجلس توزیع و منتشر کند، امضای یکی از اعضای هیات‌رئیسه را داشته باشد.»
در آن زمان البته این بحث‌ها خیلی تشدید نشده بود، اما گاهی مطالبی منتشر می‌شد که مورد بحث و نقد و بود و به هیات‌رئیسه در این خصوص مراجعه می‌شد.
او در پاسخ این سوال که آیا نامه‌های تخریبی در دوره‌های دوم و سوم مجلس شورای اسلامی علیه چهره‌های سیاسی در مجلس منتشر می‌شد گفت: «آن زمان در هیات‌رئیسه حضور نداشتم، اما در دوره چهارم گاهی مطالبی در این باره مطرح می‌شد که البته نه به عنوان تخریب کسی، در هر صورت مورد نقد هیات‌رئیسه بود و عده‌ای انتقاد داشتند. بر همین اساس تصمیم بر این شد که اگر کسی خواست چیزی را منتشر کند، روال و چارچوب داشته باشد.»
سبحانی‌نیا همچنین ادامه داد: «در دوره‌های هفتم، هشتم و نهم که من در مجلس بودم هم همان تصمیمی گرفته شد که در دوره چهارم مجلس اتخاذ شد. البته در این مجالس تعداد انتشار مطالب نسبت به دوره‌های ابتدایی بیشتر بود، منتها باید حتماً با نظر هیات‌رئیسه یا یکی از اعضای هیات‌رئیسه انجام می‌شد که مسئولیت کار مشخص باشد.»
او اضافه کرد: «یعنی به گونه‌ای نباشد که بدون نظر و اذن هیات‌رئیسه چیزی توزیع شود. این چارچوب در این سه دوره هم که من عضو هیات‌رئیسه بودم رعایت می‌شد. البته در مجلس نهم تعداد این شب‌نامه‌ها با عنوان نامه‌های تخریبی مشهودتر بود.»
چرا برخی از نمایندگان اقدام به انتشار شب‌نامه می‌کنند؟
حالا چرا برخی از نمایندگان با وجود اینکه توانایی و امکان استفاده از تریبون رسمی مجلس را دارند به انتشار شب‌نامه روی می‌آورند، خود یکی از موضوعات مورد توجه است.
شب‌نامه معمولاً نامه و متن بدون امضا و هویتی است که توهین‌آمیز و تخریبی تنظیم می‌شود و قصد آن ضربه زدن به یک فرد یا گروه است. اعتمادآنلاین از برخی از چهره‌های سیاسی که سابقه حضور در ادوار مجلس را داشته‌اند در مورد هدف و انگیزه منتشرکنندگان شب‌نامه پرسیده است.
مطالب شب‌نامه‌ها معمولاً دقیق نیست و با هدف تخریب منتشر می‌شوند
داریوش قنبری، نماینده دوره هشتم مجلس شورای اسلامی، با اشاره به سابقه پخش شب‌نامه در مجلس بیان کرد: «هدف شبنامهپراکنی تخریب است وگرنه اگر بحث انتقاد و نقد مطرح باشد، نیازی به شب‌نامه نوشتن نیست و در یک فضای بحث و مباحثه آزاد یا از طریق رسانه‌ها نقدها مطرح می‌شود و کسی به روش‌های شب‌نامه‌نویسی روی نمی‌آورد.»
قنبری با تاکید بر اینکه هدف انتشار شب‌نامه اصلاح امور نیست ادامه داد: «فرد یا جریانی که به چنین شیوه‌ای روی می‌آورد قطعاً هدف اصلاحی ندارد بلکه هدفش تخریبی است. همان‌طور که از نام شب‌نامه پیداست، نامه‌ای است که به صورت غیررسمی و با هدف و نگاه تخریبی منتشر می‌شود.»
این نماینده سابق مجلس درباره نقش شب‌نامه در شایعه‌سازی توضیح داد: «با توجه به اینکه شب‌نامه در شایعه‌سازی نقش خیلی زیادی می‌تواند داشته باشد و شایعات هم به سرعت مخاطبان خود را پیدا می‌کند، به نوعی بحث شب‌نامه‌نویسی و شبنامهپراکنی با شایعه‌سازی و ایجاد جریان‌های خبری کاذب نیز می‌تواند در ارتباط باشد.»
او همچنین تاکید کرد: «وضعیت فرد یا گروهی که شبنامهپراکنی می‌کند از 2 حالت خارج نیست؛ یا اینکه مطلب آماده انتشار دقیق نیست و با یک نگاه تخریبی آن را انجام می‌دهد، یا شجاعت لازم را ندارد تا مطلبی را که از طریق شب‌نامه منتشر می‌کند در فضای عمومی در اختیار همه قرار دهد.»
موسوی تبریزی: شب‌نامه‌نویسان می‌خواهند عواقب نوشته خود را نپذیرند
سیدحسین موسوی تبریزی، نماینده دوره‌های اول و سوم مجلس، درباره هویت افرادی که اقدام به انتشار شب‌نامه در مجالس می‌کنند و دلایل این کار گفت: «قصدشان این است که اگر مسائلی در رابطه با شب‌نامه و نامه تخریبی‌ای که نوشته‌اند پیش آمد، مسئولیت آن را نپذیرند. نمی‌خواهند دنباله و عواقب حرفی را که می‌زنند بپذیرند.»
استاد حوزه علمیه قم در ادامه توضیح داد: «وقتی در مدرسه فیضیه حوزه علمیه قم جلسه گرفتند و شعار «استخر فرح» را دادند، هیچ کس حاضر نشد بر عهده بگیرد که ما این افراد را دعوت کردیم و این شعارها را دادیم.»
دبیر مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم تاکید کرد: «مگر می‌شود هر کسی بتواند به فیضیه بیاید و شعار بدهد؟ اصلاً جرات نمی‌کنند. یک تشکیلاتی این کار را انجام داده بود. بنابراین اینها نمی‌خواهند هزینه بپردازند و این راه‌ها را برای تخریب و تحت تاثیر قرار دادن افکار مردم انتخاب می‌کنند.»
موسوی تبریزی با اشاره به تاثیر عملکرد این دسته از نمایندگان گفت: «کسانی که این کارها را انجام می‌دهند، ولو قصد ضربه زدن به نظام را هم نداشته باشند، قطعاً به نظام ضربه می‌زنند؛ این کارها جز ضربه زدن به نظام نتیجه دیگری ندارد.»
خباز: رئیس‌جمهور دست در لانه زنبور کرده است
همچنین محمدرضا خباز، نماینده ادوار چهارم، پنجم، ششم و هشتم مجلس شورای اسلامی، درباره شب‌نامه‌نویسی گفت: «یکی از اعمال ناپسندی که در دوره‌های گذشته از سوی عده‌ای از نمایندگان تندرو در مجلس بدعت گذاشته شد این بود که به نام شب‌نامه علیه رقبای سیاسی خود مطالبی منتشر می‌کردند.»
استاندار دولت‌های یازدهم و دوازدهم با اشاره به انتشار شب‌نامه علیه حسن روحانی عنوان کرد: «به نظر می‌رسد آقای رئیس‌جمهور بر اساس انتظاری که سال‌هاست مردم از ایشان دارند، دست در لانه زنبور کرده است. با اینکه ایشان همه طعنه‌ها و شماتت‌ها را چه از دوست و چه از دشمن به جان خریدند و نسبت به برخی از رفتارهای ناپسند سکوت کردند، حالا می‌بینیم در برابر یک موضع‌گیری چنین واکنش‌هایی نشان داده می‌شود و این اتفاق رخ می‌دهد.»
دیدگاه تان را بنویسید