کنسرواتیسم چیست؟

اعتمادآنلاین| محافظه‌کاری یا کنسرواتیسم (Conservatism) در ضدیت با میراث روشنگری و تجدد و در مخالفت با عقل‌گرایی و لیبرالیسم پدید آمده است.

محافظه‌کاری در برابر اندیشه آزادی و برابری اجتماعی و دموکراسی مقاومت و در مقابل، از رسوم و سنت‌های نظم پیشین حمایت می‌کند.

ادموند برک، اندیشمند ایرلندی‌تبار انگلیسی، پدر محافظه‌کاری لقب یافته است. استدلال ادموند برک این است که جامعه محصول رشد اندام‌وار (طبیعی) و انباشت عقل نسل‌هایی است که زندگی خود را با فراگیری از طریق آزمون و خطا سازمان داده‌اند نه با شرکت در همایش‌های فلسفی در باب حقوق انسان.

اصول اندیشه محافظه‌کاری از دیدگاه برک به اختصار عبارت است از:

1- بدبینی به عقل انسان: محافظه‌کاران عمیقاً به طبع بشر و امکان اصلاح آن به کمک عقل بدبین‌ هستند و در مقابل عقل انسانی بر عقل کلی‌تر نهفته در تاریخ، سنت یا مذهب تاکید می‌کنند.

2- از دیدگاه محافظه‌کاران نابرابری اجتماعی و اقتصادی پدیده‌ای طبیعی است، چون انسان‌ها طبعاً از حیث توانایی و استعداد با هم تفاوت دارند.

3- با توجیه نابرابری اجتماعی، طبعاً نهاد مالکیت نیز همچون پدیده‌ای طبیعی توجیه می‌شود.

4- از نگاه محافظه‌کاران حکام باید نقش پدر جامعه را ایفا کنند و نگرشی پدرسالارانه نسبت به جامعه وجود دارد.

5- میان محافظه‌کاری و مذهب پیوندی نزدیک برقرار است. مذهب و محافظه‌کاری هر 2 بر نقص انسان و سلسله‌مراتب و اقتدار تاکید دارند.

6- از نگاه محافظه‌کاران مردم به یک میزان خردمند نیستند و بنابراین عده‌ای باید دیگران را هدایت کنند. از این دیدگاه دموکراسی نه تنها مطلوب نیست بلکه ناممکن است.