ایران تصمیم دارد 3 میلیون تن گندم از روسیه خریداری کند/ نرخ خرید تضمینی گندم واقعی نیست/ یارانه گندم در سال 99 افزایش پیدا خواهد کرد/ آیا رویای خودکفایی گندم محقق می‌شود؟

اعتمادآنلاین| ‌ تولید گندم به عنوان یکی از استراتژیک‌ترین کالاهای اساسی کشور، طی سال‌های گذشته حواشی بسیاری را رقم زده است. در حالی که محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌های نهم و دهم، کوشید تا با برگزاری جشن خودکفایی گندم در سال 85، کشور را بی‌نیاز از واردات این کالای مهم و استراتژیک نشان دهد، اما طی سال‌های گذشته همواره اخباری رسمی و غیررسمی از واردات حکایت از شکست خودکفایی ایران در تولید گندم داشت.

کمی که تاریخ کشاورزی در ایران را ورق بزنیم درخواهیم یافت که خودکفایی گندم یک بار در سال پایانی فعالیت دولت سید محمد خاتمی اتفاق افتاد و بار دیگر سال 95 در دولت حسن روحانی.

با این حال در سال‌های دیگر ایران برای تامین نیاز داخل لاجرم دست به واردات گندم زده است. اتفاقی که اگر از سوی مقام‌های مسئول انکار می‌شود، اما از نگاه بسیاری از تحلیلگران اقتصاد کشاورزی، امری معقول و طبیعی است.

بیست و ششم آذرماه بود که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور، در رابطه با خودکفایی گفته بود: «با توجه به حساسیت‌های موجود در تامین امنیت غذایی، طرح‌های بزرگی در کشور به اجرا درآمده، نتیجه آن هم افزایش میزان تولید گندم بود که جزو افتخارات کشور است.»

با همه این اوصاف به نظر می‌رسد عدم خرید تضمینی گندم به پاشنه آشیل کشاورزی در ایران تبدیل شده است. دولت محصولات کشاورزی را به قیمت مناسب از کشاورز نمی‌خرد و کشاورز هم برای جبران هزینه‌های تولید حاضر نیست محصول خود را زیر قیمت به فروش برساند. مصداق روشن این اتفاق طی سال‌های گذشته در حوزه گندم رخ داده است.

در حالی که کشاورزان می‌گویند نرخ واقعی خرید تضمینی گندم باید 2 هزار و 500 تومان باشد، طی سال‌های گذشته تاکنون دولت در بهترین حالت این محصول را به قیمت یک هزار و 700 تومان خریداری کرده است.

پیش از این اما مسئولان وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بودند کشاورزان مناطق گرمسیر و‌ نیمه‌گرمسیر بیش از 205 هزار تن کلزا به ما تحویل داده‌اند و وجه آن که حدود 700 میلیارد تومان بوده تا شب گذشته واریز شده است.

واردات گندم از روسیه

طی روزهای گذشته برخی آمار از تصمیم ایران برای واردات گندم از روسیه خبر داده‌اند. آمار واردات گندم در روزهای گذشته به اخبار داغ رسانه‌ها تبدیل شده است. هشتم دی‌ماه جاری بود که بعضی از منابع تجاری از صادرات یک میلیون تن گندم از روسیه به ایران اطلاع دادند. این گندم‌ها تا چند روز آینده وارد ایران می‌شوند. همچنین یکی از مقامات اتحادیه تشک‌های صنایع غذایی ایران در ماه اکتبر گفت تهران در نظر دارد طی سال جاری شمسی که بهار 2020 به پایان می‌رسد، سه میلیون تن گندم خریداری کند .

رشد یارانه گندم در بودجه سال 99

از سوی دیگر بررسی گزارش‌های سازمان هدفمندی یارانه‌ها نشان می‌دهد برای سال آینده منابع به‌دست‌آمده در 10 ردیف بودجه به عوارض، مالیات بر ارزش افزوده و سهم شرکت‌های مربوطه، پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی به خانواده‌ها، کاهش فقر مطلق خانواده‌ها ، ماده 46 قانون الحاق 2 موضوع کاهش هزینه‌های سلامت، یارانه نان و خرید تضمینی گندم اختصاص پیدا خواهد کرد.

گندمکاران به روحانی نامه نوشتند

طی روزهای گذشته همچنین جمعی از کشاورزان در انتقاد از واردات گندم به حسن روحانی نامه نوشتند . رئیس بنیاد ملی گندمکاران در این باره گفته است: «ما در نامه‌ای به رئیس‌جمهور اعلام کردیم نیازی به واردات گندم نیست و طی مدت 15 روز کسری کشور را تامین می‌کنیم.»

خودکفایی در ایران به موضوعی بسیار پیچیده تبدیل شده و از سوی دیگر دولت در حالی برای تامین نیاز بازار داخل دست به واردت گندم زده است که به باور بسیاری از تحلیلگران حوزه کشاورزی، با توجه به اینکه گندم در کشور دیمی تولید می‌شود، اگر دولت نرخ خرید تضمینی را اصلاح کند، شاید رویای خودکفایی گندم در ایران محقق شود.