فیروزجا گنج بزرگ ایران است/ علیرضا یکی از برترین شطرنج‌بازان جهان است

اعتمادآنلاین| ‌ همین چند روز پیش بود که علیرضا فیروزجا در مسابقات شطرنج برق‌آسا یا بلیتز قهرمانی جهان، در حالی‌ که از ماگنوس کارلسن نروژی جلو بود، در یک اتفاق عجیب و جنجالی، شکست خورد. در آخرین ثانیه‌های بازی، مهره شاه فیروزجا ‌افتاد و زمانی که این شطرنج‌باز می‌خواست مهره خود را در جایش بگذارد، زمانش تمام ‌شد و بازی برده در برابر برترین شطرنج‌باز حال حاضر جهان را واگذار کرد. نوجوان 16ساله ایرانی به این اتفاق اعتراض ‌کرد و داوران هم فیلم مسابقه را بازبینی کردند. هرچند در آخر به پیروزی کارلسن نروژی ‌رأی دادند.

البته فیروزجا در مصاحبه‌ای اعلام کرده کارلسن در آن بازی سعی در بر هم زدن تمرکز او داشته و به همین خاطر با توجه به قوانین فیده، خواستار برخورد و بررسی این دیدار شده است. هرچند بعید به نظر می‌رسد چنین اتفاقی رخ دهد و شکایت فیروزجا به جایی برسد.

شطرنج چند سبک دارد؟

اما شطرنج برق‌آسا چیست؟ این سبک شطرنج چگونه بازی می‌شود و این رشته ورزشی در چند سبک زمانی برگزار می‌شود؟ اینها سوالاتی است که هادی کریمی دبیر اسبق فدراسیون شطرنج به آنها پاسخ می‌دهد.

هادی کریمی، دبیر اسبق فدراسیون شطرنج ایران، در گفت‌وگو با اعتمادآنلاین درباره سبک‌های شطرنج گفت: این رشته ورزشی در سه سبک مختلف برگزار می‌شود که سه تقسیم‌بندی زمانی دارد؛ کلاسیک، رپید و بلیتز سه سبک اصلی مسابقات شطرنج هستند.

او ادامه داد: سبک کلاسیک نوعی بازی شطرنج است که زمان استانداردی دارد و هر بازیکن برای بازی بیشتر از نیم ساعت زمان در اختیار دارد. سبک دومی که مسابقات شطرنج بر اساس آن برگزار می‌شود به رپید معروف است. بازیکنان در این سبک نیم ساعت زمان‌ دارند، اما ممکن است برخی از مسابقات با زمانی کمتر از این برگزار شود. این سبک سرعتی بیشتر از سبک کلاسیک دارد و ورزشکاران برای هر حرکت خود زمان محدودی در اختیار دارند.

کریمی درباره قوانین مسابقات برق‌آسا نیز توضیح داد: سومین سبکی که مسابقات شطرنج بر مبنای آن برگزار می‌شود برق‌آسا یا بلیتز است. ورزشکاران در این بازی زیر پنج دقیقه زمان در اختیار دارند و در این زمان باید نتیجه مشخص شود. اگر در یک بازی شطرنج بازیکن در شروع سه دقیقه زمان در اختیار داشته باشد و به ازای هر حرکت 2 ثانیه زمان دریافت کند هم در قالب مسابقات برق‌آسا قرار می‌گیرد.

چرا فیروزجا باخت؟

او سپس به نحوه شکست فیروزجا برابر کارلسن نروژی اشاره کرد و گفت: اگر ورزشکاری بتواند در طول زمان بازی حریفش را شکست دهد، بازی به اتمام می‌رسد. شطرنج‌باز در صورتی‌ که زمانش به پایان برسد هم شکست می‌خورد. وقتی ورزشکار نتواند زمانش را مدیریت کند این اتفاق رخ می‌دهد. شطرنج‌بازان زمان محدودی در اختیار دارند و اگر نتوانند آن را مدیریت کنند، یا زمان از دست می‌دهند یا در اثر فشار بالا حرکت‌های اشتباه انجام می‌دهند و در آخر شکست می‌خورند. به همین خاطر سبک برق‌آسا بسیار سخت و دشوار است و شطرنج‌باز باید تمرکز بالایی داشته باشد.

هادی کریمی اضافه کرد: ورزشکارانی که در این رشته موفق می‌شوند افرادی هستند که قدرت انتقال بالایی دارند. آنها حرکات شطرنج و بازی‌های قبلی این رشته را در ذهن دارند و هیچ حرکتی غافلگیرشان نمی‌کند. به همین خاطر قدرت محاسبه بالایی دارند و می‌توانند در لحظه هر اتفاقی را که رخ می‌دهد محاسبه کنند.

او در ادامه گفت: این بازی همه‌ چیز شما را به چالش می‌کشد و فشار بالایی به ورزشکاران می‌آورد. ورزشکار باید تلاش کند تا به خودش مسلط باشد و در طول بازی دچار آشفتگی نشود. شطرنج برق‌آسا یک موقعیت ویژه است و نمی‌توان به راحتی حضور در این مسابقه را توصیف کرد.

فیروزجا یکی از برترین شطرنج‌بازان دنیاست

او درباره علیرضا فیروزجا گفت: تاریخ شطرنج ایران فردی مثل علیرضا فیروزجا نداشته است. او در رده سنی خودش شماره یک جهان است و فردی است که توانایی دارد جزو نفرات برتر جهان شود. اگر بخواهم بی‌طرفانه درباره فیروزجا حرف بزنم، باید بگویم او یکی از برترین شطرنج‌بازان دنیاست.

کریمی در همین راستا توضیح داد: او در رقابت‌های جهانی که چند روز پیش برگزار شد در مسابقات رپید به مقام دوم رسید و در بلیتز یا برق‌آسا هم با بدشانسی به مقام ششم رسید. این اتفاق در حالی رخ‌ داده که فیروزجا با رنک 50 وارد این رقابت‌ها شد. او با یک جایگاه پایین پا به این بازی‌ها گذاشت و توانست خود را به جمع 10 نفر برتر جهان برساند. این نشان از پتانسیل بالای او دارد. فیروزجا یک گنج بزرگ برای شطرنج ایران است.

باخت در ذات ورزش است

دبیر اسبق فدراسیون شطرنج درباره بازی فیروزجا با رقیب نروژی گفت: برد و باخت در ذات ورزش است و همه قهرمانان جهان شکست‌ خورده‌اند. باخت فیروزجا برابر کارلسن نروژی بخشی از ورزش است. برخی از قهرمانان شطرنج جهان به افرادی باخته‌اند که هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرده، اما این اتفاق رخ‌ داده است.