یخ‌نوردی ورزش گمنام‌هاست

اعتمادآنلاین| ‌ هرچند تماشای برف زمستانی از پشت شیشه و یا ساختن آدم‌برفی در آن هوا لذت‌بخش است اما برای عده‌ای کافی نیست. رشته‌های ورزشی‌ وجود دارد که می‌توان با پرداختن به آن‌ها از این یخ، سرما و شرایط و آب و هوای استثنایی لذت بیشتری برد. ورزش یخ نوردی یکی از رشته‌های محبوب برای علاقمندان به هیجان و آدرنالین است که دوست ندارند زیبایی‌های طبیعت سرد را هم از دست بدهند.

یخ نوردی ایران در این سال‌ها با تلاش‌های صورت گرفته به رشد و پیشرفت خوبی رسیده و جوانان آن حالا فراتر از آسیا تبر می‌زند و مدال‌های جهانی هم کسب کرده‌اند. محمدرضا صفدریان یکی از آنها است. آتش نشانی که برخلاف شغلش، در یخ و سرما موفقیت کسب کرده و حالا یکی از بهترین‌های جهان در این رشته است.

صفدریان متولد اصفهان است و مدال‌های آسیایی و جهانی را کسب کرده است. او برای اولین بار در تاریخ یخ‌نوردی ایران موفق به کسب مدال طلای جهان در مسابقات یخ‌نوردی جام جهانی 2018 ایتالیا و برنز اورال رنکینگ (قهرمان قهرمانان) مسابقات جام‌های جهانی سال 2018 شد. سایت رسمی فدراسیون کوهنوردی جهان از او به عنوان «پسر تاریخ ساز یخ نوردی» یاد می‌کند. وی سابقه حضور در 25 دوره مسابقات قهرمانی جهان، جام جهانی و قهرمانی آسیا از سال 2013 تا کنون در کارنامه دارد و تا به این لحظه پر افتخارترین یخ‌نورد ایران شناخته می‌شود.

نکته جالب توجه در مورد این یخنورد اینکه شغل او آتش نشانی است و در زندگی‌اش هم با آتش، هم با یخ سر و کار دارد.

* از چه زمانی به سمت این رشته‌ها آمدید؟

حدود 13 سالم بود که سنگ نوردی را آغاز کردم و از سال 1390 تغییر گرایش دادم و به صورت حرفه‌ای یخنوردی را آغاز کردم و از سال 92 نیز عضو ثابت تیم ملی بودم و طبق اعلام فدراسیون جهانی نیز پر افتخارترین یخ نورد ایران هستم.

*چه شد که به سمت این رشته آمدی؟

وقتی 10، 11 سالم بود زیاد از در و دیوار بالا می‌رفتم و به همین دلیل خواهرم که تربیت بدنی خوانده بود، مرا پیش استاد خود برد و آنجا استعدادیابی شدم و سنگنوردی را به من پیشنهاد داد و سال 83 با سالن‌های سنگ نوردی آشنا شدم و سال 89 هم اطلاعیه ای از برگزاری مسابقات یخ نوردی دیدم که خیلی برایم جذاب بود و پیگیرش شدم و در رده نونهال توانستم مدال طلا بگیرم. این خودش شرایط خیلی خاصی را برایم ایجاد کرد.

*چرا به سمت فوتبال، والیبال یا ورزش‌های دیگر نرفتی؟

چرا با توجه به اینکه پدرم در ذوب‌آهن کار می‌کرد، مقطعی در رده نونهالان این باشگاه بازی کردم، اما علاقه‌ چندانی به فوتبال نداشتم و هر بار به طریقی بی علاقگی‌ام را نشان می‌دادم.

*فکر می‌کردید یک روز در این رشته به جایگاه فعلی برسی که مدال جهانی داشته باشی؟

در آن زمان نه. در زندگی هدفم این است که زیاد به فکر جایگاه و مدال نباشم. مثلا در مسابقات جهانی وقتی مدال بگیرید، نهایتا چند دقیقه روی سکو می‌ایستید؟ شاید آن مدال با شکستن یک انگشت از بین برود، اما تنها چیزی که می‌ماند این است که چقدر از ورزش کردن لذت برده اید. راه رسیدن به موفقیت گاهی اوقات لذت بخش تر از خود موفقیت است.

* قهرمان یخ نوردی از شهر کویری اصفهان یک مقدار عجیب به نظر می‌رسد...

وقتی هر کسی این موضوع را می‌شنود، تعجب می‌کند. حتی فدراسیون جهانی هم بعد از اولین مدال جهانی‌ام در این مورد تحقیق کرد و لقب «پسر تاریخ ساز» را به من دادند.

* در آتش نشانی کار می‌کنی و یک مقدار فضایش با یخنوردی متفاوت است، چطور اینها را کنار هم قرار دادی؟

درست است که آتش نشان هستم، اما واقعا از آتش لذتی نمی‌برم و در تلاش هستم که آتش اطفا شود ولی از یخ نوردی لذت ببرم.

* به مسابقات برسیم،‌در پایان جام جهانی رنکینگ چهارم را به خود اختصاص دادی، رقابت‌ها چطور بود؟

در 3 مسابقه شرکت کردم و قبل از رقابت‌های جهانی سود در رنک اول قرار داشتم، اما به خاطر بدشانسی ای که پیش آمد به فینال نرسیدم. البته این اتفاق روی اشتباه نبود.

*پس چه اتفاقی افتاد؟

ما در کشور از لحاظ سخت افزاری مشکل داریم و گیره هایی که در مسابقات جهانی استفاده می‌شود، در اختیارمان نیست و وقتی به مسابقات می‌رویم، با شرایط جدیدی روبرو می‌شویم باید در جنگ نابرابری حاضر شویم و این بی انصافی است. ما در مسابقات برای بار اول با گیره‌ها آشنا می‌شویم، اما حریفان در تمرینات خود از آنها استفاده می‌کنند و دقیقا می‌دانند که نوک تیغه تبرها را به کجا گیر دهند و به اصطلاح از قبل قلق گیری کرده‌اند.

* این مسائل چه قدر در نتیجه گیری یخ نوردان ایرانی تاثیر دارد؟

طبیعتا مشکل ایجاد می‌کند و در نتیجه گیری دخیل می‌شود. نمونه آن را در سوئیس برای خود من اتفاق افتاد.

* به نوعی رقابت های جهانی می‌تواند مسابقه تدارکاتی هم برایتان باشد...

بله همینطور است. همان طور که گفتم جنگ نابرابری با دنیا داریم.

* شرایطی وجود ندارد که بتوانیم در ایران از این گیره‌ها استفاده کنیم؟

می‌توانیم، اما هزینه‌هایش بالاست و اگر بخواهیم از هر مدل به ایران بیاوریم چیزی حدود 80 تا 100 میلیون تومان در مقدماتی ترین سطح هزینه دارد و به راحتی نمی‌توان این مبلغ را تامین کرد.

* این مبلغ در رشته ای که درآمد هم ندارد، خیلی زیاد است...

به هرحال ما مدال آوری خود را ثابت کرده‌ایم و در این شرایط سخت موفق عمل کرده‌ایم. یک زمانی شما می‌خواهید، 80، 90 میلیون را برای رشته ای هزینه کنید که مدال آور نیست و یک زمانی هم همان مبلغ را برای موفقتر شدن یک رشته و تعدد مدال صرف می‌کنید که این دو مورد خیلی با هم فرق دارند. ما در دقیقا مورد دوم هستیم. ما تا جایی می‌توانستیم خودمان را ثابت کنیم و از یک جایی به بعد باید مسئولان هم حمایت کنند تا راه‌مان هموارتر شود و با دغدغه کمتری در مسابقات شرکت کنیم.

* به شخصه خودتان درآمدی در این رشته دارید یا شرایط دیگری وجود دارد ؟

خیر، هیچ درآمدی نداریم. حتی در ابتدای هر سال هم که اردوها و تمرینات خود را طراحی و برنامه ریزی می‌کنیم، نمی‌دانیم که به مسابقات بین المللی اعزام می‌شویم یا خیر. آیا اسپانسری می‌آید یا نه. رقیبان جهانی ما اسپانسر دارند و از لحاظ تمرینی، اردویی و تغذیه‌ای و حتی زندگی تامین می‌شود، اما نه تنها برای ما اینطور نیست، بلکه وضعیت 6 ماه آینده مان هم مشخص نیست و با تردید کارمان را دنبال می‌کنیم.

* پس با این شرایط هزینه‌هایتان را چطور تامین می‌کنید؟

جدا از اردوها مسابقات ما سه دسته است،‌ جام جهانی (هر سال)، قهرمانی آسیا (2 سال یک بار) و قهرمانی جهان (2 سال یک بار). هزینه‌های اعزام قهرمانی جهان و قهرمانی آسیا را فدراسیون می‌دهد. در کنار اینها هر ساله به صورت میانگین 5 تا جام جهانی را داریم که به صورت آزاد است و وزارت ورزش تنها مجوز حضور در این رقابت‌ها را صادر می کند، اما تمام هزینه‌ ها بر عهده خودمان است و می‌توانیم اسپانسر خصوصی بگیریم.

* برای کسب مدال در مسابقات بین المللی پاداش هم دریافت می‌کنید؟

مدال‌های قهرمانی آسیا و قهرمانی جهان شامل پاداش وزارت ورزش و جوانان می‌شود، اما این پاداش ها هم بعد از یک سال هنوز پرداخت نشده است. سال گذشته در قهرمانی جهان مدال برنز انفرادی و نقره تیمی را گرفتم، اما متاسفانه پرداخت پاداش با تاخیر است و مشکلات زیادی را برایمان ایجاد می‌کند.

* فدراسیون کوهنوردی چطور؟ آیا هزینه‌ای را به عنوان کمک یا پاداش پرداخت می‌کند؟

در مورد جام‌های جهانی هم اگر مدال کسب کنیم، فدراسیون کوهنوردی مبلغی را در همان فرودگاه به عنوان پاداش می‌دهد. البته فدراسیون سعی بر تامین کل هزینه مسابقاتی که مدال می‌گیریم را دارد، اما در مجموع بیشتر هزینه حضور در جام‌های جهانی برعهده خودمان است.

* مسابقات باشگاهی چطور؟ انجام نمی‌شود؟

اصلا. نه باشگاه داریم نه مسابقه باشگاهی. هر کسی باید خودش هزینه هایش را تامین کند و این موضوع فشار زیادی را هم از سمت خانواده و هم از طرف اجتماع به ما وارد می‌کند و خیلی شرایط سختی است. به نوعی صورت خود را با سیلی سرخ نگه می‌ داریم. اگر کسی بخواهد این رشته را به صورت حرفه‌ای دنبال کند روزی دو وعده باید تمرین داشته باشد و مکمل هم استفاده کند و با این شرایط نمی‌توانید کار دیگری را انجام دهید. البته من خودم در آتش نشانی کار می‌کنم، اما باز هم هزینه ها خیلی بالاست.

* کارمند آتش نشانی هستید و با این شرایط تمرینات و اعزام‌هایتان به چه شکل است؟

چون مسابقات من در سطح جهانی بوده و وزارت ورزش در جریان است، در قالب مرخصی ورزشی به رقابت‌‌‌ها اعزام می‌شوم. خوشبختانه مدیرمان هم همکاری خوبی دارد و مشکلی از این بابت وجود ندارد.

* به صورت کلی بخواهیم بررسی و نگاه کنیم، یخ نوردی ما در چه سطحی قرار دارد؟ آیا فراتر از آسیاست؟

بله فراتر از آسیا بوده و در حد جهانی است. حتی در جام جهانی روسیه و در بخش تیمی امتیازهای خوبی گرفتیم و توانستیم به مقام دوم برسیم.

* در بخش انفرادی چطور؟

در این بخش تنها ورزشکاری که به فینال جهانی رسیده و مدال کسب کرده، بنده هستم و در رده جوانان هم شاگرد خودم در دو سال گذشته در لیختن‌اشتاین مدال نقره را کسب کرد.

* یخ نوردی در المپیک زمستانی به صورت آزمایشی وارد شد، آیا رسما حضور خواهد داشت؟

در سال 2014 سوچی روسیه به صورت آزمایشی حاضر شد، اما هنوز در المپیک زمستانی 2020 چین به صورت رسمی اعلام نشده است.

* در رشته‌هایی مانند سنگنوردی و یخ نوردی که مدال جهانی داریم، آیا مربیان در سطح بالا داریم یا خیر؟

مربی خود من پیام رحمان ستایش بود که با مربیگری او در این سال‌ها توانستم پیشرفت کنم. خود من هم در این سال‌ها هرچه آموخته ام را به شاگردانم آموزش می‌دهم

*ظاهرا مربی و مدرس جهانی یخ نوردی هم هستید؟

بله، مدرس فدراسیون جهانی هم هستم و قرار است در کمپ بین المللی که در مدرسه یخ نوردی میگون برگزار می‌شود، تدریس خواهم کرد و اسفندماه نیز در قهرمانی جوانان جهان نیز به عنوان طراح مسابقات انتخاب شده‌ام.

* با این شرایط چیزی در یخ نوردی کم ندارید؟

در کنار ورزش حرفه‌ای، مربیگری و طراحی مسیر هم به صورت بین المللی انجام می‌دهم و سعی کردم در این رشته همه موارد را یاد بگیرم و چیزی کم نداشته باشم.

* اتفاقی در کمپ روسیه افتاد و کمیته انضباطی با برخی از یخنوردان برخورد کرد که شما هم جزو آنها بودید. ماجرا چه بود؟

این موضوع را بهتر است از فدراسیون بپرسید. واقعیت این است که چون درگیر مسابقات جهانی بودم و تمام تمرکزم روی این رقابت‌ها، به خاطر همین پیگیری نکردم. فقط این نکته را می‌گویم اگر ورزشکاری کوچکترین مشکلی در مسابقات و اردوهای برون مرزی داشته باشد، وزارت ورزش جلوی اعزام‌های بعدی را می‌گیرد. از سوی دیگر وقتی ورزشکاری به صورت حرفه‌ای کار می‌کند، به محض اینکه ذهنش را درگیر این مسائل کند، هزار مشکل دیگر برایش به وجود می‌آید. من هم تمام تمرکز فقط روی موفقیت است و به این اتفاقات حاشیه‌ای کاری ندارم.

*به عنوان سوال پایانی اگر به عقب بازگردیم، باز هم همین رشته را انتخاب می‌کنید؟

بله همین کار را می‌کنم و خوشحالم که این رشته را انتخاب کردم. اما به هرحال وقتی شما با سختی‌های زیادی در یک رشته به سطح مدال جهانی می‌رسید و می‌بینید در رشته‌ای دیگر شاید سختی کمتری کشیده باشند، درآمد بیشتری دارند و در رفاه هستند، یک مقدار دلم می‌گیرد.

در رشته‌هایی مثل من ورزشکاران بزرگی در سطح جهانی وجود دارد، اما گمنام هستند و فقط با عشق شان ادامه می‌دهند. در مجموع فرق زیادی بین ما و کسی که درآمد میلیاردی دارد، اما یک بار هم در زمین توپ نزده، وجود دارد.

منبع: فارس