جای خالی نظام چندلایه رفاه و تامین اجتماعی در مقابله با کرونا حس می‌شود

اعتمادآنلاین| علی حیدری با بیان اینکه پدیده شوم و بلای خانمان برانداز "ویروس کرونا" بر جهان و کشور ما سایه افکنده است و بسیاری از کشورهای پیشرفته، توسعه یافته و در حال توسعه نیز کم و بیش با این بحران و عوارض و تبعات آن درگیر شده‌اند اظهار کرد: وضعیت نسبتاً بهتر برخی کشورها در مهار و مدیریت این بحران و تبعات آن به مسائلی از قبیل مدیریت بحران و پدافند غیرعامل، سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی بالا، فرهنگ کار جمعی و نوع‌دوستی، نظام بهداشت و درمان قوی و برمی‌گردد.

وی افزود: هرچند که وضعیت کشور ایران باتوجه به تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی و ... را نمی‌توان با آنها مقایسه کرد اما با این حال به نظر می‌رسد اگر چنانچه در کشور، نظام چندلایه تامین اجتماعی مبتنی بر پایگاه اطلاعات، سامانه و پنجره واحد خدمات رفاه و تامین اجتماعی، پرونده الکترونیک رفاه و تامین اجتماعی و شناسنامه اقتصادی اجتماعی خانوار (وضعیت خانوارها و افراد از نظر شغل، توان درآمدی، معلولیت و محرومیت و ...) وجود داشت، تصمیم گیری و اقدام حاکمیت و دولت در مواجهه با این بحران و بحران‌های مشابه، با سرعت بیشتر و سهولت و به صورت هوشمند و هدفمند انجام می پذیرفت.

نائب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی ادامه داد: حکم ایجاد نظام چندلایه تامین اجتماعی (البته نه با این عنوان) در قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین‌اجتماعی در مواد 1 تا 7 آمده بود و در دوره یک ساله اول فعالیت وزارت رفاه و تامین اجتماعی آئین نامه چتر ایمنی رفاه اجتماعی در هشتم تیر 1384 تدوین و به تصویب هیئت وزیران رسید؛ ولی توسط دولت بعدی کنار گذاشته شد.

به گفته حیدری، حکم ایجاد نظام چندلایه تامین اجتماعی در قانون برنامه چهارم و به طور مشخص در ماده 27 قانون برنامه پنجم توسعه و نیز در قانون برنامه ششم توسعه و قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه آمده است، آیین نامه اجرایی نظام چندلایه تامین اجتماعی از سال 1392 توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه شده و در سیر مراحل تصویبی دولت قرار دارد اما در دولت یازدهم، تیمی از وزارت بهداشت، مانع از تصویب آن شدند تا بتوانند طرح تحول سلامت را به عنوان تنها طرح اجتماعی دولت یازدهم جا بیندازند.

نائب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی تاکید کرد: اگر نظام چندلایه تامین اجتماعی شکل گرفته بود، در حال حاضر لایه بندی امدادی، حمایتی و بیمه‌ای و سطح بندی پایه، مازاد و مکمل پوشش‌ها و خدمات براساس آزمون وسع و استحقاق سنجی انجام شده بود و مردم به طور اعم و اقشار و گروه‌های هدف یعنی معلولان، محرومان، بیکاران، سالمندان و ... به طور اخص جانمایی شده بودند.

حیدری افزود: در این صورت براساس پرونده الکترونیک رفاه و تامین‌اجتماعی و شناسنامه اقتصادی اجتماعی خانوار می دانستیم که به طور مثال در تهران، قم و یا هر شهر دیگر چند خانوار داریم، کدام خانوارها دارای یک یا چند شاغل هستند، کدام خانوارها فاقد سرپرست خانوار شاغل و دارای شغل و یا تمکن مالی هستند، چه افراد و خانوارهایی دارای مشاغل فصلی و غیررسمی هستند؟ اگر قرار باشد کار یک صنف را به خاطر کرونا تعطیل یا تعلیق کنیم، درآمد و معیشت چه افرادی از این تصمیم متأثر می شود؟ اگر بخواهیم در دوران قرنطینه یا درمان یا تعطیل فعالیت به خانواده ها کمک معیشتی خاص و یا سبد کالا بدهیم دقیقاً می دانستیم چه افرادی باید مشمول این مساعدت قرار گیرند؟

وی با بیان اینکه در پرونده الکترونیک رفاه و تامین اجتماعی با تلفیق کدملی و کدپستی می‌توانستیم با اطمینان بالا افراد و خانوارهای ساکن در منطقه بحران یا قرنطینه را احصاء کنیم گفت: همچنین می توانستیم به تقویم و اثرسنجی بحران بر معیشت آنان بپردازیم و با نیازسنجی و روش‌های موثر هدف یابی، نیازهای آنان را مشخص کنیم و حتی با استفاده از آخرین تراکنش‌های تلفن همراه و تراکنش‌های بانکی مشخص کنیم که چه افرادی در آن منطقه سکونت دائمی یا موقت داشته‌اند.

نائب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی تصریح کرد: واضح است که به لحاظ فقدان نظام چندلایه رفاه وتامین اجتماعی اولاً مقامات بعضاً یا تصمیم نمی‌گیرند و یا در یک فضای نامتعین تصمیماتی می‌گیرند که به ضد خود تبدیل می‌شود. ثانیاً افراد به لحاظ نیازمندی و دغدغه معیشت به ویژه کارگران فصلی، دستفروشان و روزمزد علیرغم توصیه‌ها و یا دستورات برای تعطیلی و تعلیق فعالیت، در سر کار خود حاضر می‌شوند. سوما برخی از مردم به نیت کمک و مساعدت به این افراد اصرار دارند که دولت از تعطیلی یا تعلیق فعالیت آنها ممانعت به عمل نیاورد.

حیدری در خاتمه تاکید کرد که صد البته در این میان حساب افراد بی مبالات و لاقید که در هر شرایطی می‌خواهند لاابالی‌گری کنند و به سفر تفریحی بروند، به آرایشگاه بروند یا عمل زیبایی انجام دهند، جشن و پارتی بگیرند، دورهمی برگزار کنند و ... جداست و حتی وجود نظام چندلایه تامین اجتماعی نیز نمی‌تواند مشکل این افراد را حل کند.

منبع: ایسنا