رضایت شوهر در آزمون دستیاری دندانپزشکی و همه واکنش‌ها به گزارش «اعتمادآنلاین»/ عدالت جنسیتی از سوی وزارت بهداشت اجرا می‌شود؟ + عکس + ویدئو

اعتمادآنلاین| رضایت شوهر ، به عنوان سوژه‌ای برای گزارش خبری آغاز و به هشتگی در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد. «اعتمادآنلاین» در این گزارش سراغ دانشجویان متقاضی، وزارت بهداشت و سازمان سنجش رفت تا پاسخ پرسش‌‌هایش را پیدا کند. در نهایت هم روشن شد که این برگه تعهد یعنی همان رضایت شوهر ، به گفته وزارت بهداشت، از 15 سال پیش وجود داشته است. در مقابل اما دانشجویان قدیمی گفتند تا سال‌های گذشته پس از قبولی در دانشگاه با این برگه‌های تعهد روبه‌رو می‌شدند و حالا که از ابتدای آزمون باید سراغ رضایت شوهر بروند، اختلال زیادی در روند کار تحصیل و شغل‌شان به وجود می‌آید؛ به ویژه برای آنهایی که دارای مشکلات خانوادگی هم هستند و احتمالا رضایت شوهر برایشان گران تمام خواهد شد.

فارغ از این بحث، در این گزارش پرسشی مهم‌تر مطرح شد و آن هم اینکه، اساساً چرا یک زن عاقل، بالغ و اتفاقاً تحصیلکرده برای فعالیت درسی و کاری خود باید از همسرش تعهد داشته باشد؟ پاسخ این پرسش را هم باید در قانونی جست که اختیار کامل زن را پس از ازدواج به مرد می‌دهد.

انتشار این گزارش به سرعت در رسانه‌های مختلف با بازتاب گسترده روبه‌رو شد و مردم هم در شبکه‌های اجتماعی به آن واکنش نشان دادند. بخش اعظم این واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ #رضایت_شوهر، اصل این موضوع را زیر سوال می‌برد.

اما 2 روز پس از انتشار این گزارش، بهزاد هوشمند، دبیر شورای آموزش دندانپزشکی وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها ضمن تکذیب گزارش اعتمادآنلاین به توضیح دلایل خود پرداخت و توضیح داد که این برگه به معنای رضایت شوهر نیست. بد نیست که نگاهی به همین توضیحات داشته باشیم.

هوشمند از همان ابتدا، این گزارش را نشأت گرفته از فعالیت رسانه‌های خارجی و معاندی می‌داند که به دنبال پروپاگاندای رسانه‌ای هستند. او که به نظر می‌رسد حتی اطلاع ندارد این گزارش در رسانه‌ رسمی و داخلی منتشر شده، به راحتی همه چیز را تکذیب می‌کند و می‌گوید: «این یک خبر جعلی، نادرست و پروپاگاندای رسانه‌های خارجی و بیگانه است که دنبال حاشیه‌سازی هستند. مسئولان وقت (اشاره به سال 1370) تبصره‌ای با عنوان اخذ تعهد از داوطلبان متاهل و مجرد تصویب کردند به این صورت که کلیه خانم‌هایی که دستیاری خود را شروع می‌کنند باید مجوز کتبی و محضری همسر خود را طبق فرم پیوست برای دانشکده محل آموزش که در طول دوره دستیاری هستند و پس از فارغ‌التحصیلی که به دانشگاه محل تعهد خود می‌روند، به دبیرخانه ارائه دهند. ضمن اینکه خانم‌هایی که هنوز ازدواج نکرده‌اند نیز موظف شدند به هنگام ازدواج طبق فرم پیوست رضایت همسر خود را برای شرکت در آزمون کسب کنند.»

دبیر شورای آموزش دندانپزشکی وزارت بهداشت حتی گزارش را نخوانده، چرا که اگر خوانده بود به خوبی می‌دانست که این نکته، در همین گزارش هم ذکر شده و قنبری، مدیر روابط عمومی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با اعتمادآنلاین به این موضوع اشاره کرده است.

او همچنین در ادامه صحبت‌هایش عنوان می‌کند که این فرم به هیچ عنوان به معنای اجازه شوهر نیست: «در واقع این مصوبه به هیچ عنوان به منظور اجازه ادامه تحصیل داوطلبان زن در آزمون دستیاری تخصصی دندانپزشکی از سوی همسر نیست، بلکه فقط تعهد می‌دهد که با دوره یا محل گذراندن طرح داوطلب خانم مخالفتی از سوی همسر صورت نگیرد و این مصوبه از همان سال در دفترچه‌های پذیرش داوطلبان ذکر شده است، اما اینکه این بند تا چه اندازه از سوی دانشگاه‌ها اجرایی می‌شود یا نه در جریان آن نیستم. بنابراین به هیچ عنوان نباید آن را دلیلی بر اجازه همسر برای ادامه تحصیل خانم‌ها عنوان کرد.»

اما قطعاً این نوع پاسخ دادن، تنها بازی با کلمات است. چون تفاوتی بین برگه تعهدنامه از سوی همسر برای اینکه بعدها مخالفتی نکند، به معنای اجازه دادن است و انکار این نکته ساده ممکن نیست.

البته رسانه‌های رسمی دیگر هم پس از انتشار این گزارش به کمک وزارت بهداشت آمدند و در قاموس روابط عمومی و نه رسانه‌ای مستقل که وظیفه روشنگری بر عهده دارد، سعی در انتشار پاسخ این مسئولان داشتند. از شبکه خبر گرفته تا اخبار 20:30، همه و همه دست به دست هم دادند که برچسب تکذیب بر گزارش اعتمادآنلاین بزنند. حال آنکه، حقیقت روشن‌تر از این موارد بود.

وزارت بهداشت به عنوان ارگانی تحت نظر دولت موظف است که شرایط تحصیل عادلانه را برای تمام زنان و مردان متقاضی آزمون‌هایش فراهم کند. این برگه تعهدنامه، حتی اگر با همان توصیف بهزاد هوشمند هم به آن نگاه کنیم، باز مانعی در مقابل زنان است. زنانی که نمی‌توانند از شوهرشان چنین تعهدی را بگیرند، 2 راه بیشتر ندارند. یا خانواده را رها کنند و دنبال درس و شغل‌شان بروند و یا اینکه با آرزوهای خود خداحافظی کنند. حال آنکه اگر این برگه تعهد از خود زن گرفته می‌شد، دیگر چنین مشکلاتی وجود نداشت. اگرچه، مشکل اصلی در قبال قانونی است که مجموعه اختیارات زندگی را پس از ازدواج به مرد می‌دهد و حتی استفاده از شروط ضمن عقد هم در تمام موارد، به کمک زنان نمی‌آید.