راهکار حزب اتحاد ملت برای ترمیم و بقاء چیست؟

اعتمادآنلاین| انتخابات مجلس یازدهم، اسفندماه 98 را به روزهایی نه چندان شیرین برای جناح چپ تبدیل کرد. روزهایی که پس از ردصلاحیت گسترده کاندیداهای جناح چپ از جانب شورای نگهبان، در ادامه ارایه فهرست انتخاباتی یا عدم معرفی کاندیدا از سوی اصلاح‌طلبان، زمینه‌ساز ایجاد نوعی اختلاف‌نظر و دودستگی میان احزاب و اشخاص شاخص جریان اصلاحات شد؛ چنانکه شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان به عنوان نهاد بالادستی و اجماع‌ساز جریان اصلاحات نیز این‌بار به‌ جای اصرار بر یک استراتژی مشخص مبنی بر حضور در انتخابات و فراتر از آن، تکرار این راهبرد، راهبردی دوگانه ارایه داد و ضمن اعلام موضع خود مبنی بر «عدم ارایه فهرست از جانب جریان اصلاحات»، بر «آزادی احزاب در ارایه فهرست انتخاباتی» نیز تاکید کرد، این شد که برخی احزاب عضو این شورای عالی از جمله کارگزارانی‌ها که به «بال راست اصلاحات» معروفند، با انتشار یک فهرست انتخاباتی، بخش دوم این راهبرد دوگانه را مبنای عمل خود قرار دادند و در مقابل احزابی چون اتحاد ملت و اعتماد ملی که به‌ فراخور بال چپ جناح چپ را تشکیل می‌دهند، بخش نخست و اصلی این راهبرد انتخاباتی را برگزیدند.

اما این دوگانگی، تنها به دودستگی احزاب مختلف جبهه اصلاحات و راهبرد انتخاباتی حاکم بر این جبهه سیاسی محدود نماند و حالا حدود یک‌ماه پس از آغاز به کار مجلس یکدست ‌اصولگرای یازدهم که از قضا خروجی همان انتخابات اسفندماه 98 است، آرام‌آرام زمزمه‌هایی از بروز شکلی دیگر از این دودستگی در بدنه برخی احزاب نیز به گوش می‌رسد. هرچند اختلاف‌نظر در بدنه احزاب اصلاح‌طلب _که البته امری طبیعی است و اقتضای کار سیاسی_ در هرکدام از این احزاب، به‌ نحوی متفاوت از یکدیگر بروز کرده است. چنانکه ظاهرا برخی جوان‌ترهای کارگزاران نسبت به راهبرد انتخاباتی حزب متبوع‌شان گلایه دارند و معتقدند پیش از اسفند 98 هم برای‌شان روشن و آشکار بوده که چنین لیست‌های انتخاباتی در چنان شرایطی که بر فضای سیاسی کشور حاکم بود و هست، راه به جایی نمی‌برد، حالا هنوز چند ماه از آن انتخابات نگذشته، در بال چپ اصلاحات هم اتحادی‌ها، نه به ‌دلیل اینکه بر فرض مخالف راهبرد حزب متبوع‌شان در عدم ارایه لیست انتخاباتی باشند، بلکه با رویکردی صریح‌تر از اعضای ارشد حزب معتقدند این تشکل اصلاح‌طلب باید روشن‌تر و شفاف‌تر از اینها‌، در قبال مشکلات و مصائب ریز و درشت کشور موضع‌گیری کند. اختلاف‌نظرهایی که ظاهرا برخی اعضای این تشکل ریشه‌دار اصلاح‌طلب را بر آن داشته که اقدام به استعفای دسته‌جمعی کنند. هر چند بنا بر آخرین پیگیری‌ها و شنیده‌ها، پادرمیانی و ورود برخی بزرگان اتحاد به این غائله، دست‌کم فعلا برخی چهره‌های متقاضی استعفا یا انشعاب از اتحاد را منصرف کرده است. بماند که همزمان بعضی دیگر از این گروه همچنان بر خواسته خود مبنی بر خروج از اتحاد پافشاری می‌کنند و حالا چنانکه ایرنا روز گذشته خبر داد؛ «32 نفر از اعضای هیات‌رییسه، شورای منطقه‌ای و شورای حوزه‌های شهرستانی حزب اتحاد ملت در استان همدان با انتشار بیانیه‌ای، استعفای خود را از عضویت در این حزب اعلام کردند.» استعفایی که البته اولین نمونه از این دست نبوده است.

حدود یک ماه پیش بود که چند عضو شورای مرکزی اتحاد همچون مهدی محمودیان و رویا بلوری اقدام به استعفا کردند. هرچند به عنوان نمونه محمودیان در توییتی که دهه نخست اردیبهشت‌ماه منتشر شد، ضمن ابراز افتخار از عضویت در احزاب مشارکت و اتحاد در بیش از 15سال گذشته، تلاش برای پیگیری مسائل «حقوق بشری» و انجام «فعالیت‌های مدنی» را علت این استعفا، آن‌ هم «باتوجه به فضای سیاسی کشور» اعلام کرد اما این پایان کار نبود و موضوع وقتی جدی‌تر شد که چندی بعد، سیاوش حاتم، دیگر عضو اتحاد که همچون محمودیان از جمله اعضای حلقه مشارکتی‌های این تشکل به حساب می‌آید، در توییتی به ‌مراتب صریح‌تر از محمودیان، اختلاف‌نظر با دیدگاه برخی «بزرگان اتحاد» را علت استعفای خود عنوان کرد. همزمان بعضی دیگر از تحکیمی‌های اتحاد هم در صفحات مجازی و حساب‌های کاربری‌شان در شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام و توییتر از قطع همکاری با این تشکل اصلاح‌طلب خبر داده‌اند و این خبرها ادامه داشت تا اینکه چنانکه اشاره شد، نوبت به استعفای دسته‌جمعی 32 اتحادی همدان رسید. شهری که از قضا محل تحصیل سیاوش حاتم بوده و با توجه به فعالیت دانشجویی این عضو مستعفی اتحاد در همدان، می‌توان از ارتباط احتمالی استعفای دیروز و استعفای چندی پیش حاتم سخن گفت. حسین نورانی‌نژاد، سخنگوی حزب اتحاد ملت اما چنانکه دیروز توضیح داده، معتقد است اگرچه انتظارات استعفادهندگان، «انتظاراتی بحق است و نابجا نیست» و باوجود آنکه باتوجه به «غیرحرفه‌ای بودن احزاب در ایران»، «برخی اشکالات به حزب برمی‌گردد» اما اتحاد ملت در «انجام وظایف خود کم‌کاری نکرده» و مهم‌تر از آن، «راه‌حل مسائل، کناره‌گیری نیست، بلکه کنار هم ماندن و تلاش بیشتر است.» نورانی‌نژاد همچنین با اشاره به برخی بیانیه‌ها و موضع‌گیری‌های اخیر حزب اتحاد به خبرنگار ما گفت در حالی استعفادهندگان نحوه موضع‌گیری‌های اخیر حزب را علت استعفای خود عنوان می‌کنند که مواضع اخیر حزب به وضوح صریح‌تر و شفاف‌تر از گذشته اعلام شده و ما در این زمینه شاهد پیشرفت آشکار بودیم. هر چه هست اما بعید است اتحاد ملت به عنوان حزبی ریشه‌دار با تشکیلاتی، به این سادگی اجازه دهد اختلاف‌نظرهای طبیعی در بدنه حزب، به مشکلی جدی تبدیل شود و چنانکه سخنگوی اتحاد نیز اعلام کرده، ظاهرا قرار است مشکلات اخیر در نشست هفتگی حزب رفع و رجوع شود. آنچه اما شاید بتواند انسجام درونی این تشکل اصلاح‌طلب و در مجموع کلیت جریان اصلاحات را به این جریان سیاسی بازگرداند و مشکلات غیرقابل کتمان جناح چپ را به‌طور اساسی حل کند، همان است که اخیرا سعید حجاریان در گفت‌وگویی مفصل بیان کرده و به اشاره و کنایه گفته است: «اصلاح‌طلبی و اصلاح‌طلبان دیگر نمی‌توانند همزمان روی دو صندلی بنشینند و هم این باشند، هم آن!»

منبع: روزنامه اعتماد