طرح الحاق کرانه باختری| تیر خلاص صلح در سرزمین زیتون

اعتمادآنلاین| منیژه موذن- طرح الحاق کرانه باختری همه چیز را در خاورمیانه تحت تاثیر خود قرار داده است. زمان آغاز طرح الحاق کرانه باختری سوال بزرگی است که منتقدان و مخالفان در اسرائیل و جهان عرب پاسخی برایش ندارند. نتانیاهو چه زمانی طرح الحاق کرانه باخنری را که هیچ موافقی جز ترامپ ندارد، آغاز خواهد کرد؟

بنیامین نتانیاهو چند ماه قبل اعلام کرد بالاخره زمان آن فرا رسیده که اسرائیل اراضی فلسطینیان در کرانه باختری را تصاحب کند.

نخست‌وزیر اسرائیل، با طرح «معامله قرن» دولت آمریکا که به صورت گسترده‌ای از استراتژی او حمایت می‌کند، می‌کوشد تا با حمایت دونالد ترامپ حرکتی انفجاری صورت دهد؛ مردی که او را بزرگ‌ترین حامی‌ای می‌­نامد که اسرائیل تا به حال در کاخ سفید داشته است.

اما تردیدهای زیادی در مورد زمان آغاز طرح الحاق و نتایج مخرب آن وجود دارد.

معنای الحاق اراضی چیست؟

Annexation واژه‌­ای است متعلق به دوران استعمار. زمانی که کشورها پس از پیروزی در جنگ بخشی از خاک دشمن را به عنوان غنیمت جنگی ضمیمه خاک خود می­‌کردند. الحاق خاک کشوری دیگر اما به دوران مدرن نیز راه یافت؛ به عنوان مثال اندونزی در سال 1975 تیمور شرقی را به خاک خود ضمیمه کرد.

عراق نیز در سال 1990 برای مدت کوتاهی کویت را اشغال کرد. همچنین روسیه در سال 2014 کریمه را گرفت. اسرائیل اما جزو سردمداران اشغال خاک سرزمینی دیگر است. در سال 1980 اسرائیل بخش بزرگی از بیت‌المقدس شرقی را اشغال کرد و یک سال بعد بلندی‌های جولان نیز به سرنوشت مشابهی دچار شد.

به طور خلاصه الحاق به معنای این است که کشوری اعلام کند بخشی از خاک خارج از مرزهایش را به خاک خود اضافه کرده است. معمولاً این اتفاق پس از حمله نظامی رخ می‌­دهد، بدون در نظر گرفتن خواست ساکنان منطقه اشغال‌شده. قوانین بین‌المللی در خصوص اشغال کشوری دیگر مشخص است: این کار غیرقانونی است.

اسرائیل دقیقاً به دنبال چیست؟

نتانیاهو بارها اعلام کرده قصد دارد بخش‌های باقی‌مانده از کرانه باختری را به خاک اسرائیل اضافه کند. بخشی از سرزمین­‌هایی که در سال 1967 از اردن گرفت.

ماه آوریل سال گذشته نتانیاهو اعلام کرد قصد دارد شهرک‌های اسرائیلی «وست بانک» را به خاک این کشور اضافه کند. شهرک‌هایی که هزاران اسرائیلی ساکن آنها هستند. این سخنان محکومیت و انتقاد بین‌المللی را در پی داشت. در ماه سپتامبر او گفت که دره اردن را نیز ضمیمه خواهد کرد. این اراضی 2سوم کرانه باختری را تشکیل می‌دهند.

آیا این منطقه حالا هم تحت کنترل اسرائیل نیست؟

بله. اسرائیل در حدود نیم قرن است که با عملیات نظامی، اراضی بسیاری را اشغال کرده و شرایطی به وجود آورده که طبق گفته مسئولان فلسطینی اشغال غیررسمی است.

پیشروی اسرائیل در اشغال اراضی کرانه باختری موجب شده در حدود 2.5 میلیون فلسطینی ساکن این منطقه در واقع تحت محاصره قرار گیرند.

احاطه منطقه توسط اسرائیل به گونه‌­ای است که توریست­‌های خارجی که با اتوبوس برای دیدن این مناطق می‌­روند دقیقاً از میان مناطق فلسطینی‌نشین می‌­گذرند در حالی که حتی متوجه نمی‌شوند از مرز اسرائیل عبور کرده‌­اند.

تابلوهای کرانه باختری عموماً به زبان عبری نوشته شده و فلسطینی‌های ساکن منطقه نادیده گرفته می­‌شوند. بسیاری از کارخانه‌ها، پمپ‌بنزین­‌ها و فروشگاه­‌ها به دست اسرائیلی‌­ها اداره می‌‌شوند.

چرا حالا؟

اما نتانیاهو چرا چنین زمانی را برای طرح الحاق در نظر گرفته است؟ واقعیت این است که راست‌گراهای اسرائیلی ریاست‌جمهوری ترامپ را به مثابه فرصتی می‌­بینند که دیگر هرگز تکرار نخواهد شد. به واسطه حضور ترامپ آنها می‌­توانند از مرزهایی عبور کنند که زمانی در واشینگتن خط قرمز محسوب می‌شد.

برخلاف سیاست دهه‌های گذشته آمریکا، ترامپ کمک به فلسطینیان و روابط دیپلماتیک را قطع و سفارت آمریکا را به بیت‌المقدس منتقل کرد و آن را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت، شهری که فلسطینیان بخشی از خاک خود به شمارَش می‌آورند.

با نزدیک شدن به پایان دوران ریاست‌جمهوری ترامپ، راست‌گرایان اسرائیلی گمان می­‌کنند بهترین زمان برای اجرای طرح الحاق، همین حالاست.

عواقب طرح الحاق برای اسرائیل و منطقه چه خواهد بود؟

نتانیاهو گفته بود طرح الحاق کرانه باختری از روز اول ماه جولای اجرا خواهد شد، اما چنین می‌نماید که حضور مخالفان داخلی همچون بنی‌ گانتس و محکومیت­‌ها و مخالفت­‌های بین‌­المللی دولت او را بر سر دوراهی قرار داده است. اتحادیه اروپا ، سازمان ملل و جهان عرب طی مواضعی شفاف با محکوم کردن طرح الحاق کرانه باختری عنوان کرده‌­اند که این طرح برخلاف قوانین بین‌المللی و تهدید جدی علیه صلح در منطقه است.

دولت ناتانیاهو تنها چند ماه فرصت دارد تا از بزرگ‌ترین خط قرمز اسرائیل طی دهه‌های گذشته بگذرد، اما اینکه آیا با وجود اختلافات داخلی و مخالفت‌­های بین­‌المللی او قدرت این طغیان بزرگ را دارد یا نه سوالی است که هنوز جواب قطعی ندارد.