عیدتان و روزتان مبارک

اعتمادآنلاین| الیاس حضرتی در یادداشتی نوشت: در گفتن تبریک روز خبرنگار، صادقانه اعتراف می‌کنم که دست و دلم می‌لرزد. نمی‌توانم تلخکامی و سختی‌ و گرفتاری خبرنگاران را ندیده بگیرم و با تعارف و تشریفات لبخند بزنم و به همکارانم «تبریک عرض کنم». هنوز که چیزی ننوشته و سخنی بر لب نیاورده‌ام، می‌توانم خنده تلخ خبرنگاران را ببینم و گلایه نجواگونه‌شان را بشنوم که: «چه روزی، چه تبریکی، چه جشنی...؟»

راست می‌گویند؛ همچنان که کارگران راست می‌گویند. کارگری که چند ماه حقوق معوقه طلب دارد و از نگاه کردن به چهره زن و بچه و صاحبخانه و بقال و همسایه شرمنده است، چطور می‌تواند از اول ماه مه‌ استقبال کند و پذیرای تبریک مردم و مسوولان باشد؟ مگر اینکه 11 اردیبهشت را بهانه کند و از فرصت پیش آمده بهره بجوید و حرفش را و عموما حرف حقش را به گوش مردم و مسوولان برساند. هر چند مسوولان اغلب گوش‌شان چنان پر است از حرف‌هایی که به روال عادی و روزمره درآمده‌اند که دیگر سخنی توجه‌شان را برنمی‌انگیزد.

من هم از فرصت روز خبرنگار بهره می‌برم و در پناه چنین مناسبتی وضعیت نامناسب معیشتی، سیاسی و فرهنگی اهل رسانه را اعلام عمومی می‌کنم و از عقلای قوم مسألت دارم که هر چه زودتر فکر چاره کنند و به داد رسانه‌ها برسند. یکی، دو روز پیش سخنگوی محترم قوه قضاییه ذکر خیری از خبرنگاران به میان آورد و گفت بنای ما دوستی با روزنامه‌نگاران است، خیلی هم خوب؛ اما هنوز شیرینی این سخن خیرخواهانه در کام خبرنگاران ننشسته بود که متاسفانه سخنگوی عزیز تبصره غلیظ و شدید بر آن بست و گفت البته که به خبرنگاران چک سفید نمی‌دهیم. چک سفید؟ مگر کسی قرار است به دیگری، ولو به برادر و خویشش چک سفید امضا شده بدهد؟ اصلا مگر کسی چنین توقعی دارد؟

اما دادن این تذکر معنای سیاسی روشن دارد و مثل همه اما و اگرهای سیاسی کار را بر اهل رسانه سخت می‌کند. قبلا هم نظایر این اما و اگرها را شنیده‌ایم و از آنها خاطره تلخ داریم. نشنیده‌اید این جمله را که می‌گویند نقد آزاد است اما بشرطها و شروطها؟ امان از این شرط و شروط‌ها. درست مثل این می‌ماند که شما به دیگری پیشنهاد دوستی بدهید، اما ضمن آن اما و اگر بیاورید و شرط بگذارید که اگر فلان و بهمان کنی، ال می‌کنم و بل می‌کنم و...

گوش خبرنگاران البته پر است از این تبصره‌ها که هر طرف بخواهند بپیچند، هر کار بخواهند بکنند، هر حرفی بخواهند بزنند خیلی زود سرشان به دیوار ناکامی می‌خورد و راه‌شان سد می‌شود. امروز که خدا را شکر پرچم مبارزه با فساد در کشورمان به اهتزاز درآمده، داغ دل روزنامه‌نگاران هم سر باز کرده. اگر چند سال جلوتر بر خبرنگاران سخت نگرفته بودند، اگر دیدبانان هوشیار رسانه‌ها را گذاشته بودند که با آزادی عمل و البته موافق قانون، مدیران و سازمان‌ها و شرکت‌ها را رصد کنند و رگ و ریشه‌های فساد را به موقع گزارش دهند، یقینا درخت فساد به این ستبری و سختی و سفتی نمی‌شد.

در غیاب رسانه‌های آزاد و انتقادات صریح و دلسوزانه بود که شجره خبیثه فساد چنین تنومند و سایه‌افکن شد. هزینه مبارزه با فساد می‌توانست صدها مرتبه کمتر از آنچه هست باشد اگر جلوتر از اینها با خبرنگاران بهتر معامله می‌کردند و چشم و دست و قلم‌شان را بی‌جهت نمی‌بستند و کار و بارشان را سلیقه‌ای محدود نمی‌کردند. روزنامه‌هایی که پیش از این نفوذ کلام داشتند، حرف‌شان شنیده می‌شد، گزارش‌های‌شان در حکم منابع موثق بود و نقاط کور و پنهان جامعه را می‌دیدند و گوشزد می‌کردند. اما بابت سختگیری‌ها و فشارهای غیرضرور، شوربختانه به روزی افتادند که نه تنها مرجعیت رسانه‌ای خود را از دست دادند، بلکه در شش و بش معاش خود ماندند. همچنین بابت انجام مسوولیت مدنی خود مجبور به پرداخت هزینه‌های بسیار سنگین شدند.

من از آنها که کار غیرقانونی کردند، دفاع نمی‌کنم بلکه با تاکید و تصریح اعلام می‌کنم که همواره راهم از راه نشریات وابسته و آلوده به اغراض سیاسی جدا بوده است. راه ما از راه اذناب دشمن جداست اما به عنوان عضو کوچکی از خانواده مطبوعات، به عنوان کسی که همواره دغدغه گردش آزاد اطلاعات داشته و عمرش را برای رسالت و تکلیف خبرنگاری صرف کرده بی‌مجامله اعلام می‌کنم که مسوولان کشور با مطبوعات و خبرنگاران خوب تا نکردند و آنها را از انجام وظیفه انقلابی و شرعی‌شان باز داشتند. ما در حالی باید روز خبرنگار را تبریک بگوییم که مطبوعات حال و روز خوبی ندارند و از رسانه‌ها جز نیم‌نفسی باقی نمانده است.

البته دولت وظیفه دارد آب به هرز رفته را به جوی آزادی و تعهد رسانه‌ای برگرداند و شرایط کار را برای خبرنگاران بهبود بخشد. هر چند بعید می‌دانم مسوولان متفطن وضعیت وخیم رسانه‌ها باشند و درصدد چاره‌جویی برآیند. برای همین روی سخنم و روی نیازم را به سمت همکاران مطبوعاتی‌ام برمی‌گردانم و از آنها می‌خواهم تا کمافی‌السابق عهد قدیمی خود را با انقلاب و مردم تجدید کنند و بیش از گذشته، به‌رغم همه کمبودها و ناملایمت‌ها برای آگاهی و احقاق حقوق مردمسالارانه تلاش کنند.

می‌دانم شرایط مناسب تبریک نیست اما از خدا می‌خواهم این روز را برای همه خبرنگاران مبارک گرداند و به کار و زندگی‌شان برکت دهد. ان‌شاءالله. روزتان مبارک عزیزان من.

منبع: روزنامه اعتماد