دلایل رد صلاحیت‌ها با حضور خبرنگاران، روزنامه‌نگاران یا صدا‌و‌سیما قضاوت شود

اعتمادآنلاین| استفاده شورای نگهبان از الفاظ و عبارات کلی در خصوص علت ردصلاحیت افراد منجر به شکل‌گیری انتقاداتی نسبت به عملکرد این نهاد نظارتی شده است. همچنان که بسیاری از ردصلاحیت‌شدگان انتخابات مجلس یازدهم از جمله نمایندگان مجلس نسبت به علت ردصلاحیت خود در انتخابات قبلی، معترض بودند و اعلام کردند که شورای نگهبان به استناد به یک ماده و تبصره کلی آنها را ردصلاحیت کرده است.

علی مطهری استفاده شورای نگهبان از عبارات کلی نظیر تخلف و عدم التزام عملی به نظام و اسلام را بازی با آبروی ردصلاحیت‌شدگان خواند و گفت: درباره من به بند 1 ماده 28 یعنی التزام عملی به نظام استناد کرده‌اند. در جلسه با شورای نگهبان سه مورد را برای ردصلاحیت بنده اعلام کردند که همگی مربوط به اظهارنظرهای من می‌شد و هیچ‌یک از آنها نیز مصداق عدم التزام عملی به نظام نبود و در برابر استدلال من پاسخی نداشتند.

عزت‌الله یوسفیان‌ملا، نماینده مجلس دهم، که صلاحیت وی نیز توسط شورای نگهبان رد شد از جمله افرادی است که با اعلام علت دقیق ردصلاحیت‌ها موافق است، در این مورد گفت: می‌خواهم دلایل ردصلاحیت‌ها اعلام شود اما با توجه به اینکه موضوع احراز صلاحیت‌ها در اختیار شورای نگهبان است هرجور که آقایان مصلحت بدانند، مطیع هستیم.

این نماینده اصول‌گرای مجلس دهم در پاسخ به اینکه برای اعلام شدن دلایل ردصلاحیت‌ها به لحاظ قانونی چه اقداماتی باید صورت بگیرد؟ تصریح کرد: در حال حاضر وضعیت به این صورت است که اگر موضوع مربوط به حوزه قضائی باشد، از طریق مراجع قضایی اعلام می‌شود اما بهتر است که مورد به مورد در صدا و سیما یا رسانه‌های دیگر، موارد را اعلام کنند و اجازه پاسخگویی به طرف مقابل را بدهند.

یوسفیان‌ملا با بیان اینکه اشکال در نحوه اعلام دلایل است، افزود: اگر می‌خواهند دلایل را اعلام کنند باید طرفینی باشد یعنی هم به مقام اعلام کننده و هم خطاب شونده فرصت گفتگو و صحبت داده شود. البته مرجع‌ اعلام‌کننده حتما نباید شورای نگهبان باشد می‌تواند هیات اجرایی یا هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان باشد. به عنوان مثال هیات نظارت بگوید مشکل شما این است و طرف مقابل هم بتواند جواب دهد، آن وقت راحت می‌شود، قضاوت کرد.

این نماینده ادوار مجلس در واکنش به اینکه در قانون چنین جایگاهی برای اعلام دلایل ردصلاحیت‌‎ها پیش بینی شده است؟ اظهار کرد: در قانون فقط پیش‌بینی شده که به فرد اعلام می‌کنند به استناد کدام ماده شما رد شده‌اید اما اصل موضوع را نمی‌نویسند فقط می‌نویسند که شما به استناد ماده 28 بند 2 یا ماده 16 بند 18 ردصلاحیت شدید.

یوسفیان‌ملا در ادامه خاطرنشان کرد: به عنوان مثال ماده 16 می‌گوید به دلیل عدم التزام به نظام جمهوری اسلامی و ولایت مطلقه فقیه ردصلاحیت می‌شوید و همان را اعلام می‌کنند. اما در این شرایط بهتر است، یک طرف اعلام کند طرف مقابل هم بگوید که دلیل را اعلام کنید. اگر اعلام شود و جنبه جرم قضایی داشته باشد باید به مراجع قضایی اعلام شود و اگر نیست، باید بین دو طرف با حضور خبرنگاران، روزنامه نگاران یا صدا و سیما گفتگو شود و به قضاوت گذاشته شود.

این نماینده مجلس دهم در پاسخ به اینکه آیا دست مجلس برای قانون‌گذاری در این حوزه باز است؟اظهار کرد: مجلس دهم در روزهای آخر به دنبال وضع قانونی در این حوزه بود و اتفاقاتی در حال وقوع بود اما به این دلیل که جنبه احساسی، پیدا کرد و امکان برخورد با دستگاه‌های نظارتی و شورای نگهبان داشت، از وجهه مناسبی برخوردار نبود.

یوسفیان ملا یادآور شد: در حقیقت این طرح از این جهت که ممکن بود به نوعی تعبیر به مقابله با شورای نگهبان و یا دستگاه اجرایی و نظارتی شود، جایگاهی نداشت و به اتمام نرسید، البته خود شورای نگهبان هم راضی است که موضوعات مربوط به علل ردصلاحیت‌ها باز و روشن شود.

یوسفیان‌ملا در حالی از استقبال شورای نگهبان نسبت به شفاف‌سازی علت ردصلاحیت‌ها می‌گوید که عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در واکنش به نقدهای وارد شده نسبت به کلی‌گویی‌های این نهاد در خصوص علت اصلی ردصلاحیت گفت: اگر قانون انتخابات را اصلاح می‌کردند به چنین وضعیتی نمی‌رسیدیم. نمایندگان مجلس در اصلاح قانون انتخابات کم لطفی کردند.

اما غلامرضا کاتب دیگر نماینده مجلس دهم از مخالفت شورای نگهبان با طرح پیشنهادی این مجلس در خصوص ردصلاحیت‌ها، خبر داد و در مورد جزئیات این طرح گفت: در مجلس دهم دنبال تصویب طرحی بودیم که به واسطه آن اگر کسی بدون دلیل رد صلاحیت شد، بتواند شکایت کند.

این نماینده مجلس دهم با اشاره به اینکه طرح مذکور به تصویب کمیسیون آئین‌نامه مجلس دهم رسیده بود، خاطرنشان کرد: البته نمایندگان مجلس یازدهم می‎توانند این طرح را به جریان بیندازند و به تصویب برسانند.

منبع: برنا