چطور می‌توان در برابر زیاده‌خواهی‌های امریکا قدرت ملی ایران را دوچندان کرد؟

اعتمادآنلاین| روز گذشته دولت امریکا بر اساس تفسیر خود اعلام کرد که ذیل اجرایی کردن مکانیسم ماشه همه قطعنامه‌های سازمان ملل علیه ایران و در حقیقت تحریم‌ها را برگردانده است.

از سوی دیگر اما مقامات ایران تأکید کرده‌اند که امریکا چنین حقی نداشته و از دبیرکل سازمان ملل گرفته تا اتحادیه اروپا و اعضای شورای امنیت تصریح کرده‌اند که این اقدام امریکا اجرایی نمی‌شود. با این همه فعالان سیاسی و حزبی در ایران هم معتقدند که این موفقیت‌های سیاسی و دیپلماتیک را باید خرج تقویت انسجام و وحدت داخلی کنیم تا در برابر زیاده‌خواهی‌های امریکا قدرت ملی ایران دوچندان شود. بر همین اساس آنها توصیه می‌کنند که در شرایط فعلی که امریکایی‌ها در کنار اعمال فشارهای حداکثری نیم نگاهی هم به تحولات داخلی ایران دارند چنان که از دو سال پیش در آرزوی بر هم خوردن ثبات و امنیت داخلی بوده‌اند، جریان‌های سیاسی، نهادهای مختلف و مسئولان باید مراقب برخی حاشیه سازی‌های احتمالی در داخل باشند که صدای واحد ایران در برابر امریکا تحت‌الشعاع این حاشیه‌سازی‌ها قرار نگیرد.

آنها البته این را یادآوری کرده‌اند که مسئولان در نهادهای مختلف هم باید تلاش خود را معطوف به حل مشکلات کرده تا موفقیت‌های سیاسی، بهره‌های داخلی هم داشته باشد.

بر سر منافع ملی رقابت نکنیم

حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی: اتفاقی که این روزها در حوزه دیپلماسی در حال رخ دادن است، نه تنها صرفاً برای ایران که حتی برای سیاست خارجی جهانی هم دارای ابعاد مهم و قابل ملاحظه‌ای است. در توضیح این موضوع تاکنون صحبت‌های زیادی شده که برجسته‌ترین بخش آن انزوای امریکا در موقعیت شورای امنیت سازمان ملل است که در 70 سال گذشته همواره امتیاز او بوده. اما نکته این است که این وضعیت چه تأثیری بر حال و روز داخلی ما دارد؟ برای پاسخ به این سؤال باید تأکید کرد که همه چیز از اینجا به بعد به نوع رفتار و کنش سیاسی و اجتماعی ما در داخل برمی‌گردد. موفقیت خارجی ما تاکنون حاصل عقلانیت و منطقی بود که در ایجاد تعادل بین قدرت نرم و سخت تجلی یافت. این عقلانیت در داخل باید در لباس وحدت و همگرایی عمومی متجلی شود. بدون این عامل در داخل، انزوای امریکا و حتی در شرایط فرضی، اضمحلال مؤلفه‌های قدرت آن هم تأثیر مثبتی بر اوضاع ما نخواهد داشت. مسأله وحدت برای ما نه به معنای کنار گذاشتن و نفی کثرت و مسدود کردن مسیر نقدها بلکه به مثابه رفتاری در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی است که در آن منافع ملی و عمومی تبدیل به برگ بازی‌های جناحی نشود. دنیا امروز ایران را در موقعیتی کاملاً متفاوت نسبت به تمام ادوار تاریخی قبلی می‌بیند. شکی نیست که قدرت‌های اروپایی تمایلی برای پذیرش حقانیت یک حکومت اسلامی ندارند اما موقعیت فعلی به گونه‌ای است که آنها توان نفی این حقانیت را در حوزه‌های بسیاری از دست داده‌اند. این یک امکان فوق‌العاده برای رقم زدن آینده مناسبات و روابط ایران است که می‌تواند بازتاب‌ها و تأثیرات زیادی در حوزه اقتصادی هم داشته باشد. به شرط آنکه واقع‌بینی سیاسی در داخل جایگزین برخی از انواع لجاجت‌های جناحی گردد که صرفاً موجب افت عملکرد دستگاه‌ها و نهادهای نظام می‌گردند. در موقعیت کنونی تمامی ایران با همه مردم و جناح‌های سیاسی‌اش یا با هم برنده می‌شوند یا با هم می‌بازند. تصور اینکه در این موقعیت بخشی می‌توانند پیروز باشند، در حالی که دیگران شکست‌خورده هستند، یک تصور غلط و البته مخرب است. نیاز امروز کشور این است که باور کنیم ما باید با هم پیروز شویم و آنگاه است که بازی با منافع ملی از رقابت‌های داخلی حذف خواهد شد.

پرهیز از حاشیه‌سازی به نفع مصالح ملی

غلامرضا مصباحی مقدم، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز: حضرت امام (ره ) در مورد جیمی کارتر رئیس جمهوری اسبق امریکا، فرموده بودند که «آقای کارتر مانند شیر پیر می‌ماند که سر جای خود ایستاده، دم تکان می‌دهد و عربده می‌کشد.» حالا هم این گونه است. البته نه فقط دونالد ترامپ رئیس جمهور فعلی، بلکه کشور امریکا با سیاست‌هایی که دنبال می‌کند، آن شیر پیری است که قدرت خود را از دست داده و دیگر کسی از او بیمی ندارد. تنها چیزی که برای امریکا باقی مانده، قدرت اقتصادی است که اتفاقاً آن هم رو به افول و زوال می‌رود. امریکایی‌ها در این شرایط، رعد و برقی راه انداخته‌اند که هیچ کشوری در جهان ترسی از آن ندارد. عدم حمایت کشورهای اروپایی از امریکا در فعال‌سازی مکانیزم ماشه، ایران را پیروز مقابله با این کشور کرده است. تعبیر این پیروزی این است که اندیشه مقاومت طی 42 سال گذشته پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ثمر نشسته و توانسته موفقیت بالایی را هم کسب کند.
حال که چنین موفقیتی در عرصه بین‌المللی نصیب کشورمان شده، خوب است که نگاهی هم به داخل کشور داشته باشیم. ما در ایران همواره نیازمند وحدت و انسجام ملی و همکاری و کمک به یکدیگر بوده‌ایم و این نیاز امروز بیش از پیش احساس می‌شود. شاید یکی از وجوه قابل توجه در بهم خوردن وحدت داخلی مقابله‌هایی باشد که جریانات سیاسی داخلی با هم دارند. اما این امر طبیعی است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت. تقریباً از اوایل پیروزی انقلاب اختلاف نظرهایی بین افراد و گروه‌های سیاسی وجود داشته کما اینکه نظام ما هم از صرف وجود این اختلاف نظرها آسیبی ندیده است. آنچه که به وحدت ملی آسیب زده و مشکلاتی را ایجاد کرده، بروز برخی بحران‌های سیاسی ناشی از حاشیه‌سازی‌ها است. ما باید تمام تلاش خود را در راه جلوگیری از ایجاد حواشی پیرامون فعالیت‌های سیاسی جزم کنیم. این امکان برای هر دو گرایش سیاسی کشور ما وجود دارد که مصالح ملی را مدنظر قرار دهند و کاری کنند که انسجام و وحدت ملی ما تقویت شود. بهترین راه برای دستیابی به این هدف تطبیق مواضع جناح‌ها با نظرات رهبری انقلاب اسلامی است. ما باید یکصدا و یکپارچه از دیدگاه‌ها و مواضع رهبری در مناسبات داخلی و بین‌المللی حمایت کنیم. یقیناً رسیدن به همبستگی داخلی و وحدت ملی بسیاری از مشکلات سیاسی و اجتماعی کشور ما را حل خواهد کرد.

موفقیت‌های سیاسی را هزینه انسجام ملی کنیم

محمدرضا تابش، فعال سیاسی اصلاح‌طلب: تحولات چند روز اخیر پیرامون برجام نشان داد که این توافق از آنچنان استحکام و انسجامی برخوردار است که سبب شده امریکا با وجود ادعای واهی خود، نتواند اجماع بین‌المللی را در اعمال تحریم‌ها علیه ایران به وجود بیاورد.

با خروج امریکا از برجام بر ما نمایان شد که مقامات این کشور اصلاً چیزی از سیاست نمی‌دانند. چون اگر خروج از برجام را کلید نمی‌زدند، از حداقل شانسی برای فعال کردن مکانیزم ماشه برخوردار بودند اما نه تنها از این قدرت برخوردار نیستند، بلکه هیچ کشوری هم به درخواست آنان توجهی ندارد. البته در این میان تنها بی‌تدبیری مقامات امریکایی نیست که در پیروزی ما نقش‌آفرین بوده، قدرت تیم دیپلماسی ایران غیر قابل انکار است که توانسته چنین دستاوردی از خود بر جای بگذارد. این اتفاق برای ما نویدبخش است و زمانی اثرات خود را بیشتر نشان می‌دهد که دستمایه حفظ انسجام و وحدت ملی در داخل کشور باشد. این روزها مصادف با هفته دفاع مقدس و یادآور ایثارگری‌های مردم و فروگذار نکردن آنان از بذل جان و مال خود برای پایداری و اعتلای کشور است. اتفاق فرخنده‌ای هم که ظرف چند روز گذشته با پیروزی در عرصه بین‌المللی رخ داده می‌تواند در همان مسیری حرکت کند که نتیجه‌ای همچون حفظ وحدت و انسجام ملی داشته است. حال که دست امریکا برای اعمال قلدری خالی مانده، نباید در داخل به گونه‌ای عمل کنیم که نشان‌دهنده اختلاف، سستی و وادادگی جلوی کشورهای خارجی باشد. حفظ وحدت در روزهایی که به سختی بر ملت ما می‌گذرد و آنها هم نجیبانه این شرایط را تحمل می‌کنند، می‌تواند در روحیه دهی به مردم و افزایش امیدواری آنان برای بهبود شرایط مؤثر باشد. از سوی دیگر اختلاف و فرافکنی و برخورد از موضع جناحی در این موقعیت بسیار حساس، تیری بر قلب ملت است. جناح‌ها، گروه‌ها و احزاب سیاسی باید رقابت‌های خود را در وادی عقلانی سامان دهند. هنوز تا انتخابات ریاست جمهوری زمان زیادی باقی است. آنها باید بدانند که انسجام و وحدت ملی می‌تواند توطئه‌های دشمنان را خنثی سازد و اگر خدای ناکرده این اختلافات در سطح جناح‌ها و گروهها و بخصوص مقامات و مسئولان تداوم یابد، مسئولیت هرآنچه را که بر سر ملت ایران بیاید از چشم مسئولان خواهیم دید. چرا که آن هنگام که چشم خارجی‌ها به اختلافات داخل ایران دوخته شده، نتوانسته‌اند جانب احتیاط را رعایت کرده و وحدت خود را حفظ کنند.

وحدت داخلی بهتر از چشم داشتن به غرب

حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی مؤتلفه اسلامی: این یک واقعیت است که امریکا در جریان تلاش‌هایی که برای بر هم زدن برجام آغاز کرده دچار شکست‌های دیپلماتیک شده. هم اکنون اروپا به عنوان متحد سنتی این کشور، موضعی متفاوت از زمامداران واشنگتن دارد و مهم این است که بر این موضع پافشاری می‌کند. اما اینکه صرفاً ما به چنین وضعیتی دلخوش باشیم نمی‌تواند نگاهی دقیق به صحنه این تحولات باشد. چرا که بخش دیگر واقعیت این است که امریکا از قدرت اقتصادی و نظامی خود، برای تحقق عملی آنچه که شعارش را می‌دهد سود جسته است. اینکه این اقدامات امریکا غیرقانونی و غیرانسانی است نیز چیزی از این واقعیت کم نمی‌کند که اروپا در عمل در جاهایی علی رغم مواضعی که می‌گیرد یا با اقدامات امریکا همراه شده یا نقشی منفعل بازی کرده است. بدین ترتیب نباید صرف تنها ماندن امریکا در اقدامات حقوقی که علیه ایران شروع کرده است را یک موفقیت تمام و کمال دانست. این البته تنها بخشی از یک موفقیت است. موفقیت اصلی اما به این برمی‌گردد که ما در صحنه داخلی کشور چگونه عمل می‌کنیم . به عبارت دیگر پیروزی‌های دیپلماتیک اگر تأثیری در این حوزه نداشته باشند، هر چقدر هم بزرگ و اساسی و بنیادین اما باز هم توسط مردم و عموم جامعه آن طور که انتظار می‌رود به رسمیت شناخته نمی‌شوند. برای جامعه چیزی که در نهایت مهم است، وضعیت معیشت و زندگی و همین طور امید به آینده است. تنها ماندن امریکا در عرصه بین‌المللی نباید ما را از این واقعیت غافل کند که در شرایط جنگ دیپلماتیک و اقتصادی هستیم و همپیمانان جدا شده از امریکا در این جنگ، الزاماً همراه ما نیستند. در هر نوع جنگی، سالم ماندن و رشد کردن نیازمند داشتن سطحی از توافق و وحدت در جبهه داخلی است. اکنون نیز وضعیت برای ما همین طور است. خوشحالی بیش از اندازه و البته ناامیدی مفرط هر کدام به شکلی خطرات بزرگی در این اوضاع برای ما دارند. تنها چیزی که می‌تواند باعث شود تا این اوضاع به شرایط بهتری برای مردم و تقویت ایران برای آینده منجر شود، داشتن توافق و وحدت واقع‌بینانه در داخل به عنوان موتور محرک تولید و اشتغال به جای داشتن چشم امید به تحولات خارجی است.

منبع: روزنامه ایران