ضرورت استفاده از دوچرخه در روزهای پاندمی؛ امسال دوچرخه‌سواران 2 برابر شدند

با شروع کرونا، بسیاری از کشورها، حمل و نقل عمومی را به علت شیوع ویروس محدود کردند و طرح های محدودیت زای ترافیکی با شدت بیشتری به اجرا درآمد، اما در تهران برعکس این اتفاق افتاد.

ضرورت استفاده از دوچرخه در روزهای پاندمی؛ امسال دوچرخه‌سواران 2 برابر شدند
کد خبر: 450840
|
۱۳۹۹/۰۹/۱۹ ۰۸:۰۶:۰۰

اعتمادآنلاین| با شیوع کرونا، طرح ترافیک برای تشویق مردم به استفاده از خودروی شخصی به جای عمومی برداشته شد و حتی زمانی که برگشت هم با کاهش ساعت کاری، فرصت بیشتری به شخصی سوارها داد تا در خیابان ها جولان دهند. در نتیجه جای پارک بشدت کمیاب شد و چرخه زدن های پی در پی در خیابان ها و معابر فرعی، منجر به ترافیک ناخواسته و البته افزایش آلودگی هوا شد. اصرار شهرداری تهران به اجرای طرح ترافیک همچون سابق و البته وزیر بهداشت برخلاف او در همان ابتدا، دو دیدگاه متفاوت را رو به روی هم قرار داد تا بالاخره پس از کش و قوس ها این «کاهش ساعت ورود به طرح» باشد که به عنوان راه حل میانی مطرح می شود. اگرچه بحث درآمدزایی شهرداری از اجرای طرح های ترافیکی هم بهانه ای شده بود تا روی دیگر ماجرا دیده نشود! با این همه زمستان دوباره نگرانی ها را از افزایش آلودگی هوا در شرایط وارونگی بالا برده است.

کارشناسان می گویند اگر باران و برف از کلانشهرها گرفته شود، چگونه می توان از سد آلودگی هوا که اتفاقا کرونا را هم تشدید می کند، گذشت؟ مثل دیروز که کاهش تندی باد و آغاز تردد خودروها، غلظت ذرات معلق در تهران را بالا برد و اتفاقا بعد از پایان محدودیت ها، طی یک هفته اخیر ترافیک در معابر اصلی و بزرگراهی بشدت افزایش یافته است.

یعقوب آزاده دل، مدیر واحد توسعه سیستم های حمل و نقل پاک سازمان حمل و نقل و ترافیک از یک راه حل موثر در شرایط پاندمی نام می برد، «دوچرخه»! مدی که اتفاقا در کشورهای دیگر این روزها بشدت مورد توجه قرار گفته است چرا که به گفته او، حمل و نقل عمومی محدود شده و تاکید بر فاصله اجتماعی خیلی ها را تشویق کرده تا به سمت دوچرخه سواری بروند. برای همین آمارها در بسیاری از کشورها افزایش یافته است اما این کانادا، امریکای شمالی و تا حدودی اروپا بودند که از دیگر کشورها جلو زدند تا آمار استفاده از دوچرخه در انحصار آنها باشد. آزاده دل می گوید: «آمار ثبت سفارش خرید دوچرخه کشورهای اروپایی و امریکایی از چین در شرایط پاندمی 22 برابر افزایش یافت، تاجایی که شرکت های چینی به خاطر افزایش درخواست ها دیگر جوابگوی شرکت های ایرانی با تقاضای محدود نبودند.» (این آمار خرداد ماه امسال ثبت شده است.)

جالب اینکه در ایران، بسیاری از شهرداری ها به سمت جمع آوری دوچرخه ها به علت شیوع آلودگی رفتند و مردم از ترس ابتلا به کرونا به خودروهای شخصی روی آوردند! البته به گفته آزاده دل، این اتفاق در تهران نیفتاد و اتفاقا شهرداری تهران با اعطای 6 هزار کارت اشتراک رایگان در موج اول، قصد داشت که شهروندان را به این سمت سوق دهد، اما به علت تبلیغات محدود فقط یک هزار کارت فعال شد.

با این توضیحات شاید فکر کنید که آمار دوچرخه سواری در تهران کاهش یافته است، اما برخلاف تصور، تعداد دوچرخه سواران امسال، نسبت به سال گذشته دوبرابر افزایش یافته و از 4 دهم درصد به 8 دهم درصد رسیده است. هم اکنون تعداد کاربران دوچرخه اشتراکی بیش از 40 هزار نفر اعلام می شود، اما آیا این عدد راضی کننده است؟! باتوجه به سند توسعه دوچرخه سواری در تهران که سهم دوچرخه سواری را برای سال 1400، یک و نیم درصد پیش بینی کرده و امسال هم باید تا پایان سال به 9 دهم درصد برسد، جواب قطعا مثبت است! شاید بپرسید پا به رکاب شدن پیروز حناچی، شهردار تهران در سه شنبه های بدون خودرو تا چه اندازه در پررنگ شدن سهم دوچرخه سواری در پایتخت تاثیر داشته است؟ : «ایشان هنوز هم در روزهای سه شنبه با دوچرخه به محل کار خود می روند. به عدد نمی توانم اشاره کنم، اما قطعا در تغییر رویکرد، اختصاص اعتبار و توسعه فرهنگ دوچرخه سواری بویژه درمیان سایر مسئولان تاثیر زیادی داشته است.»

«شیب» و «ترافیک» تهران همواره دو معضلی بودند که خیلی ها را از دوچرخه سواری در پایتخت پشیمان می کرد. خیلی هایی که البته تصوری از دوچرخه سواری نداشته و بیشتر براساس شنیده ها قضاوت می کردند. آزاده دل که هر روز یک مسیر 30 کیلومتری از جنوب تهران تا خیابان طالقانی (رفت و برگشت) را رکاب می زند به شهروندان اطمینان می دهد که به این شنیده ها توجه نکنند، اگرچه قطعا به آموزش دوچرخه سواری در خیابان های اصلی، تجربه و مهارت کافی هم نیاز است.

البته این حرف به معنای استاندارد بودن خیابان های تهران برای دوچرخه سواری نیست. ضمن آنکه هیچ محدودیتی هم برای استفاده بانوان از دوچرخه در تهران وجود ندارد اما نمی توان ادعا کرد که رکاب زدن در مسیر دوچرخه سواری برای خانم ها با آقایان یکسان است. تجربه برخی بانوان از ایجاد مزاحمت، متلک پراکنی و بی احترامی های برخی از خودروسوارها نشان می دهد که در این زمینه هنوز فرهنگسازی های لازم نشده است. با این همه باید پرسید سهم بانوان در دوچرخه سواری های هر روز تهرانی ها چقدر است؟ آزاده دل می گوید: «حدود 10 درصد!» آمار استفاده در کشورهای دیگر، اما 50-50 است که بیشتر سفرهای خرید و آموزشی است. در تهران هم عمده سفرها با دوچرخه از طریق شخصی هاست و نمی توان تنها به آمار محدود دوچرخه های اشتراکی بسنده کرد. بیشتر دوچرخه سواری ها در پایتخت با لباس های غیر ورزشی و اتفاقا در ساعات پیک صبح و عصر انجام گرفته و شغلی و آموزشی بوده است. یکی از محدودیت های اصلی دوچرخه سواری در تهران، اما نه شیب و نه حتی سربالایی های تندو تیز خیابان ها ،که موتورسواران هستند؛ رقبای جدی که اگر قانونمند شوند، قطعا جایشان را به دوچرخه سواران می دهند.

با این همه نکته مهم اینجاست در توصیه ها و پروتکل های بهداشتی ستاد ملی مقابله با کرونا، تاکید بر دوچرخه سواری چه سهمی داشته است؟ این سهم قطعا منفی است. آزاده دل می گوید: «شهرداری اقداماتی را انجام داد، اما نه تنها دیده نشد، که استفاده از خودرو هم پررنگ تر شد. اگرچه محدودیت تردد شبانه به کمک تهران آمد، اما در ستاد هم با وجود ازدحام در حمل و نقل عمومی و البته ترافیک شدید اشاره ای به ترغیب مردم برای استفاده از دوچرخه در خیابان ها نشد.»

2500 دوچرخه اشتراکی برای جمعیت چند میلیونی تهران!


سید آرش حسینی میلانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران البته معتقد است: «مد دوچرخه در شرایط حاضر به تنهایی نمی تواند بار ترافیکی تهران را به دوش بکشد.» چرایش هم روشن است: «زیرساخت های کافی برای تشویق مردم به دوچرخه سواری و استفاده از آن وجود ندارد. 147 ایستگاه اشتراکی و بیش از 2 هزار و 500 دستگاه دوچرخه برای جمعیت چند میلیونی تهران کافی نیست.» اما آیا شهرداری و شورای شهر برای توسعه مسیرهای دوچرخه سواری اقدامی انجام نداده اند؟

«اتفاقا بودجه توسعه مسیرهای ایمن امسال از سوی شورا را به 300 میلیارد تومان افزایش داده و تا پایان سال هم طول مسیرهای ایمن به 500 کیلومتر افزایش می یابد اما حمایت از دوچرخه سواری نیاز به یارانه دولتی هم دارد. در شرایطی که دولت هنوز کمکی برای توسعه حمل و نقل عمومی نکرده است و فقط عدد و رقم ناچیزی در لایحه بودجه امسال و سال 1400 در این باره دیده شده، نمی توان انتظار داشت که این موضوع در اولویت قرار بگیرد.» به گفته این عضو هیات رئیسه شورا، جابه جایی با دوچرخه در کلانشهرهای بزرگ دنیا هم سهم ناچیز حدودا 5 درصدی در حمل و نقل دارد و به همین علت انتظارمان از دوچرخه سواری در پایتخت هم باید منطقی باشد. در سطح شهر تهران هم اکنون 221 کیلومتر مسیر ایمن دوچرخه سواری (بوستان ها و شبکه معابر) وجود دارد.

حالا کمپینی به نام «من دوچرخه سوارم» هم آمده تا به کمک فرهنگ توسعه دوچرخه سواری بیاید؛ کمپینی که می خواهد از برنامه های آموزشی کمک گرفته و بستر فرهنگی لازم برای استفاده از دوچرخه به عنوان یک وسیله حمل و نقل عمومی و البته ایمن را فراهم کند. دوچرخه سواران با استفاده از این اپلیکیشن می توانند به امکاناتی مانند مسیریابی و به اشتراک گذاری داده های خود با دیگران دسترسی پیدا کنند. پیش بینی ها البته نشان می دهد که آینده دوچرخه سواری در تهران روشن است.

منبع: ایران

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
اخبار از پلیکان

دیدگاه تان را بنویسید

اخبار روز سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    خواندنی ها