اگنس کلتی، قهرمان 100 ساله المپیک

اعتمادآنلاین| اگر یک فیلمنامه‌نویس هالیوودی داستان خارق‌العاده اگنس کلتی، پیرترین قهرمان المپیک در جهان که روز شنبه صدمین سالگرد تولدش را جشن گرفت بردارد و تبدیل به فیلمنامه کند و به کمپانی‌ها ارایه دهد، حتما به او گفته خواهد شد که داستانش را کمی تعدیل کند. فرار از دست نازی‌ها با شناسنامه جعلی و بعد جان به در بردن از هولوکاست و سپس فرار از درگیری شوروی و مجارستان؟ حضور در مسابقات المپیک در 31 سالگی برای نخستین بار؟ حضور در المپیک ملبورن در 35 سالگی و کسب چندین مدال؟ یک قرن زندگی کردن و همچنان شور و انرژی حیات داشتن؟ این به نظر رئالیسم جادویی است. با این حال این دقیقا زندگی اگنس است.

اگنس می‌گوید: «این 100 سال برای من مثل 60 سال حس شده است.» او در حالی که کیک تولد که روی آن شمع‌ها و لوازم آتش‌بازی دیده می‌شود و می‌تواند تمام بوداپست را روشن کند، روبه‌رویش قرار دارد لبخند بزرگی می‌زند. کتاب جدیدی در مورد کلتی از وی به عنوان ملکه ژیمناستیک یاد کرده است. چیزی که او خیلی متواضعانه آن را اغراق‌آمیز توصیف می‌کند. او در حالی که در دوران اوج خود سه رقابت المپیک را از دست داد 10 مدال به دست آورد که 5 تاش طلا بود. او همچنان مسن‌ترین ورزشکار رشته ژیمناستیک است که به مدال طلا دست پیدا کرده است. درست همان‌طورکه توماس باخ رییس کمیته بین‌المللی المپیک در پیام تبریکش به کلتی گفت او می‌توانست صاحب مدال‌های خیلی بیشتری در المپیک باشد.

اگنس در 16 سالگی اولین عنوان ملی خود را به دست آورد. او انتظار داشت در بازی‌های توکیو 1940 شرکت کند. در عوض به دلیل یهودی بودن از باشگاه ژیمناستیکی که در آن کار می‌کرد اخراج و مجبور شد مخفیانه زندگی کند. وی در مصاحبه اخیر خود گفت: «من موفق به خرید مدارک یک دختر مسیحی شدم. او تقریبا هم سن و سال من بود. در مجارستان همه یهودیان برای شناسایی شدن مجبور بودند یک ستاره زرد روی لباس‌شان بزنند. اما من قبول نکردم و با اوراق جعلی خود موفق شدم از کشور فرار کنم. من در یک روستای دورافتاده اقامت کردم و به عنوان یک پیشخدمت مشغول به کار شدم.»

بسیاری از اعضای خانواده اگنس به اندازه وی خوش‌شانس نبودند. پدر و عموهای او در میان چندین هزار یهودی مجارستانی بودند که در جریان هولوکاست کشته شدند. اگرچه خواهر و مادر او به لطف کمک رائول والنبرگ دیپلمات سوئدی زنده ماندند. مورخان 46 ورزشکار المپیکی را شناسایی کردند که در اردوگاه کار اجباری نازی‌ها جان خود را از دست دادند. از جمله 13 نفر در آشوویتس. معلوم نیست چند ستاره بالقوه دیگر دنیای ورزش در آن اردوگاه‌ها به قتل رسیدند!

بعد از جنگ اگنس می‌خواست وارد المپیک شود اما در آستانه سال 1948 و بازی‌های لندن به خاطر آسیب‌دیدگی رباط صلیبی غایب بود. در 31 سالگی در حالی که اکثر ورزشکاران بازنشسته می‌شدند وی در هلسینکی 1952 چهار مدال کسب کرد. از جمله یک طلا در حرکات زمینی. او سپس به شکل حیرت‌آوری در 35 سالگی با 6 مدال شامل 4 طلا موفق‌ترین ورزشکار بازی‌های ملبورن لقب گرفت. آنچه دستاورد کلتی را خارق‌العاده می‌کند، این بود که او با لاریسا لاتینینا ورزشکار اهل شوروی روبه‌رو شد. او با 18 مدال پرافتخارترین زن تاریخ المپیک است. اگنس در حالی با او مبارزه کرد که در پس‌زمینه قیام مجارستان علیه اتحاد جماهیر شوروی رقم خورده بود.

همان‌طورکه دیوید گلدبات در کتاب معتبر خود« The Games » خاطرنشان کرده است تیم‌های مجارستان و شوروی با یک کشتی از اروپا به ملبورن حرکت کرده بودند و همان موقع روند قیام و جنگ مجارها علیه شوروی آغاز شده بود. وقتی در مرحله یک چهارم نهایی واترپلو دو تیم مقابل هم قرار گرفتند جنگ به استخر کشیده شد. درگیری‌ها رو و زیر آب آغاز شد. در دقایق پایانی که مجارستان 4 بر صفر جلو بود یکی از بازیکنان آنقدر ضربه خورد که ابرویش شکاف برداشت و سپس خونریزی شدیدی کرد. طبیعی بود که کلتی با پیدا کردن شغل مربیگری ژیمناستیک در سرزمین‌های اشغالی فلسطین تصمیم گرفت به مجارستان برنگردد.

شاید جای تعجب باشد که او دهمین المپیکی مسن به حساب می‌آید که هنوز زنده است. همراه با ملوان اروگوئه‌ای فلیکس سینرا که در بازی‌های المپیک 1948 لندن شرکت کرد و هفته آینده 105 ساله خواهد شد. نکته قابل توجه اینکه سه ورزشکار حاضر در المپیک 1936 برلین هنوز با ما زندگی می‌کنند. پیرترین شناگر امریکایی آیریس کامینگز است که ماه گذشته 100 ساله شد. او نه تنها یک ورزشکار باورنکردنی بود بلکه در جنگ جهانی دوم با 18 نوع هواپیمای مختلف عملیات نظامی انجام داده بود. با این حال چند نفر از داستان او یا داستان یک زن از دوران گذشته اطلاع دارند؟ پیش از این ما نام ماجیکال ماگیارس بازیکن تیم شوروی را شنیده بودیم که در جریان پیروزی 6 بر 3 تیمش مقابل انگلیس در ومبلی حضور داشت. اما کلتی که وقتی ورزش زنان جذابیت‌های خاص خودش را داشت درخشیده بود نسبتا ناشناخته باقی مانده است.

وب‌سایت Oldest Olympian کسانی که هنوز زنده هستند را ردیابی می‌کند و مرگ ستاره‌های ورزش را درج می‌کند. به تازگی چند نفر از این ورزشکاران درگذشته‌اند. خوشبختانه هنوز اگنس که یک نوازنده عالی ویولن‌سل است در سلامت کامل به سر می‌برد. هنگامی که یک گروه فیلمبرداری چند سال پیش به خانه‌اش رفتند او نشان داد هنوز مهارت‌های ژیمناستیکش را حفظ کرده است. قبل از آن او با فشار دادن دست مصاحبه‌کننده نشان داد بدنش چقدر قوی است. با این اوصاف دکترش به او توصیه کرد که دیگر از انجام حرکت 180 درجه خودداری کند. او در توضیح عمر طولانی خود گفت: «من زندگی را دوست دارم. سلامتی اصل است. بدون آن هیچ چیزی وجود ندارد.»

منبع: روزنامه اعتماد