ترانه‌های خوب در مقابل حجمی از ترانه‌های یک‌بارمصرف دیده نمی‌شود / خوانندگان و آهنگسازان معتبر هم با سهل‌انگاری شعر انتخاب می‌کنند / هیچ ترانه خوبی تا به حال به خاطر موضوع با محدودیت مواجه نشده است/ اگر ترانه‌ای به علت موضوع رد شود باید در بازار زیرزمینی

اعتمادآنلاین| اسماعیل امینی شاعر، طنزپرداز و از داوران بخش ترانه جشنواره موسیقی فجر سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر در گفت‌وگو با اعتمادآنلاین بر این باور است که حجم ترانه بسیار زیاد شده و ترانه بد، نازل و دم‌دستی در این بین بیشتر به چشم می‌خورد. البته ترانه خوب هم تولید می‌شود، اما در مقابل این حجم از ترانه یک‌بارمصرف که وجود دارد دیده نمی‌شود.

از نظر امینی، در نهایت تمام این ترانه‌های یک‌بارمصرف از یادها می‌رود و ترانه‌هایی که با رعایت اصول ترانه‌سرایی و زیبایی‌شناسی هنری سروده شده‌اند ماندگار خواهند شد؛ یعنی موج ابتذال به زودی از بین خواهد رفت؛ چنان‌که در دهه‌های 40 و 50 هم با همین مشکل مواجه بودیم که ترانه‌های سطحی زیادی تولید می‌شد اما امروزه همگی از بین رفته و همان تعداد ترانه خوب باقی مانده است.

امینی هدف بخش ترانه را بردنِ توجه آهنگسازان، تهیه‌کنندگان و خوانندگان به سمت دقت در انتخاب ترانه و ترانه‌سرایان قلمداد می‌کند زیرا این سهل‌گیری‌ها به جایی رسیده است که حتی خوانندگان خوب و آهنگسازان معتبر هم با سهل‌انگاری شعر انتخاب می‌کنند. به گفته او، هدف اصلی این بخش توجه به اهمیت کلام در موسیقی است و معیارهای داوری هم رعایت اصول اولیه ترانه مانند سلامت زبان، انسجام و خلاقیت است.

امینی سپس به موضوع ترانه نیز اشاره می‌کند: «بخش دیگر داوری این است که ترانه‌ها چقدر به جنبه‌های مختلف زندگی و موضوعاتی که امروز در همین جامعه انسان را درگیر کرده پرداخته‌اند و موضوع تا چه حد تکراری است. ترانه یک حرف کلی، ذهنی و انتزاعی نیست. ترانه حرف عینی، مصداقی و موردی است و این امر متاسفانه در ترانه‌های ما خیلی کم است. انگار بعدها اگر بخواهند از روی این ترانه‌ها جامعه ما را قضاوت کنند، همه انسان‌های این دوره فقط نگران این هستند که من را نمی‌خواست، آن یکی را می‌خواست و ... تمام مساله بشر نیست.»

او درباره محدودیت‌های وزارت ارشاد می‌گوید: «به جد می‌گویم که هیچ ترانه خوبی تا به حال به خاطر موضوع با محدودیت مواجه نشده است. من خودم با شورای شعر و ترانه همکاری می‌کنم. اگر ترانه‌ای رد شده به علت نازل بودن کیفیت بوده است. اگر چنین بود که یک ترانه به علت موضوع رد شود، ما باید در بازار زیرزمینی موسیقی مجموعه‌ای از شاهکارهای ادبی داشته باشیم و مثلاً بگوییم این 20 ترانه شاهکار ادبی، موضوع‌های مهم سیاسی، اجتماعی یا اعتقادی را بیان کرده و مجوز نگرفته است.»

امینی صحبت‌های خود را چنین به پایان می‌رساند: «اگر به بازار غیررسمی موسیقی که همان ترانه‌های ردشده را اجرا می‌کنند نگاه کنید، متوجه می‌شوید که چقدر وضعیت نازل و مبتذل است نه فقط به لحاظ موضوعی حتی به لحاظ زبانی و رعایت اصول اولیه زبانی. بنابراین فکر نمی‌کنم محدودیت‌ها هیچ مشکلی برای کلام ایجاد کرده باشد زیرا اعضای شورای شعر همگی چهره‌های برجسته، باتجربه و ترانه‌سرایان باسابقه هستند و من تا به حال ندیده‌ام که شعری به خاطر موضوع رد شود.»