مرتضی طالع ماسوله در یادداشتی نوشت:
30 دلیل برای تجارت با چین
پاسخی به مقاله جناب آقای دکتر شمس اردکانی با شناختی که بنده از چینیها طی مراوداتی که طی سالهای دانشجویی در اروپا و فعالیتهای اجرایی در ایران و همچنین در چین داشتم به این نتیجه رسیدهام که سیاسیون و مجریان چینی سه زبان دارند: نخست، زبان دهان، که ابزاری است برای رساندن کلام؛ دوم؛ زبان قلب که بیاحساسترین قلب را دارند. سوم؛ زبان مغز که غیرقابل پیشبینی است.
اعتمادآنلاین| پاسخی به مقاله جناب آقای دکتر شمس اردکانی با شناختی که بنده از چینیها طی مراوداتی که طی سالهای دانشجویی در اروپا و فعالیتهای اجرایی در ایران و همچنین در چین داشتم به این نتیجه رسیدهام که سیاسیون و مجریان چینی سه زبان دارند: نخست، زبان دهان، که ابزاری است برای رساندن کلام؛ دوم؛ زبان قلب که بیاحساسترین قلب را دارند. سوم؛ زبان مغز که غیرقابل پیشبینی است.
به گزارش تعادل، لذا از نظر من این قرارداد باید امضا بشود چون برای ایران در روابط بینالملل در سطح جهانی و منطقهای و مبارزه با سیاستهای ناپایدار و پلید امریکاییها، سیاستهای چرچیلی اروپاییها و سیاستهای عوامل امریکا در منطقه بسیار ضروری و الزامی است. اما باید در طول روابط و مذاکرات و مراودات مشترک، همانند مسابقات جهانی فوتبال برترین بازیکنان بینالمللی خودمان را انتخاب کنیم، کسانی که از توانایی بسیار بالایی در مباحث کارشناسی، حقوقی و بینالمللی برخوردار باشند تا نهتنها مشکلی برای منافع ملی پیش نیاید بلکه منفعتهای بزرگی برای ایران در سطح ملی، منطقهای و جهانی به دست آورند.
ما ایرانیان در نظام بینالملل هیچوقت فرصتشناس، فرصتساز و فرصتدار نبودیم، لذا برای برتری در این قرارداد باید در انتخاب افراد برای انجام هرگونه کاری با چینیها مانند یک مربی فوتبال سختترین تمرینات و سختترین دورههای مهم ملی و بینالمللی را انجام داده باشیم. اگر ما بازار 500 میلیونی کشورهای همسایه شمالی و جنوبی را باختیم به خاطر انتخاب نامناسب بازیکنان و مربیان نابلد به مباحث ملی و بینالمللی بود، آنها اصلا با فنون بازیهای بینالمللی آشنایی نداشتند. ازنظر من، مشکل در قرارداد این بازی نیست، بلکه مشکل در بازیکنان ایرانی در این مسابقه ملی و بینالمللی است . برای این کار نیاز به گذراندن سختترین و فشردهترین دورههای آموزشی و تمرینات کماندویی سیاسی، اقتصادی، بینالمللی، فرهنگی، گردشگری، تجاری، عمرانی، چینشناسی و چینیشناسی و
برای بازیکنان این مسابقه است و قبل از ورود به این بازی، تمام مقامات مربوطه آموزشهای لازم را بهخوبی با نمرات عالی بگذرانند تا همچون موفقیتهای امنیتی و دفاعی، موفقیتهای جدیدی را برای ایران عزیز به ارمغان بیاورند.
اما همانگونه که مستحضرید،
1- آنچیزی که آقای ظریف امضاکردند قرارداد یا توافقنامه نبود، بلکه یک یادداشت تفاهم است که الزام حقوقی ندارد.
2- انجام مراحل این قرارداد حداقل یک سال یا بیشتر بهطول میانجامد و باید پروسه مذاکرات کارشناسی در سطح معاونین وزرای مربوطه، سپس در سطح وزرا، سپس شوراهای عالی هیات دولت مثل شورای امنیت ملی و . . . ، سپس تایید هیات دولت، سپس تصویب مجلس، سپس تایید شورای نگهبان، سپس تایید رهبری انجام خواهد شد.
برای آشنایی بسیاری از عزیزان باید به عرض برسانم که این قرارداد مانند رفتن برای یک سفر مقدس و زیارت یک مکان مقدس است، هم هدف مقدس است و هم مکان مقدس، اما باید دید که راکب سفر کیست و مرکب سفر چیست؟ و همراهان سفر کیستند؟ موضوع قرارداد با چین نیز چنین است، بسیار لازم و الزامی است، اما با همه شناختی که از چینیها طی 35سال در اروپا، ایران و خود چین دارم، نگرانی من به عنوان یک متعصب ایرانی مانند بسیاری از ایراندوستان از راکبان و مرکبان و همراهان این سفر یا این مسابقه جهانی است. ما مواجه هستیم با پدیدهای که اسم تاریخی و میراثیاش اژدهای آسیا نام داشته که امروز اژدها بودن خود را در قالب اقتصاد، تجارت، تولید، سیاست، فرهنگ و . . . نشان میدهد. برای اینکه آشنایی بیشتری با این اژدهای تاریخی و میراثی در قرن بیست و یکم داشته باشیم لازم است شناختی از آمارها و ویژگیهای چین بهشرح ذیل داشته باشیم:
1- قدرت اقتصادیشان از امریکا پیشی گرفته است. فقط 1000میلیارد دلار از امریکا طلب دارند و 1000میلیارد در امریکا سرمایهگذاری کردهاند.
2- با ایجاد رتبه مثبت 40 در شکیبایی اجتماعی، بالاترین ثبات اجتماعی در چین را برقرار کرده است. اما ایران منهای 4 و ترکیه مثبت4 و کره مثبت38 است.
3- برای ایجاد ثبات اقتصادی رشد 6. 8 خود را حفظ کرده است، در برخی از بخشها هرساله 2برابر رشد داشته است و حتی در دوران کرونا، برعکس همه کشورهای جهان که رشد منفی شدیدی داشتند، اما کشور چین رشد 4درصدی داشت.
4- برای بیش از 300 میلیون جوان خلاق و فعال چینی در داخل و بیش از 1 میلیون چینی ایجاد اشتغال کرده است که 500 هزار نفرشان مهندس در بخشهای تخصصی هستند و در کشورهای مختلف درحال فعالیت میباشند.
5- سالی 10میلیارد برای معرفی چین و جذب گردشگر در 180 کشور دنیا هزینه میکنند.
6- فقط در امریکا 350هزار دانشجوی چینی در حال تحصیل هستند، که بیشتر نقش جاسوس و سارقان علمی در دانشگاههای امریکا را دارند.
7- بیش از 1500میلیارد دلارصادرات در دنیا دارند، تاکنون 60 کشور دنیا را تحت تاثیر تجارت و صادرات خود قرار دادهاند و با آنها قرارداد تجاری دارند و بین 30 تا 70 درصد صادرات آن کشورها متعلق به محصولات چینی است.
8- اتحادیهای را باعنوان مرواریدآسیا تشکیل دادهاند که بزرگترین کمربند دریایی جاده ابریشم و با 6 خط اتصالی اصلی زمینی و صدها خطوط فرعی بزرگترین کمربند حمل و نقل زمینی جهان را در کشورهای جاده ابریشم ایجاد کردهاند، که در نهایت وصل به کشورهای اروپایی خوهد شد. فقط برای وصل به پاکستان و دستیابی به آبهای دریای عمان، یکی از زیباترین و طولانیترین اتوبانهای جهان را با 880 کیلومتر با 65 میلیارد دلار سرمایهگذاری انجام داده است.
9- تعداد16رادیو معروف و بینالمللی که از بزرگترین رادیوهای جهان هستند را خریداری کردهاند تا فرهنگ چین را تبلیغ کنند و با ایجاد 500 مرکز کنفسیوسشناسی تسلط فرهنگی خود را در جهان بیشتر کنند تا جاییکه امروز جوانان بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای غربی تغییر مذهب دادهاند و برای نشان دادن این تغییر با لباس سنتی بودایی در جوامع اروپایی ظاهر میشوند.
10- در بحران 15 ماهه کرونا، چین تنهاکشوری در دنیا بود که رشد مثبت 4 درصدی داشته است اما امریکا منفی 12 داشته است.
11- درسال1980ازهر100نفر88نفر فقیر بودنداماالان ازهرصد نفر 4نفرفقیرند.
12- سالانه بین 15 تا 20 اعدامی از مقامات ارشدی که در دستگاه حکومتی اختلاس میکنند دارند.
13- بازارهای خردهفروشی امریکا، آسیا، اروپا و آفریقارا فتح کرده است. در سال2010 فقط10درصدتجارت جهانی را در اختیارداشت، در حال حاضر به 34 درصد رسانده است.
14- نخستوزیرش نابغهترین اقتصاددان دنیاست، و بالطبع انتخاب کلیه مقامات در کلیه مناصب به ویژه سفرا بالاجبار باید دورههای تخصصی اقتصاد داخلی و بینالمللی و شیوههای بازاریابی برای محصولات چینی را بگذرانند.
15- فقط در حوزه صادرات دارو 254 میلیارد دلار صادرات داشته و در این بخش کاملا مستقل است. و در صادرات تجهیزات پزشکی رتبه اول جهان را دارد.
16- بیش از 70درصد توزیع صنعت غذایی بهصورت اتوماسیون میباشد که با این روش توانسته است بزرگترین صادرات محصولات غذایی را در جهان داشته باشد.
17- برای تسلط مدیریتی جهانی 750 موسسه تخصصی آموزش مدیریتی به زبان انگلیسی در شهرهای چین برای مدیران دولتی و خصوصی راهاندازی کرده است.
18- برای تسلط به بازار جهانی و شناخت هرچه بیشتر کشورها 500 مرکز کشورشناسی در مهمترین شهرهای جهان راهاندازی کردهاند.
19- به تعداد 120میلیون گردشگر چینی به کشورهای دنیا سفر میکنند که بخشی از این سفرهاکه بهصورت شخصی انجام میشود برای شناخت کشورها و آشنایی به نیازهای کشورها و افزایش صادرات محصولات خرد به این کشورهاست.
20- از سال انقلاب چین1949 تا1970 فقط 6 معاهده خارجی امضاکردند، اما از 1970 تا 2019 به تعداد 268 معاهده باکشورهای خارجی امضا کردهاند.
21- برای یک برنامه استراتژیک دریایی، نظامی، اقتصادی، تجاری، نفتی، گازی و تسلط به آبهای بینالمللی جنوبی چین، جزیره مصنوعی بخنام یونگچوی راهاندازی کرده است که تسلط بیشتری به تردد 30درصد کشتیهای دنیا که از آنجا تردد میکنند، داشته باشد، و بهرهبرداری پایدار از 10درصدآبزیان دنیا، 11میلیارد بشکه نفت، 100تریلیون گاز در آنجاست، داشته باشد، و همچنین برای تسلط به آبهای بینالمللی، 6 جزیره مصنوعی دیگری را در این بخش ساخته است که معمولا براساس مقاولهنامههای بینالمللی باید موجب اعتراض سازمانهای بینالمللی و کشورهای دنیا به ویژه کشورهای همسایه قرارگیرد، اما تاکنون هیچکدامشان جرات اعتراض نداشتهاند.
22- فقط در پاکستان 620میلیارد و در کشورهای عربی در طی 10سال 29 میلیارد سرمایهگذاری کرده است، (درصورتی که امریکا با 50 سال روابط با کشورهای عربی فقط 10 میلیارد سرمایهگذاری کرده است). فقط در بندری در پاکستان که روبروی جزیره گوآدر چابهار است 40میلیارد دلار سرمایهگذاری کرده است.
23- بیش از دوبرابر بانک جهانی به کشورهای دنیا وام پرداخته است.
24- در فضای مجازی بالاترین حجم مبادلات نت ورکینگ را در جهان را داشته است و رتبه اول جهان را به دست آورد. مثلا شرکت نت ورک مارکتینگ علی بابا چین مبلغ 150 میلیارد دلار در سال 2013 سود خالص داشت.
25- در طی 40سال 20هزارمایل ریل در چین راهاندازی کرده است اما امریکا طی 100سال فقط 500مایل ریل راهاندازی کرده است.
26- یکی از محاسنات فاخر و شایسته این کشور برای پیشبرد کارهای خود در جهان به خاطر این است که در فرهنگ بودایی توصیه شده است که کارهای موفق خودرا به کسی نگویند. بههمین علت کارهای خودرا در جهان بسیار آرام و خزنده در حال پیشروی هستند.
27- شهر شانگهای که 40 سال پیش روستایی بیش نبوده، درحال حاضر تبدیل به یکی از 5 شهر بزرگ تجاری دنیا شده است.
28- کشور هنگکنگ، یکی از ببرهای اقتصادی شرق آسیا که بیش از 50 سال در اختیار استعمار انگلیس بوده و اتباع آن کشور دارای ملیت انگلیسی بودند و با پاسپورت انگلیسی به همه جا سفر میکردند، از چنگ انگلیس درآورد و تحت حکمرانی خود درآورد.
29- دفاتری با عنوان مشاوره پزشکی در بسیاری از کشورها برای جذب بیمار راهاندازی کردهاند، و با قیمتهای معقول و مناسب آنها را معالجه میکنند تا هم درآمد درمانی بیشتری داشته باشند و هم نظام خدمات پزشکی خود را برندسازی کند.
30- جهت دستیابی به پروژههای بزرگ عمرانی، صنعتی، تجاری و... در کشورهای دنیا، با در اختیار گذاشتن تسهیلات بانکی بسیار بالایی را در اختیار شرکتهای مشاوره مهندسی قرار میدهند و سفیر و دیپلماتهای خود را در آن کشورها را مکلف میکنند نهایت همکاری با این شرکتها را داشته باشند. و الخ...
این همان اژدهای تاریخی و میراثی چین است که قرنها پس از شکست از مغولها به مدت 700 سال در فقر، فلاکت، استعمار و فساد، بسر میبردند و حال به بزرگترین غول تجاری، اقتصادی، تولیدی، سیاسی، فرهنگی و... جهان تبدیل شده است. برای رسیدن به پاسخ درست باید برای سوالات ذیل جوابهای عمیق، اساسی و بنیادین پیدا کرد.
1- نوع فکرش و شیوه فکر کردنش چه بود؟
2- چه عواملی باعث این جهش غولآسا شد؟
3- چگونه آن انسان فقیر، فاسد، استعمارزده به اینجا رسید؟
4- چه تصمیمی و چگونه تصمیمی آنها را به اینجا رساند؟
5- فرهنگ مذهب کنفسیوسی تا چه اندازه در این 4 دهه نقش داشته است؟
6- مکتب سیاسی و ایدئولوژیک مائوییسم تا چه اندازه در این 4 دهه نقش داشته است؟
7- آیا انقلاب مائو باعث این تحول و توسعه غولآسای جهانی شد؟ یا تفکر انقلابی کمونیستی توسعهگرای مرد شماره دو چین بنام آقای چون لای فارغالتحصیل از کشور فرانسه باعث این توسعه غولآسا شد؟ کدام؟
پاسخ به این سوالات را باید دانشمندان بزرگ علوم مختلف ایرانی با همکاری ایرانیان چینشناس در ایران و مقیم در چین با انجام پژوهشهای بنیادین پیدا کنند. اما مواردی را بشرح ذیل تقدیم اساتید میدارم:
راهکارهای 25 ساله برای ایران:
با شناختی که از چینیها دارم، در مواجهه با آنها باید شیر بود و شیر ماند. من به عنوان یک ایرانی کوچک نگران انعقاد این قرارداد نیستم، بلکه خوشحال هم هستم. اما من از ضعف سیاستها و ضعیف بودن سیاستمداران آتی در سطح ملی و بینالمللی نگران هستم. مثل همان نگرانی که در زمان دانشجویی خود در سوییس با شنیدن خبر آغاز همکاری شرکت پژو با ایران در اخبار شبکه تیافان فرانسه داشتم، چون با ترفندهای منافقگونه و استعمارگونه فرانسویها در سالهای زندگیام با فرانسویها در سوییس کاملا آشنایی داشتم.
و متاسفانه همان شد که نباید میشد.
1- عدم تسلط ایرانیان در مذاکرات فنی و بازرگانی با فرانسویها
2- عدم مشاوره و بهرهبرداری از ایرانیان بازنشسته شرکتپژوه، که اشراف کاملی به نقاط ضعف و قوت فرانسویهای طرف مذاکره و شرکت پژوه داشتند.
3- عدم بهرهبرداری از وکلای تراز اول ایرانی مقیم فرانسه که اشراف خوبی برای مذاکرات حقوقی داشتند.
4- والخ...
اعتقاد دارم که هیچ تقصیری بر اجنبی نیست، اما این ما هستیم که باید آنقدر تسلط علمی، اجرایی، روانشناسانه، جامعه شناسانه و... داشته باشیم و از توانمندیهای منابع انسانی متخصص استفاده کنیم تا هر کدام از شیوههای آنها را شناسایی و مسلح به تاکتیکهای لازم خودمان باشیم تا از میدان مذاکره پیروزمندانه بیرون آییم. اعتقاد دارم این شکست را دوباره با کشور دیگری تکرار نکنیم.
اما راهکارها:
1- جان اف کندی در سال 1965 در امریکا برای افزایش سرعت توسعه سیاستهای امریکا در جهان، با تشکیل یک تیم قوی محرمانه شروع به شناسایی 350 دانشمند برتر در امریکا کرد، تا با مطالعه اساسی به مدت یک سال بهترین استراتژیهای درازمدت خود را به ایشان ارایه دهند. این برنامهها آنقدر از اهمیت بالایی برخوردار بود که بعد از ترور وی در سال 1967 توسط روسای جمهور بعدی ادامه پیدا کرد و به سرانجام رسید.
2- سنگاپور با تشکیل یک تیم محرمانه قوی از نوابغ بینالمللی از تخصصهای مهم و مورد نیاز را در سال 1995 تشکیل داد و با انجام یک مطالعه جامع از تجارب کشورها و برنامه راهبردی 100 ساله خود را تهیه کرد که همین باعث شد که تولید ناخالص ملی این کشوری که کل مساحت و شرایط جغرافیای شهرستان بندرانزلی گیلان را دارد، از 38 میلیارد دلار بعد از 20 سال به 480 میلیارد دلار برساند، رتبه امنیت سرمایهگذاری در این کشور با رتبه سوم جهانی رسید.
3- مالزی با ورود یک بینش در عالم سیاست بنام دکتر ماهاتیر محمد، یک پزشکی که از ادامه فعالیت طبابت خود دست کشید و برای کشورش با تجربهای که از دنیای پیشرفتهای مانند امریکا داشت وارد سیاست شد و در بدو ورودش برنامه 20 سالهای را با همکاری نوابغ و حضور شخص خودش در این جلسات و انجام آنها با مدیریت مقتدرانه و جسورانه خود، این کشور را به یکی از ببرهای اقتصادی شرق آسیا تبدیل کرد، کشوری که بخش اعظمی از مردمش روزی در بالای درختان جنگلهای مالزی زندگی میکردند، توانست بدون داشتن منابع بزرگ زیرزمینی این کشور را تبدیل به یکی از مراکز توریستی و تجاری آسیا کند.
4- کشوری مانند ژاپن که بعداز جنگ باامریکا با از دست دادن 41درصد منابع ملی، 25درصد منابع غیر نظامی، افزایش 15 برابری قیمت کالاهای عمومی، بیکاری به بالاترین رتبه جهانی رسید، اما با استفاده از فرهنگ اصیل مدیریت یوشیدایی و راهبردهای میجی که همزمان با امیر کبیر ایران پدیده توسعه را در ژاپن به راه انداخت، توانست در دهه 1950 با جمعآوری مستندات راهبردی کشورهای پیشرفته، تجارب عملی دنیا و بنوعی سرقت علم و تکنولوژیهای جدیدغرب و پشتکار قوی ژاپنی، آنها را در قالب یک برنامه اجرایی تدوین تا فونداسیونی برای پیشرفت این کشور شود، و دولت تمام مقامات از روستا تا شهر را مقید به انجام آنها کرد، که این امر باعث گردید که در سال 2015 درآمدسرانه ژاپن به40هزار یعنی 15برابرایران، تولید ناخالص ملی به 5تریلیون یعنی10برابرایران، 1000میلیارد دلارصادرات، یعنی 5برابر ایران، سومین اقتصاد جهان، رشد کشاورزی را به1. 2درصد، صنعت به27. 5 وخدمات به 71. 4 رساند.
5- تجارب چین را هم که در 30 بند در مطالب فوق بهعرض رساندم
حال ما هستیم که باید با استفاده از حداقل حداقل 1 دهم درصد از نوابغ و دانشمندان از جمیعت7میلیون نفری ایرانی مقیم در کشورهای پیشرفته (یعنی 7 هزار نفر از نوابغ و دانشمند) با تجربه علمی و عملی با تخصصهای مختلف و هزاران نخبه و دانشمند ایرانی مقیم ایران استفاده کنیم، هیچ ضرورتی ندارد که مجددا چرخهای جدیدی را اختراع کنیم، چون به اندازه کافی برنامه، استراتژی، تاکتیک، راهبرد، راهکارهای خرد و کلان از کشورهای فوقالذکر و سایر کشورهای پیشرفته کوچک و بزرگ کمونیستی، سوسیالیستی، فدرالی، اسلامی، توتالیتر، لاییک و... را در اختیار داریم، فقط نیاز به سخت کوشی برای جمعآوری بهترین آنها و تطبیق آنها با شرایط کشور و اجرای درست آنها داریم، تا همه نگرانیها در مورد این قرارداد مهم بینالمللی با چین در اذهان همه عاشقان به وطن رفع گردد و موجب سربلندی همه وطندوستان ایرانی و کشور اسلامیمان در قرن حاضر و فرزندان آتی ما گردد.
دیدگاه تان را بنویسید