حرفه وکالت منزلتش را از دست داده است

اعتمادآنلاین| فاتحه «وکالت» را باید خواند! شاید این جمله را بسیاری نپذیرند ولی واقعیتی است غیر قابل انکار. نهاد وکالت شبیه فرزند طرد شده خانواده‌ای است که اعضای خانواده به هر دلیل یا بی هیچ دلیلی عقده‌ها و دعواهای خود را سر آن خالی می‌کنند. البته که این دشمنی با وکالت ناشی از کسب منافع است. برهمگان آشکار است که در چند سال اخیر، هجمه‌های متفاوتی از سوی نهادهای گوناگون بر نهاد وکالت وارد شده است. اینکه این هجمه‌ها از سوی چه اشخاص و جریان‌هایی شکل گرفته نیز موضوع بحث نیست ولی آنچه قابل تأمل است این است که بخشی از تقصیر را باید به خود جامعه وکالت و کلان‌تر از آن جامعه حقوقی وارد دانست. هیچ کس مخالف این نیست که حفظ حیات انسان‌ها مقدم بر هرچیزی است. و بر همین اساس نیز عدم برگزاری آزمون کانون وکلا مانند سایر آزمون‌هایی که قرار بود در روز جمعه 20 فروردین برگزار شود و این آزمون‌ها هم لغو شدند، قابل پذیرش است. ولی آنچه دشمنی با نهاد وکالت را آشکار می‌کند، برخورد متفاوت با این نهاد است. در حالیکه خبر لغو سایر آزمون‌ها حداقل 48 ساعت قبل از برگزاری اعلام شده بود، در کمال تعجب خبر لغو آزمون وکالت حدود 13 ساعت پیش از برگزاری در رسانه‌ها منتشر شد و این در حالی است که چندهزار نفر از داوطلبین آزمون مسیرهای مختلفی را با وسایل شخصی یا عمومی برای شرکت در آزمون طی کرده بودند.

به گزارش داتیکان، یک بخشی از این مشکل به وضعیت ستاد مقابله با کرونا برمی‌گردد که تجربه نشان داده که شرایط بسامان و سازمان یافته‌ای در این ستاد وجود ندارد. روند تصمیم‌گیری در این ستاد بسیار کند و غیر منسجم است. در طول بیش از یک سال گذشته چندین بار مشاهده کرده‌ایم که در ستاد مقابله با کرونا تشدد دیدگاه‌ها وجود دارد و گاهی اوقات احساس می‌شود که منافع برخی جریان‌ها، بر تصمیم گیری‌های ستاد کرونا اثر گذار است. به عنوان نمونه در اواخر سال گذشته در یک اقدام عجیب ستاد اعلام کرد که اگر مردم می‌خواهند سفر بروند با اتوموبیل شخصی نروند و فقط با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و تورهای مسافرتی، اقدام کنند. هر شخصی می‌داند که سفر با اتوموبیل شخصی که غالباً اعضای یک خانواده هستند، خطر تشدید کرونا را به مراتب نسبت به وسایل حمل و نقل عمومی کاهش می‌دهد. این تصمیم نشان از این دارد که به نظر می‌رسد برخی از منافع گروه‌ها در تصمیم‌گیری‌های ستاد مقابله با کرونا در جریان است.

اما در خصوص کانون وکلا ماجرا فرق می‌کند. این برای سومین بار بود که آزمون متقاضیات پروانه وکالت لغو شد. در دفعات گذشته، در حالی آزمون لغو شد که تمام آزمون‌ها برگزا شده بود. از آزمون کارشناسی گرفته تا کارشناسی ارشد، آزمون‌های رشته‌های مختلف دکتری و سایر آزمون‌های استخدامی که غالبا با جمعیت داوطلبین بیشتری نسبت به متقاضیان آزمون وکالت برگزار شد که این موضوع بسیار قابل تأمل و بحث برانگیز است.

نوروزی در خصوص انفعال در نهاد وکالت نیز متذکر شد: «متاسفانه برخوردهای قاطع و کاملی هم از سوی کانون‌های وکلا و اسکودا مشاهده نکردیم. این گمان می‌تواند وجود داشته باشد و شواهد موجود نیز این گمان را تقویت می‌کند، در کنار جریان‌هایی که در راستای تسلط بر حرفه وکالت هستند، برخی افراد در کانون وکلا و اسکودا و چه در داخل اسکودا و کانون‌های وکلا به نوعی موافق این تاخیر هستند تا با این زمان خریدن، اقداماتی که در مجلس و دستگاه‌های قضایی برای تغییرات در آزمون‌ها و کانون وکلا وجود دارد را به سرانجام برساند وگرنه لغو سه باره آزمون وکالت با هیچ منطقی سازگار نیست.

این فعال رسانه در ادامه به نحوه لغو برگزاری آزمون از سوی ستاد کرونا اشاره کرد و در این باره گفت: لغو آزمون وکالت حدود 12 ساعت پیش از آن، به هیچ وجه با اخلاق سازگاری ندارد. زمان بندی لغو آزمون در چیز را نشان می‌دهد: 1- بهم ریختگی جدی در ستاد مبارزه با کرونا؛ در هفته قبل روند افزایش کرونا مشهود بود و این ستاد می‌توانست همانند سایر آزمون‌هایی که قرار بود در تاریخ 20 فروردین برگزار شود و حدود 3 یا 4 روز قبل از برگزاری، خبر لغو آن منتشر شد، این رفتار را با کانون وکلا نیز داشته باشد.2- موضوع بعدی که در خصوص زمان‌بندی لغو آزمون وکلا قابل تفسیر است، تحقیر شدن حرفه وکالت و نهاد وکالت است.

من معتقدم که دستگاه‌های حکومتی ارزشی برای این نهاد قائل نیستند و ارزشی نیز برای داوطلبان این حرفه قائل نیستند. خیلی راحت می‌توانستند 24 ساعت یا 48 ساعت قبل از برگزاری آزمون، خبر لغو را اعلام کنند و این شیوه‌ای اعمال شده از سوی ستاد کرونا، نهایت بی‌حرمتی به داوطلبان است. به نظر بنده، اسکودا هم به قدری در سال‌های اخیر منفعل و بی‌اثر بوده که در تمام تصمیم‌گیری‌ها کمترین ارزشی برای آن قائل نیستند و تحقیر آن از حد و اندازه گذشته است و این نهادها به شکل بسیار غیر مسئولانه کار می‌کنند.

نوروزی در پاسخ به این‌که آیا امکان اقامه دعوا و دریافت خسارت علیه اشخاصی که به این شیوه اقدام به لغو آزمون نموده‌اند، وجود دارد یا خیر؟ اظهار داشت: خسارات ناشی از تصمیم ستاد مقابله با کرونا قابل از حیث مسئولیت مدنی دولت قابل مطالبه است. ستاد قطعا می‌بایست در زمان‌بندی خیلی سریعتر این تصمیم را می‌گرفت و تاخیر در این تصمیم گیری مصداق تقصیر است. حدود 81 هزار نفر داوطلب این آزمون که از شهرهای مختلف برای حضور در آزمون به مراکز برگزاری رفته‌اند و هزینه متقبل شده‌اند، نشان از تقصیر دولت دارد. علاوه بر این، خسارت معنوی نیز قابل مطالبه است زیار که فشار زیادی را این داوطلبین تحمل کرده‌اند. به نظر بنده همانگونه که ستاد مقابله با کرونا حدود 48 ساعت پیش از عملیاتی شدن تعطیلی بازار بزرگ تهران و یا برخی از مشاغل، آن را اعلام کرد؛ می‌توانست همین رفتار را در خصوص لغو برگزاری آزمون وکالت نیز اعمال کند. این بی‌توجهی مصداق تقصیر است. و از آنجایی که تقصیر دولت موجب مسئولیت آن می‌شود و از این منظر امکان اقامه دعوا و رسیدگی علیه دولت به عنوان متولی ستاد مبارزه با کرونا و دریافت خسارت وجود دارد.

نوروزی در بخشی دیگر از صحبت‌های خود، به عدم مسئولیت و قاطعیت کانون‌های وکلا اشاره کرد و در همین خصوص گفت: به مصداق اینکه حرمت امام زاده با متولی آن است، حرمت حرفه وکالت هم با نهادهای حرفه این این حوزه است. شما شک نکنید اگر این امتحان مربوط به رشته پزشکی بود، امکان نداشت که اینگونه بی‌اعتنا رفتار کنند. امکان نداشت به این شکل غیر مسئولانه عمل کنند. حرفه وکالت به دلایل مختلف منزلتش را از دست داده‌است.

این فعال رسانه در ادامه به اظهارات سخنگوی ستاد مبارزه با کرونا که پس از لغو این آزمون در تلوزیون اظهار داشته بود پیشنهاد می‌کنم این آزمون چند ماه آینده برگزار شود، اشاره کرد و در این باره گفت: در اینجا باید ابتدا به این مسأله اشاره کنم که از همین الان، در اردیبهشت و خرداد چندین آزمون برگزار خواهد شد. دوماً سخنگوی ستاد کرونا در جایگاهی نیست که در خصوص زمان برگزاری آزمون وکالت اظهار نظر یا پیشنهادی بدهد. بهتر است ایشان به وظایف خودش عمل کند. ستاد مبارزه با کرونا به جای دخالت در اموری که اصلاً در حیطه وظایف آن‌ها نیست، بهتر است به وظایف خودشان عمل کنند. متاسفانه باید گفت که حرف‌های این قبیل افراد غیر مسئولانه و دور از وظایفشان است و این نشان دهنده این مسأله است که این حرفه تحقیر شده و کانون وکلای مرکز و اسکودا در این تحقیر مشارکت کرده‌اند. اگر نهاد حرفه‌ای درست عمل می‌کرد، هیچوقت چنین افراد غیر مسئولی جسورانه دخالت نمی‌کردند و این همه امواج مختلف برای مداخله در این حرفه و تغییر ساختار این حرفه فعال نمی‌شد.

نوروزی در پایان گفت: ستاد مقابله با کرونا در تصمیمات نادرست خودش به شکلی عمل کرد که در هفته‌های پایانی سال گذشته، تمام بازار فعال بود و مردم در فروشگاه‌ها و انواع مراکز خرید تجمع داشتند و هیچ محدودیتی برای سفرها ایجاد نکرد و این وضعیت موجب شکل‌گیری پیک چهارم کرونا شد. متاسفانه به دلیل نقصان‌های بسیار زیاد در نظام حقوقی کشور، به هیچ کس هم پاسخگو نیستند و به این شکل غیر مسئولانه و غیر حرفه‌ای، آزمونی را 12 ساعت قبل از برگزاری لغو می‌کنند و چه بسا که بین برخی از مسئولان ستاد کرونا و نهادهایی که به دنبال تحت فشار گذاشتن کانون وکلا هستند، ارتباط وجود داشته باشد و به نظر بنده حلقه سوم این جریان هم از داخل خود کانون‌های وکلا و اسکودا است.