ایران و عمان تلاش‌ها برای پایان جنگ یمن را تشدید کردند:
صلح یمن، خیلی دور، خیلی نزدیک
با گذشت شش سال از جنگ عربستان سعودی علیه یمن، بار دیگر تلاش‌ها برای توقف این جنگ ویرانگر علیه فقیرترین کشور عربی، از سر گرفته شده است.
اعتمادآنلاین| به نظر می‌رسد که بعد از تغییر دولت در ایالات متحده امریکا و ادعای این کشور مبنی بر آمادگی کامل برای توقف حمایت از عربستان سعودی در جنگ علیه یمن، تحولات تازه‌ای در خصوص فعالیت‌های دیپلماتیک برای پایان جنگ یمن به وجود آمده است. این تحولات را می‌توان از آغاز نقش‌آفرینی فعال ایران در مذاکرات مرتبط با آتش‌بس در یمن و همچنین محوریت عمان در میانجی‌گری میان صنعا و عربستان سعودی مشاهده کرد. در حالی که در طول 6 سال جنگ یمن، مقام‌های عربستان، امارات متحده عربی، ایالات متحده امریکا و سازمان ملل متحد، هرگز تلاشی برای استفاده از ظرفیت‌های روابط دوستانه ایران با گروه‌های یمنی نمی‌کردند و فقط به اتهام‌زنی‌های واهی و بی‌اساس به تهران در مورد آتش‌افروزی در یمن بسنده می‌کردند، در طول شش ماه گذشته نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن دوبار به تهران سفر کرده است و چندین بار با دستیار ارشد وزیر امورخارجه کشورمان، علی‌اصغر خاجی، تلفنی و حضوری رایزنی کرده است.
به گزارش روزنامه اعتماد، همزمان، عمان نیز که متحد نزدیک تهران محسوب می‌شود و از ابتدای جنگ عربستان و متحدانش علیه یمن، نقشی بی‌طرفانه در پیش گرفته بود، به تازگی فعالانه در میانجی‌گری و واسطه‌گری برای گفت‌وگو میان طرف‌های یمنی و عربستان سعودی وارد عمل شده است. اقدام‌هایی که به‌رغم ادامه حملات مستمر عربستان سعودی به شهرهای یمن، دورنمایی از پایان این فاجعه شش‌ساله را که از سوی سازمان ملل متحد «بزرگ‌ترین فاجعه جاری بشری» توصیف شده است، زنده می‌کند. به نظر می‌رسد که در روزها و ماه‌های آینده، ایران و عمان نقش فعال‌تری را در زمینه تلاش‌ها برای آتش‌بس یمن بازی کنند و همکاری‌های تازه‌ای میان این دو کشور دوست در منطقه برای پایان رنج مردم یمن مشاهده شود.
دولت ایالات متحده امریکا از ابتدای روی کار آمدن دولت جدید این کشور مدعی شده بود آماده همکاری برای پایان جنگ یمن است و با تعیین یک نماینده ویژه از سوی رییس‌جمهور رایزنی‌ها در خصوص آتش‌بس یمن را در پیش گرفته است. با این حال رویکرد غیرمنصفانه امریکا و هواداری این کشور از ریاض باعث شده است که امکان توفیق راهکارهای امریکایی برای آتش‌بس به‌شدت کاهش پیدا کند. در طول ماه‌های گذشته امریکا و عربستان سعودی، دو طرح آتش‌بس و آغاز گفت‌وگوهای سیاسی برای یمن پیشنهاد داده‌اند که به دو دلیل عدم قطع کامل محاصره اقتصادی یمن و نادیده‌گرفتن حضور عربستان به عنوان یک طرف جنگ در مذاکرات، از سوی انصارالله رد شده است.
دومین سفر نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن به تهران
مارتین گریفیتس، نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد در امور یمن، هفته گذشته برای دومین بار از زمان انتصابش به این مقام به تهران سفر کرد. نخستین سفر گریفیتس به تهران در بهمن‌ماه سال گذشته، بعد از ملاقات دوجانبه او با علی‌اصغر خاجی، دستیار ارشد وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در ژنو انجام شده بود. گریفیتس بار دیگر هفته گذشته به تهران آمد تا با مقام‌های ایرانی از جمله محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران رایزنی کند. محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان بعد از دیدار با گریفیتس در صفحه شخصی خود نوشت: گفت‌وگوهای ثمربخش با ژان آرنو و مارتین گریفیتس نمایندگان ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد در امور افغانستان و یمن داشتم. وی به موضوع کلیدی این گفت‌وگو اشاره کرد و ادامه داد: فرآیندهای صلح باید در اختیار تمامی افغان‌ها و یمنی‌ها - بدون هرگونه تحمیل خارجی - باشد. وی در پایان بر مخرج مشترک این نشست تاکید کرد و افزود: ایران به دنبال صلح و ثبات منطقه‌ای است. آماده تسهیلگری هستیم.
نقش ویژه عمان در میانجی‌گری برای حل بحران یمن
شش سال از آغاز تهاجم نظامی عربستان سعودی علیه مردم یمن می‌گذرد و هنوز هیچ‌یک از راهکارهای منطقه‌ای و بین‌المللی نتوانسته است مانع ادامه این حملات نظامی وحشیانه و محاصره غیرانسانی شهروندان یمن، فقیرترین کشور عربی شود. یکی از کشورهایی که بیشترین نگرانی را نسبت به گسترش خشونت در یمن دارد، به ویژه نسبت به گسترش گروه‌های تروریستی در منطقه استان المهره احساس خطر می‌کند، عمان است. عمان تاکنون چندین بار برای میانجی‌گری برای پایان بحران در یمن تلاش کرده است. پیش از این گفته شده بود که بعد از عدم توفیق نمایندگان امریکا و سازمان ملل متحد برای آغاز فرآیند گفت‌وگوهای سیاسی در یمن، عربستان و امریکا برای جایگزینی عمان به عنوان میانجی صلح توافق کرده‌اند. به نوشته رسانه‌های عربی منطقه بعد از پایان سفر این هیات عمانی، سلطان عمان در نامه‌ای برای پادشاه عربستان سعودی پیشنهادهایی را برای مصالحه و پایان جنگ در یمن مطرح کرده است. رییس هیات مذاکره‌کننده دولت نجات ملی یمن در صنعا دیدارهای هیات عمانی در یمن را جدی و مسوولانه عنوان کرد. «محمد عبدالسلام» همچنین افزود که هیات عمانی طی این سفر در جریان مطالبات یمنی‌ها برای پایان دادن
به تجاوز و رفع محاصره یمن قرار گرفته است. گفتنی است که هیات عمانی مذکور 16 خرداد وارد صنعا شده بود و ظهر جمعه یمن را ترک کرد. خبرگزاری رسمی عربستان (واس) اعلام کرد که ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور پیام مکتوبی را از طرف هیثم بن طارق بن تیمور، همتای عمانی خود درباره روابط دوجانبه میان دو کشور و راه‌های توسعه آن در تمامی زمینه‌ها دریافت کرد. طبق گزارش واس، فیصل بن فرحان بن عبد‌الله، وزیر خارجه عربستان سعودی این پیام را از سلطان عمان تحویل گرفت. اما منابع محلی مطلع اعلام کردند که در این نامه به تلاش‌های عمان برای حل‌وفصل مساله یمن پرداخته شده است. روزنامه الجریده کویت چهارشنبه از تلاش عمان برای حل‌وفصل بحران یمن خبر داد و در گزارشی تحت عنوان «ابتکار عمل چهار ماده‌ای عمان برای حل بحران یمن» گزارش داد هیات مسقط که درحال حاضر در صنعا به سر می‌برد گفت‌وگوهایی را با رهبران جنبش انصارالله درباره چهار نکته اصلی انجام داده است. این روزنامه کویتی در ادامه به نقل از منابعی در صنعا اعلام کرد که چهار نکته مذکور برای حل‌وفصل پرونده بحران یمن شامل آتش‌بس، ورود به مذاکرات صلح با طرف‌های درگیر در یمن، آغاز مذاکرات
مستقیم پس از ورود کشتی‌های حامل تولیدات نفتی به بندر حدیده و بازگشایی فرودگاه صنعا است.
اعلام آمادگی انصارالله برای تبادل اسرا
در یکی از تازه‌ترین تحولات مثبت که به نظر می‌رسد با افزایش رایزنی‌های ایران، عمان و سازمان ملل متحد به نتیجه رسیده است، دولت حاکم در صنعا اعلام کرده که آماده است اسرای در اختیار خود را با اسرایی که در اختیار دولت مستعفی مستقر در عدن هستند مبادله کند. از جمله این اسیران، شخصیت‌های بلندپایه‌ای از جمله برادر عبدالربه منصور هادی، نخست‌وزیر مستعفی یمن وجود دارند. «عبدالقادر مرتضی» رییس کمیته ملی اسرای یمن جدیدترین مواضع این کشور در قبال مبادله اسرا با ائتلاف سعودی را اعلام کرد. براساس این گزارش، وی در این زمینه گفت: دولت یمن برای انجام مبادله اسرا در سطوح گسترده از آمادگی کامل برخوردار است. به گفته این مقام یمنی، «ناصر منصور هادی، برادر رییس‌جمهور مستعفی و فراری یمن نیز در لیست تبادل اسرا، مبادله خواهد شد.
المرتضی تاکید کرد که صنعا نام شماری دیگر از فرماندهان وابسته به ائتلاف متجاوز سعودی را در لیست مبادله اسرا قرار داده است. از جمله این افراد می‌توان به محمود الصبیحی، وزیر دفاع سابق دولت مستعفی یمن اشاره کرد. وی از سال 2015 توسط انصارالله بازداشت شده است. از سوی دیگر، قائم‌مقام وزارت حقوق بشر یمن نیز اعلام کرد که کشورش برای انجام مبادله اسرا با شروطی که تعیین می‌کند، آماده است. درحال حاضر آمار دقیقی از اسرای دو طرف اعلام نشده است.
شعارهای بدون عمل امریکا
جو بایدن، رییس‌جمهور امریکا از نخستین روزهای انتخابش به مقام ریاست‌جمهوری در این کشور مدعی شده بود که قصد دارد با افزایش فشارها به دولت عربستان سعودی، این پادشاهی عربی را به رعایت حقوق بشر و پایان جنگ علیه مردم یمن وادار کند. به‌رغم این ادعا، هفت ماه بعد از آغاز به کار دولت بایدن، به‌رغم برخی اقدام‌های نمادین از جمله حذف نام گروه انصارالله از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی و اعلام قطع مشارکت امریکا در عملیات تهاجمی عربستان علیه یمن، همچنان دولت بایدن از اقدامی قاطع برای وادار کردن متحدانش در عربستان برای توقف حمله به عربستان بازمانده است. انفعال کاخ سفید باعث شده است تا گروهی از اعضای مجلس سنای امریکا بار دیگر از جو بایدن بخواهند برای پایان محاصره یمن از سوی عربستان «تدابیر فوری و قاطعی» را در نظر بگیرد. به گزارش ایسنا، شبکه سی‌ان ان گزارش داد، این اعضای مجلس سنا در پیامی به جو بایدن، رییس‌جمهوری امریکا بر لزوم شکستن محاصره عربستان علیه یمن که شامل کالاهای اساسی نظیر مواد غذایی، دارو، سوخت اختصاص‌یافته به این کشور درگیر جنگ است، تاکید کردند. درخواست‌های جدید امریکایی برای پایان جنگ یمن در پی اعلام توقف
مداخله امریکا در جنگ یمن از سوی جو بایدن بیشتر شده است. گروهی از اعضای دموکرات سنا از بایدن خواسته‌اند تدابیر فوری و قاطعی برای پایان دادن به تاکتیک‌های محاصره عربستان علیه یمن لحاظ کند چراکه محاصره عربستان منجر به نقض‌های وحشتناک حقوق بشر و شیوع قحطی در یمن شده است. براساس گزارش یونیسف، انتظار می‌رود محاصره علیه یمن منجر به وخیم شدن حال حدود 2.3 میلیون کودک زیر پنج سال شود که از سوء تغذیه رنج می‌برند، در حالی که 400 هزار تن نیز همچنان از سوء تغذیه شدید رنج می‌برند.
دیدگاه تان را بنویسید