دیدار پوتین و بایدن؛ نتیجه توفیق دیپلماسی پنهان

اعتمادآنلاین| علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل طی یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: نگاه دموکرات‌ها و مخصوصا جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده به بیرون از آمریکا است. درواقع دولت مستقر در کاخ سفید دنبال این است تا جداسازی‌ای را که دونالد ترامپ بین آمریکا و کشورهای جهان ایجاد کرده بود، برچیند. به همین دلیل در نخستین کلامش بعد از اعلام نتیجه انتخابات 2020 گفت، آمریکا آماده حرکت است تا در راستای اتحاد و ائتلاف با دنیا قدم‌های بلندی بردارد. بنابراین همین ملاقات با مقامات انگلیسی و اعضای دیگر گروه 7 (G7) هم نشانه‌هایی از عزم بایدن دنبال رابطه پایدار با دنیا است. همچنین این را باید در نظر داشت، ایالات متحده چون در تنگنای اقتصادی چین قرار گرفته است، ناچار است تا با اروپا تعاملی مثبت داشته باشد تا بتواند از این موقعیت به‌عنوان ابزارهای قدرت علیه چین و البته تا حدی علیه روسیه بهره ببرد. در همین راستا بایدن قرار بر این گذاشته تا در دیدار با ولادیمیر پوتین چالش‌های کشورش با روسیه را برطرف کند تا از این طریق بازار خوبی برای صادرات داشته باشد.

همچنین رئیس‌جمهوری آمریکا دنبال این است تا از زیاده‌روی‌های پوتین ممانعت به‌ عمل آورد و او را مجبور به رعایت حقوق بشر کند تا از این طریق حمایت بی‌چون‌و‌چرای روسیه از اوکراین و بلاروس را کمرنگ کند و نفوذش را در منطقه دریای سیاه کاهش بدهد. همچنین این هدف را هم در سر دارد که بین روسیه و چین فاصله بیندازد تا از این طریق از پیشرفت چین در بازارهای کشورهای جهان سوم جلوگیری کند. به‌هرحال گستردگی بازار چین می‌تواند این کشور آسیایی را به‌جای آمریکا به قدرت اصلی و اول اقتصاد در جهان تبدیل کند تا موجب نگرانی غرب و آمریکا شود. به همین دلیل تلاش بایدن در ملاقات با رهبران اروپایی و پوتین سعی‌ خود را به کار خواهد گرفت تا یک مقدار از حرکت سریع چینی‌ها در بازارهای جهانی را متوقف کند.

درباره احتمال موفقیت بایدن می‌توان گفت او حداقل می‌تواند رشد چین را به تأخیر بیندازد که برای تحقق این امر دوهزار و 500 میلیارد دلار به اقتصاد کشورش تزریق کرده، گره اقتصادی دوره ترامپ را باز می‌کند و همچنین با رونق صادرات و ورود به تکنولوژی‌های جدید، به مانعی بر سر راه تبدیل می‌شود؛ البته آمریکا با ورود به فاز درگیری و جدال با چین، مرتکب خطای استراتژیک هم می‌شود، برای اینکه اساسا ساختار قدرت در چین با ساختار قدرت در آمریکا تفاوت دارد.

همچنین با توجه به اینکه این دو کشور در سال حدود 750 میلیارد دلار مبادله مالی دارند، اصلا به نفع آمریکا نیست که بازار خود را از چین دریغ کند و به همین دلیل چاره‌ای جز نزدیکی و ایجاد تقسیم قدرت در عرصه بین‌الملل ندارند. این در‌حالی است که چین اراده‌ای جدی برای تبدیل‌شدن به اقتصاد اول جهان دارد.

درباره نگاه پوتین به آمریکای بایدن نیز باید گفت او تحت فشار شدید تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا است که با توجه به ارزان‌بودن اقتصاد در این کشور، نمی‌توانند به این وضعیت ادامه بدهند و به همین دلیل با چینی‌ها اتحادی استراتژیک دارد که اصلی‌ترین نگرانی کنونی دولت واشنگتن است.

در آن‌سو، پوتین ناچار است که به پیشنهادات بایدن توجه نشان بدهد تا از این طریق آمریکا بتواند فشار را از روس‌ها بردارد.
یکی از مواردی که امروز مدنظر روسیه و‌ آمریکا است، انتقال گاز روس‌ها به اروپا است که بایدن در نخستین دیدار حضوری توقف این موضوع را از پوتین طلب خواهد کرد.

با نگاهی اجمالی می‌توان متوجه شد که هر تعاملی در عرصه بین‌الملل، ریشه‌های اقتصادی در درون خود دارد و همین موضوع، باعث می‌شود که کرملین در برابر برخی از خواسته‌های کاخ‌ سفید عقب‌نشینی کند. در پایان می‌توان گفت دیدار پوتین و بایدن می‌تواند به نتایج مثبتی برای دو طرف منجر شود؛ هرچند برای رسیدن به این نقطه، چالش‌های بی‌شماری در برابر رؤسای‌‌جمهوری دو کشور وجود دارد‌ اما این دیدار می‌تواند سرآغازی برای برقراری دیپلماسی پایدار بین دو کشور باشد