«ماشوم» قصه تفاوت عقیده‌هاست/ با لغو شدن جشنواره‌ها ما یک قدم به عقب برمی‌گردیم/ اسکار کوالیفاید شدن اتفاق بزرگی است، نباید با ایده‌های خودمان خرابش کنیم

اعتمادآنلاین| تبسم کشاوز - متین حیدری‌نیا، بازیگر 24ساله سینما، متولد اول تیر 1376 در شهر تهران است. او سابقه بازی در فیلم‌های شاخصی نظیر: «چهارشنبه سوری» ، «مدیوم» ، «مردن در آب مطهر»، «هفت‌ونیم» و... را در کارنامه بازیگری خود دارد.

حیدری‌نیا با فیلم کوتاه «ماشوم» به کارگردانی «حسین میرزا محمدی» و نویسندگی «مسعود هاشمی‌نژاد» در سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران حضور دارد. اعتمادآنلاین به همین انگیزه با او گفت‌وگوی کوتاهی کرده که در ادامه می‌خوانید:

***

*«ماشوم» قصه‌ای است که در افغانستان می‌گذرد، کمی از داستان آن بگویید و اینکه ایده فیلم از کجا آمده؟

«ماشوم» قصه تفاوت عقیده‌هاست. رویارویی عقیده‌های سنتی و مدرن که گاه درست و گاه نادرست هستند. اما چیزی که ماشوم را متفاوت می‌کند این است که در فیلم افرادی هستند که سن بالایی دارند اما مدرن و امروزی فکر می‌کنند و سنت‌ها را کنار گذاشته‌اند. پس می‌توان فهمید طرز تفکر به سن هیچ ربطی ندارد.

من قصد ندارم این طرز تفکر را تایید یا رد کنم اما اگر بخواهم از لحاظ انسانی به آن نگاه کنم، می‌توانم بگویم کسی که در افتادن یک اتفاق هیچ‌گونه تاثیری نداشته، پس تقصیری هم ندارد و اگر بخواهیم قضاوتش کنیم، آن شخص تبرئه می‌شود مگر خلافش ثابت شود.

من سنت را تا حدی دوست دارم اما متاسفانه همیشه در کنارش دیدگاه کورکورانه و اجبار قدم می‌زند. دیدگاهی که خشمگین است و دلش نمی‌خواهد خودش را به‌روز کند و اجباری که از سوی بزرگ، رئیس یا خان نسبت به افراد پایین‌دست اتفاق می‌افتد.

سنت آن‌طور که دوست دارد فکر می‌کند، نه آن‌طور که هست. سنت فقط برایش آبرو و حیثیت مهم است و کمتر به انسانیت بها می‌دهد که البته اگر به‌روز شود نرم‌تر می‌شود.

منظورم از به‌روزرسانی کردن این نیست که کلاً خودش را حذف کند. خیر، منظورم این است که به اندازه، بجا و بر اساس جامعه برای راحت‌تر بودن انسان‌ها باید تغییراتی ایجاد کند. همین لحظه که ما داریم با هم صحبت می‌کنیم می‌توانیم این سنت را در قوانین خودمان هم ببینیم. مثل کشتن فرزند به دست پدر و قصاص نشدن پدر که این قانون کهنه و سنتی هم باید اصلاح شود، اما متاسفانه هنوز مقاومت می‌کند و در جایگاه خودش ایستاده است.

ایده این فیلم متعلق به «مسعود هاشمی‌نژاد» عزیز است که خوشبختانه قصه فیلم هم به قلم خود ایشان به نگارش درآمده است. اما من اگر بر اساس شناخت خودم از مسعود بخواهم صحبت کنم که ایده به چه شکلی به ذهنش رسیده، نمی‌توانم چیزی بگویم چون نمی‌دانم؛ اما می‌توانم به قطع و یقین بگویم از سر منبع درآمد یا از روی گذران وقت به دنبال این قصه نرفته و قطعاً درگیری ذهنی‌ای بابتش داشته و این باعث می‌شود بیننده امروزی که فیلم را می‌بیند درگیر قصه شود.

*این نقش چه ویژگی‌هایی داشت که آن را پذیرفتید...

وقتی «ماشوم» به من پیشنهاد شد بعد از خواندن فیلمنامه‌اش یک حس دفاع داشتم، دفاع از حق یک بی‌گناه. همان‌طور که همه ما در مقابل هر عامل خارجی‌ای از خانواده‌مان دفاع می‌کنیم، حتی اگر زور چندانی نداشته باشیم. در مورد «ماشوم» هم من یک چالش خوب پیش روی خودم داشتم. نه لهجه و نه شخصیت غیرایرانی خودم که قدیم تجربه‌اش کرده بودم ، بلکه من از درون باید متفاوت می‌بودم، حالا دیگر لهجه و ایرانی نبودن من در قصه مهم نبود، حتی قصه در‌ مورد شخصیتی که من بازی می‌کنم هم نیست بلکه من حالا باید در فیلم از شخصیت همسرم در مقابل یک بلای بزرگ که آبروی یک قبیله را می‌تواند به خطر بیندازد دفاع می‌کردم.

در واقع من می‌بایست با تمام ناراحتی، خشم، دلتنگی و تمام احساساتم در مقابل دیدگاه سنتی سفت می‌ایستادم و از دیدگاه مدرن صحبت می‌کردم. با اینکه می‌دانم دیدگاه سنتی در مورد منطق من فقط حرف خودش را می‌زند. پس «ماشوم» دقیقاً همان فیلمنامه درست و دقیقی بود که می‌توانست یک شروع خوب برای من در عرصه فیلم کوتاه باشد.

*«ماشوم» پیش از این هم توجه جشنوارهای بین‌المللی را جلب کرده. با این اوصاف چقدر به کسب جایزه امیدوارید؟

«ماشوم» در خیلی از جشنواره‌های «الف» و «ب» حضور داشته و خواهد داشت، هما‌ن‌طور که خبرش به من می‌رسد.

درست است که هیچ انسانی از تمجید و تشویق بدش نمی‌آید مخصوصاً اهالی هنر، اما «ماشوم» همین حالا هم جایزه‌اش را گرفته است. وقتی بیننده از توی سالن بیرون می‌آید و از چیزی که تماشا کرده راضی است همین یعنی جایزه.

اما در مورد جوایز جشنواره نمی‌شود حدسی زد چون خیلی چیزها تاثیرگذارند و هر اتفاقی ممکن است بیفتد. «ماشوم» هم می‌تواند تمام جوایز را از آن خودش کند و هم هیچ کدام را نبرد. به نظرم باید صبر کرد. در کل ما خوشحالیم که حضور داریم و خوشحالیم که فیلم آبرومندی ساخته‌ایم.

*نظرتان درباره اسکار کوالیفاید شدن جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران چیست؟

اسکار کوالیفاید شدن یک اتفاق بزرگ در سینمای ایران است. جشنواره فیلم کوتاه تنها جشنواره ماست که این ویژگی را دارد و ما باید قدرش را بدانیم و با نظرات و ایده‌های خودمان خرابش نکنیم.

در این سال‌ها بسیاری از فیلمسازها و بعضی از مسئولان دلسوز تلاش کردند که این اتفاق بیفتد. کلی سرمایه تا به حال خرج شده تا این اتفاق رخ دهد پس باید قدر اتفاقی را که برای فیلم کوتاه افتاده بدانیم، تا افراد خارج از فضای سینما هم از اهمیت فیلم کوتاه باخبر شوند.

تا دیروز مجبور بودیم فیلم‌مان را به خارج بفرستیم تا جایزه‌ای ببرد و به اسکار معرفی شود، اما حالا در یک جشنواره داخلی می‌توانیم این کار را انجام دهیم و این یک اتفاق خوب برای فیلمسازان جوان و مستعد ماست.

*در حال حاضر مشغول چه کارها و فعالیت‌هایی هستید؟

در حال حاضر مشغول استراحت و یکسری کارهای شخصی هستم. اما آخرین فعالیتم در حوزه سینما فیلم سینمایی «علفزار» به نویسندگی و کارگردانی آقای «کاظم دانشی» و تهیه‌کنندگی آقای «بهرام رادان» بوده که هم‌اکنون کارهای پس‌تولیدش دارد انجام می‌شود تا برای جشنواره فیلم فجر حاضر شود.

*از اهمیت برگزاری جشنواره در دوران پاندمی کرونا بگویید؟

کرونا در کنار ما هست و خواهد بود. فکر می‌کنم این ویروس حکم سرماخوردگی را پیدا کند. ما باید کرونا را بپذیریم و با آن مدارا کنیم نه اینکه تمام اتفاقات قشنگ زندگی‌مان را که یکی از آنها همین جشنواره‌های سینمایی است به طور کل کنسل کنیم که این یک قدم به عقب رفتن است.

به نظرم جشنواره‌ها اصلاً نباید فضای حضوری خودشان را از دست بدهند. لذت جشنواره به حضوری بودن آن است. به اینکه شما در سالن سینما به تماشای فیلم بنشینید چون هیچ چیزی جای سینما را نمی‌گیرد؛ اما در کنار همه اینها سلامت مهم‌ترین چیز برای یک انسان است پس با رعایت پروتکل‌ها و واکسینه شدن خیلی راحت می‌شود به زندگی سابق برگشت و از کنار هم بودن لذت برد.