اقتصاد دریا مزیت رقابتی مناطق آزاد ایران

سیدحامد مولانا طی یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت: اقتصاد دریامحور به عنوان راهبردی اساسی -  توسعه‌ای و کنشگرا و تحول‌آفرین نیازمند بستری مناسب برای پیاده‌سازی و تبلور است. از آنجا که سرزمین اصلی با محدودیت بیشتری در جذب سرمایه در مقایسه با مناطق آزاد روبه‌رو است؛ فضای کسب و کار فعلی مناطق آزاد و امید به تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری  این مناطق را تبدیل به پایلوت مناسبی برای بهره‌مندی مطلوب از امکانات اقتصاد دریامحور و تحقق توسعه پایدار می‌نماید.  امروزه بر هیچ کنشگر و سرمایه‌گذاری پوشیده نیست که سامانه اجرایی و تقنینی کشور در طول ادوار گذشته به جای تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد شرایط را برای سرمایه‌گذاری و توسعه سخت‌تر نموده است تا جایی که از قانون مترقی «چگونگی اداره مناطق آزاد ایران» تقریبا یک «نام» و از «معافیت»‌ها و جذابیت‌های این مناطق «خاطره»‌ای به‌جا مانده است. مقایسه نرخ سهولت سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد ایران با دیگر رقبا مانند ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و دیگر مناطق آزاد مطرح جهان یقینا نتیجه رضایت‌بخشی دربر نخواهد داشت. تلخ‌تر آنکه بخش معناداری از این عدم بهره‌مندی بر اثر تحریم‌های ظالمانه اتحادیه اروپا -  سازمان ملل -  بانک جهانی یا ایالات‌متحده امریکا رخ نداده است و به خودتحریمی و محروم کردن ایرانیان از امکانات و فرصت‌های سرزمینی ایران توسط تصمیم‌سازان ایرانی -  شکل گرفته است.  

امروز در مناطق آزاد معدود فرصت‌های سرمایه‌گذاری که با بی‌دقتی طرف متخاصم مشمول تحریم نشده است به دقت و با جزییات توسط خودی مشمول خودتحریمی‌ها و محدودیت‌های اعمالی قرار گرفته است، به شکلی که عملا می‌توان بیان داشت این دو، لبه‌های یک قیچی هستند و گسست توسعه مناطق آزاد ایران را هدف قرار داده‌اند. در این میان معدود امکان توسعه‌ای که هنوز مشمول خودتحریمی‌ها نشده است و خوشبختانه فضای تحریم نیز بر آن تاثیر کمتری به همراه دارد؛ بهره‌مندی از اقتصاد دریامحور است (این میزان از هماهنگی و همنوایی فی‌مابین تحریم‌های داخلی و خارجی نیز حکایت تلخی است).  مناطق آزاد می‌توانند با فضای اندک باقی‌مانده قانونی و برخورداری از ظرفیت فرهنگی بالای جذب سرمایه و همچنین فعال‌سازی زیرساخت‌های نسبتا مطلوب خود، به منظور تکمیل زنجیره ارزش مبتنی بر دریا نسبت به بهره‌مندی از سطوح متعالی اقتصاد دریامحور اقدام نمایند. اقدام به ایجاد بازار مالی و بانک فراساحلی Offshore، سرویس بانکرینگ سوخت و انرژی، خدمات آب‌شیرین، خدمات شناور و کشتی 

Boat service، ساخت پس‌کرانه موضوعی، ایجاد مسیر و بازار کشتیرانی و حمایت از طرح‌های اولویت‌دار گردشگری تماما مبتنی بر مطالعات یکپارچه مناطق ساحلی ICZM منجر به تامین مالی پروژه‌ها و نهایتا توسعه پایدار مناطق آزاد می‌شود. این فرصت در مناطق آزاد ایران بیش از هر جای دیگر این سرزمین کهن مهیاست.