لنینیسم چیست؟

اعتمادآنلاین| مینا جزایری- «لنینیسم» به عنوان ایدئولوژی سیاسی، پس از مرگ لنین، مفسر رادیکال مارکسیسم و از رهبران عمده جنبش کارگری و سوسیال دموکراسی روسیه، رهبر جناح بلشویکی و انقلاب 1917 در روسیه و بنیان‌گذار دولت کمونیستی در روسیه، پدید آمد.

به عبارت دیگر، لنینیسم مجموعه‌ای از نوشته‌های دستچین‌شده لنین است که بر حسب مقتضیات زمان و شرایط سیاسی و امیال جانشینان او همراه با تجدید‌نظرهای مستمر به عنوان اندیشه‌های لنین عرضه شد.

واضع «لنینیسم» استالین بود که مجموعه‌ای از گفتارهای لنین را بدون رعایت ترتیب و ارتباط زمانی جمع‌آوری کرد. در این جمع‌بندی بسیاری از اندیشه‌های لنین حذف و به صورت خلاصه‌شده یا اغراق‌آمیز عرضه شد.

مهم‌ترین عنصر «لنینیسم» استالین، تاکید بر اقتدار حزب و انحصار قدرت در دست آن به عنوان تعیین‌کننده خط‌مشی عمومی نظام بود.

استالین به این صورت مهم‌ترین مساله سازماندهی قدرت انقلابی را با نظریه لنین درآمیخت.

با این حساب، به جای رهبری حزب سازمان‌یافته انقلابی، رهبری دولت سازمان‌یافته انقلابی ظهور یافت و حفظ سوسیالیسم و انقلاب در یک کشور تنها مشغله جدی ممکن در آن شرایط تلقی شد.

استالین در کتاب «مسائل لنینیسم» ادعا کرد که لنین مفهوم انقلاب پرولتاریایی و سوسیالیسم در یک کشور را ابداع کرده، ولی تروتسکی در رقابت با استالین اظهار داشت لنین نظریه انقلاب دائمی و بین‌المللی را پذیرفته بوده است.

تفسیر «لنینیسم» به عنوان «سوسیالیسم در یک کشور» به منظور توجیه سیاست صنعتی کردن سریع و اشتراکی کردن کشاورزی، تفسیر مسلط در دوران استالین بود.

به این ترتیب مارکسیسم، که اساساً نظریه‌ای مربوط به فرایند صنعتی شدن و بحران‌های ناشی از آن در نظام سرمایه‌داری بوده است، در چارچوب لنینیسم به این معنا بود که چگونه می‌توان کشوری عقب‌مانده را به راه صنعتی کشاند.

مارکسیسم در لنینیسم به صورت ایدئولوژی توسعه و نوسازی درآمد.