انتخابات 1400| هیات نظارت بر انتخابات شوراها در آستانه فروپاشی است؟ / جنجال جبهه اصوگرا در انتخابات شوراها ادامه دارد

اعتمادآنلاین| هفته به آخر نرسیده و نخستین روز تبلیغات انتخابات شورای ششم آغاز نشده، اصولگرایان نه فقط یک لیست، بلکه دست‌کم با 2 فهرست اصلی و البته چند لیست متفرقه وارد گود رقابت شدند. رقابتی که نه‌تنها در روز نخست، بلکه تا پایان روز دوم تبلیغات در غیاب لیست جریان اصلاحات، همچنان رقابتی درون‌گفتمانی بود میان اصولگرایان و اصولگرایان.

چالش سرلیست «وحدت»

به گزارش روزنامه اعتماد، اصولگرایانی که درحالی گروهی در فهرست 21نفره شورای وحدت به سرلیستی سردار مرتضی طلایی خود را برای رقابت با فهرست انتخاباتی شورای ائتلاف به سرلیستی مهدی چمران مهیا می‌کنند که چهارشنبه هفته گذشته با انتشار فهرست حدودا 3 هزار نفره کاندیداهای انتخابات شورای شهر تهران ازسوی ستاد مرکزی نظارت بر این انتخابات مشخص شد که علاوه بر اصلاح‌طلبان شاخصی که مطابق انتظار حضوری حداقلی در این جمع 3 هزار نفره داشتند، یک چهره شاخص اصولگرا هم غایب است.

کسی که فارغ از رابطه نزدیکش با شهردار اسبق پایتخت و رییس این روزهای مجلس شورای اسلامی، چندی پیش رسما به عنوان مسوول کمیته تدوین فهرست انتخابات شوراها در شورای وحدت معرفی شد و این چند هفته اخیر به‌دفعات از جایگاه تشکیلاتی‌اش در شورای وحدت، درباره چند و چون تدوین فهرست موردحمایت این طیف از اصولگرایان و فراتر از آن، گزینه‌های مطلوب آنان برای سپردن کلید پایتخت اظهارنظر کرده و حتی در یکی از این اظهارات، مشخصا از 4 چهره مطلوب شورای وحدت برای تصدی شهرداری تهران نام برده بود اما با انتشار فهرست حدودا 3 هزار کاندیدای نهایی انتخابات شورای ششم، معلوم شد که ردصلاحیت شده است.

مرتضی طلایی که البته حالا سرلیست فهرست انتخاباتی شورای وحدت اصولگرایان است اما هفته گذشته، حدود 48 ساعت بلاتکلیف بود و البته در تلاش برای بازگشت به رقابت انتخابات شورای ششم.

تلاشی که نمودش بیش از هر بحث و اتفاق، وقتی به چشم آمد که در یک اظهارنظر مطبوعاتی، با لحنی تند و تیز و انتقادی از نامه‌نگاری با قالیباف در قامت ریاست مجلس خبر داد و درحالی رفتار و عملکرد هیات مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها را «غیرقانونی» و «ظالمانه» خواند و از رویه‌ای گفت که به‌زعم او، «خطرناک» است و شائبه جدی را درخصوص تلاش این هیات برای «مدیریت نتیجه انتخابات» و «کمک مستقیم به گروه و جریانی تمامیت‌خواه» ایجاد می‌کند که مطابق قانون هیات موردانتقاد طلایی، هیاتی است متشکل از نمایندگان مجلس اصولگرای یازدهم که ریاستش برعهده قالیباف است.

اینکه طلایی در ادامه نامه‌ای را که از آن گفته بود، نوشت و نیز اینکه این نامه را به دست قالیباف رساند یا نه، روشن نشد اما چندساعتی نگذشت که هر آن‌چه «غیرقانونی»، «ظالمانه» و «خطرناک» بود، رنگ باخت و طلایی نه‌تنها تاییدصلاحیت، بلکه فراتر از آن، سرلیست فهرست 21 نفره شورای وحدت اصولگرایان شد؛ آن‌هم در حالی که این نهاد بالادستی اصولگرا دست‌کم در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 به عنوان حامی اصلی رییسی و درواقع طیف اکثریت جناح راست شناخته می‌شود.

این ماجرا اگرچه تا عصر دیروز، جز انتقاد افکارعمومی نسبت به عدم‌شفافیت روند رد و تاییدصلاحیت طلایی، هزینه دیگری برای او، قالیباف و شورای وحدت نداشت اما حوالی شامگاه جمعه،‌وقتی خبر آمد که مصطفی میرسلیم در اعتراض به این اتفاق که اقدام غیرقانونی رییس هیات مرکزی نظارت به‌خواست رییس مجلس عنوان شد، از عضویت در این هیات انصراف داده، رسانه‌ها از احتمال فروپاشی این هیات نوشتند و این یعنی احتمالا در روزهای آینده باید منتظر عواقب دیگر این ماجرا باشیم.

چالش خانوادگی در «ائتلاف»

با این همه اگر سرلیست فهرست انتخاباتی شورای وحدت، از همین ابتدای راه به‌جای آنکه نقطه قوت آنان باشد، به پاشنه آشیل این طیف از اصولگرایان تبدیل شده، آن‌سوی میدان در لیست شورای ائتلاف نیز یکی از 21 عضو فهرست، درحالی که احتمالا اعضای شورای ائتلاف تصور می‌کردند قرار است با حضور این چهره کمترشناخته شده در فضای سیاسی-انتخاباتی و مدیریتی کشور، برگ برنده‌ای مقابل رقبا رو کرده و آرای بخشی از رای‌دهندگان را به نام خود بزنند، حالا همین مساله به‌دلیل حاشیه‌هایی که درپی داشت، به نقطه ضعف این لیست انتخاباتی تبدیل شده است.

آن‌هم در حالی که اعضای شورای ائتلاف طی هفته‌ها و ماه‌های گذشته همواره نسبت به آنچه «نقش پدرخوانده‌های اصولگرا» در مناسبات انتخاباتی این جریان سیاسی می‌خوانند، عملکرد شورای وحدت را به نقد کشیده و آنان را به اعمال نفوذ از بالا به پایین متهم می‌کردند. در این میان اما وقتی 21 نام به عنوان گزینه‌های شورای ائتلاف در انتخابات شورای ششم پایتخت منتشر شد، نام نرجس سلیمانی حتی بیش از مهدی چمران و پرویز سروری و دیگر چهره‌های شاخص این فهرست انتخاباتی موردتوجه افکار عمومی قرار گرفت.

علت البته توانایی سیاسی یا سابقه مدیریتی این کاندیدای زن نبود، بلکه موضوع به نام خانوادگی او و ارتباطش با یکی از محبوب‌ترین چهره‌های نظامی به‌خصوص نزد پایگاه رای جناح راست مربوط بود و اینکه این کاندیدا، کسی نبود جز دختر ارشد سردار شهید قاسم سلیمانی.

آنچه اما موجب بالا گرفتن انتقادها از این مساله بود، صرفا این نبود که نام او در فهرست نهایی 21 نفره قرار گرفته بود، بی‌آنکه نامش در فهرست اولیه 84 نفره‌ای باشد که هفته اول خرداد ازجانب شورای ائتلاف اعلام شد و قرار بود 21 گزینه نهایی از میان همین 84 نفر انتخاب شوند. بحث بیشتر به انتقاد دیگر دختر سردار سلیمانی و البته برخی از دیگر اعضای خاندان سلیمانی مربوط بود.

انتقادهایی که اگرچه در هیچ‌کدام نه صراحتاً اشاره‌ای به انتخابات شورای ششم شده بود، نه صحبتی از نرجس سلیمانی و کاندیداتوری‌اش در این انتخابات. با این همه اشاراتی به صندلی مدیریت و اینکه شهیدسلیمانی هرگز به فرزندانش اجازه نمی‌داد که وارد تحرکات جناحی و سیاسی شوند ازسوی دیگر دختر سردار سلیمانی و دلنوشته برادر شهید سلیمانی خطاب به او که در آن تاکید کرده بود که تلاشش را انجام داده اما ناکام مانده، باعث شد دست‌کم گمانه‌هایی در این رابطه مطرح شود.

فارغ از این گمانه‌ها و حاشیه‌ها اما آن‌چه درمجموع مهم‌تر بود، همان خروج شورای ائتلاف از سازوکار رای‌سنجی موردنظر این نهاد بالادستی اصولگرا بود. سازوکاری که البته به‌روشنی مصداق الگوبرداری نعل‌به‌نعل از «سامانه رای‌سنجی اصلاح‌طلبان» یا همان «سرا» است اما به هر تقدیر این طیف از اصولگرایان در شورای ائتلاف طی تمام این چند ماه گذشته بارها از این گفته بودند که می‌خواهند با این روش، الگوی بالابه‌پایین موردنظر شورای وحدت را به چالش کشیده و این‌بار بدنه اجتماعی خود را در تدوین فهرست انتخاباتی دخیل کنند.

حال آنکه حالا کسی را در جمع 21 نفر نهایی لیست خود قرار داده‌اند که در فهرست 84 نفره‌ای که 6 خردادماه منتشر کردند، غایب بود.

بن‌بست فنی روبروی «سرا»

اصلاح‌طلبان هم اما چندان شرایط بهتری از اصولگرایان نداشتند و بی‌راه نیست حتی اگر بگوییم که باتوجه به ناکامی‌شان در انتشار فهرست در موعد مقرر و از دست دادن دو روز از مهلت یک هفته‌ای تبلیغات، آنها حتی بیش از اصولگرایان با چالش مواجه شدند.

اصلاح‌طلبان که از چندسالی است سعی در اجرایی کردن طرحی موسوم به «سرا» دارند و پس از عدم امکان به‌کارگیری از این سامانه رای‌سنجی در انتخابات مجلس یازدهم، می‌خواستند هرطور که شده این ایده را در انتخابات شورای ششم عملیاتی کنند، این روزها و هفته‌های گذشته، اگر یک چشم به هیات نظارت بر انتخابات و وضع و اوضاع نامساعد نیروهایشان در مقابل ردصلاحیت گسترده و فراتر از آن، تهدید به انصراف دوخته و در تلاش برای عبور از آن مشکلات بودند، چشم دیگرشان به «سرا» بوده و اینکه بتوانند فهرستی دموکراتیک را براساس نظر و خرد جمعی پایگاه اجتماعی خود به میدان رقابت با فهرست‌های انتخاباتی اصولگرایان بفرستند.

اصلاح‌طلبان که به‌دلیل نداشتن کاندیدا، تا اینجا هیچ برنامه‌ای برای انتخابات ریاست‌جمهوری ندارند، باوجود ردصلاحیت حدود 20 نیروی کیفی اصلاح‌طلب، آن‌طور که آذر منصوری سخنگوی «جبهه اصلاحات ایران» خبر داده، گفتند که در انتخابات شورای ششم، «رسما» حضور خواهیم داشت. این‌بار اما مشکل وقتی پیش آمد که 10675 عضو دارای حق‌رای در این سامانه رای‌سنجی به‌دلایل فنی و زیرساختی سامانه، موفق به تکمیل روند رای‌گیری درونی نشدند و در حالی که بنابود نهایتا ساعتی پس از ورود به بامداد جمعه 21 خرداد، فهرست 21 نفره خود را اعلام کنند، چنین نکردند و تا شامگاه جمعه نیز نتوانستند به خروجی موردنظرشان دست پیدا کنند. اصلاح‌طلبان حالا وعده داده‌اند که تا نیمروز و نهایتا عصر امروز از این فهرست رونمایی کنند و حال باید دید که تا چه میزان موفق خواهند بود.