در تاریخ ۱۱۵ ساله قانونگذاری ایران، پنهان‌کاری برای طرح صیانت بی‌سابقه است

کمیسیون مشترک طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی، طرح موسوم به صیانت را در رکوردی کم سابقه در ۱۰ دقیقه با ۱۸ رای به تصویب رساند. مسئله‌ای که پس از اعتراضات گسترده افکاری عمومی به ماجرای فایل صوتی فرماندهان سپاه، بار دیگر نقطه تمرکز نگاه و انتقادات مردم و کارشناسان را متوجه محدودسازی اینترنت در کشور کرده است.

به گزارش امتداد، کامبیز نوروزی، حقوقدان و کارشناس حقوق رسانه، ضمن واکنش به این مسئله، اظهار داشت: طرح صیانت در کمال پنهان‌کاری و مخفی‌کاری در کمیسیون، بررسی و تصویب شده است. حال آنکه، مطابق با اصول قانونگذاری، همانگونه که جلسات مجلس باید برای بررسی طرح‌ها و لوایح به صورت علنی برگزار شود، جلسات این کمیسیون برای بررسی این طرح نیز باید علنی برگزار می‌شد.

وی افزود: در این ماجرا، قانون اساسی از این جهت، نقض شده است. همانطور که مجلس، اجازه بررسی و تصویب طرح یا لایحه‌ای در جلسه غیرعلنی را ندارد، کمیسیون نیز، چنین اجازه‌ای را نخواهد داشت. اولین ویرایشی که از طرح صیانت بیرون آمد، سرشار از انواع و اقسام ایرادات حقوقی و کارشناسی بوده و موارد متعددی در این طرح با قانون اساسی، مغایرت داشت.

 

سرعتی که برای تصویب این طرح در آخرین جلسه کمیسیون مشترک به کار بردند، جای سوال دارد

نوروزی، اضافه کرد: حتی مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارش خود به این ایرادات اشاره کرد. در ادامه این بررسی‌ها، ما هیچ اطلاعی نداریم که چه تغییراتی در این طرح داده شده اما، گمان می‌رود در فضایی که چنین پنهانکاری صورت گرفته، همچنان نکات متعددی در این طرح دیده شده که مخالف با افکار عمومی و مغایر با دیدگاه‌های کارشناسی است. به شکلی که آقایان نمی‌توانند از آن دفاع داشته باشند.

این کارشناس حقوق رسانه‌، خاطرنشان کرد: اگر محتوای این طرح، چنان بود که طرفداران آن می‌توانستند به صورت شجاعانه و کارشناسانه از آن دفاع کنند، لزومی به این پنهانکاری نبود. از سوی دیگر، سرعتی که برای تصویب این طرح در آخرین جلسه کمیسیون مشترک به کار بردند، جای سوال دارد.

 

این طرح در تلاش برای کاهش شدید امکان دسترسی مردم به اینترنت خواهد بود

وی در ادامه گفت: نگرانی‌های عمومی-چه از نظر حقوقی و چه از لحاظ مبانی آزادی بیان- این است که این طرح در تلاش برای کاهش شدید امکان دسترسی مردم به اینترنت خواهد بود. به این ترتیب، بنا دارند تا امکان گردش اطلاعات در ایران را با موانع بسیار بزرگ روبرو کنند. حال آنکه، آزادی بیان، حق دسترسی به منابع اطلاعات، از اصول بنیادین حقوق ملت بوده و تمام شواهد، حکایت از این دارد که این حق در این طرح رعایت نشده است.

این حقوقدان، همچنین با اشاره به موضع اخیر رئیس کمیسیون مشترک تصویب کننده طرح صیانت و ادعای تسلیم نشدن در مقابل آنچه مافیای رسانه‌ای خوانده، تصریح کرد: این دست مواضع، شعارهایی است که نشان از فقدان نگاه کارشناسانه و اجتماعی به مسائل دارد. این مواضع، نسبت‌های ناروایی است که به منتقدین نسبت می‌دهند. اگر آقایان می‌توانستند با نگاه کارشناسی و موافق با افکار عمومی سخنی بگویند، دست به دامن چنین تعابیری نمی‌شدند. این تعابیر، هیچ ارزش کارشناسی ندارد.

 

قالیباف در زمان ارجاع طرح صیانت به کمیسیون، اعلام کرد که تمامی جلسات آن علنی خواهد بود

نوروزی، خاطرنشان کرد: قالیباف به عنوان رئیس مجلس در زمان ارجاع طرح صیانت به کمیسیون، اعلام کرد که تمامی جلسات آن علنی خواهد بود. امری که در عمل شاهد آن نبودیم و وعده قالیباف اجرا نشد.

این کارشناس حقوق رسانه، همچنین در پاسخ به این سوال که طرح صیانت در صحن علنی با چه سرنوشتی روبرو خواهد شد، تاکید داشت: برای من، چندان قابل پیش‌بینی نیست. همه مسائل مربوط به طرح صیانت در پشت پرده گذشته و همه چیز آن، پنهانکارانه و با وعده‌های عملی نشده صورت گرفته است. حتی ما از محتوای طرح هم اطلاع نداریم و در چنین فضایی نمی‌توان پیش بینی از سرنوشت این طرح داشت.

وی، ادامه داد: تنها، یک امید خیلی کمرنگ می‌توان داشت که در ادامه این بررسی‌ها، شاید کسانی که بیشتر به فکر مردم و آزادی بیان در جامعه هستند، بلکه بتوانند در روند آن تاثیری بگذارند. روند موجود نشان داده که افرادی که مشخص نیست که چه کسانی هستند، تمام همت خود را صرف تصویب این طرح در مجلس کرده‌اند.

 

در تاریخ ۱۱۵ ساله قانونگذاری در ایران، این حد از پنهانکاری در بررسی یک طرح یا لایحه مطلقا بی‌سابقه است

نوروزی در پایان نیز، مجددا خاطرنشان کرد: در تاریخ ۱۱۵ ساله قانونگذاری در ایران، این حد از پنهانکاری در بررسی یک طرح یا لایحه، مطلقا بی‌سابقه است. هیچ موردی را سراغ نداریم که یک طرح یا لایحه تا این اندازه در خفا و به صورت پنهانی بررسی و تصویب شده باشد.