کوروش احمدی، دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل:
مذاکرات برجام جهت مناسبی به خودش گرفته است
یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل در واکنش به خواسته احتمالی ایران مبنی بر پرداخت غرامت از سوی امریکا در صورت خروج دوباره از برجام، می‌گوید که موضوع غرامت ظاهرا در سخنان آقای مرندی مطرح شده است.
کوروش احمدی در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه آیا می‌توان گفت به برجام نزدیک شده‌ایم، مطرح کرد: «از اروپا و آمریکا نشانه‌هایی حاکی از امیدواری به نهایی شدن برجام دیده می‌شود. از جانب ایرانی هم جدیتی کم سابقه مشهود است. آمادگی آمریکا برای کار بر روی متن نهایی پیشنهادی اروپا، پاسخ سروقت ایران به متن و "سازنده" نامیده شدن پاسخ ایران به آن توسط برخی دیپلمات‌های اروپایی و کاهش نزدیک به ۳ درصدی قیمت نفت برنت از دلایل این امیدواری است.»
به گزارش انتخاب، این کارشناس سیاست خارجی خاطرنشان کرد: «اگرچه هنوز آمریکا پاسخ رسمی راجع به "متن نهایی" پیشنهاد شده توسط نمایندگی اتحادیه اروپا و پاسخ ایران به آن را ارسال نکرده است، اما سخنگوی وزارت خارجه آمریکا سه شنبه گفت که مسائل اصلی (که ظاهرا شامل نام سپاه در لیست تروریستی، تحریم‌ها، ضمانت‌ها و مسئله پادمان است) عمدتا حل شده‌اند و از نظر آمریکا متن در جهت مناسبی پیش رفته است. چون جزئیات دو متن را نداریم، نمی‌دانیم روند حل این مسائل در چه مرحله‌ای است و تکلیف آخرین خواسته‌های ایران که گفته می‌شود در مورد تضمین‌ها و تحریم‌هاست، چه خواهد شد؛ لذا اگر چه جای امیدواری وجود دارد، اما هنوز هیچ چیزی قطعی نیست.»
احمدی درباره اینکه خواسته‌های ایران ممکن است شامل چه مواردی باشد و چه‌قدر امکان‌پذیر است، گفت: «لیختنشتاین خبرنگار پولیتیکو سه شنبه به نقل از یک منبع گفته بود که مطلب حساسیت برانگیزی در پاسخ ایران نیست و عمدتا بر تضمین‌ها و تحریم‌ها متمرکز است و نیز اینکه به مسائل پادمان در آن اشاره نشده است. جالب اینکه اولیانف، نماینده روسیه، در پاسخ به این توئیت به نوعی آن را تایید کرده و گفته بود که "غریزه من به من می‌گوید که منبع تو اشتباه نکرده است. " در این رابطه اظهارات آقای مرندی، مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره کننده ایران، به بی بی سی نیز می‌تواند سر نخ‌هایی به دست بدهد. ایشان گفته است "اگر شرکت‌های خارجی، بعد از توافق وارد ایران شدند و بعد آمریکا از برجام خارج شد، این شرکت‌ها باید از نوعی حفاظت برخوردار باشند. " در این مورد، در برجام ۲۰۱۵ تدابیر لازم اتخاذ شده است.»
وی ادامه داد: «در بند ۱۴ و ۱۵ قطعنامه ۲۲۳۱ و بند ۳۷ برجام تصریح شده است که توقف اجرای برجام یا خروج عضوی از آن، در ارتباط با قرارداد‌های منعقده پیش از آن عطف به ماسبق نمی‌شود. ایشان همچنین گفته است که در صورت خروج آمریکا از برجام، ایران باید بتواند بلافاصله غنی‌سازی را از سر گیرد. در این مورد نیز بدیهی است که در صورت خروج آمریکا و بازگشت تحریم‌ها، طبعا تعهدات هسته‌ای ایران نیز منتفی است. البته آقای مرندی از پرداخت غرامت هم سخن گفته است که روشن نیست که منظور چیست. اگر این موارد جز خواسته‌های ایران در متن پاسخ ارائه شده باشد، حسن‌اش دست‌کم این است که برای طرف مقابل، قابل قبول خواهد بود.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این پرسش که گویا یکی از خواسته‌های ایران پرداخت غرامت در صورت خروج دوباره امریکا از برجام است، آیا اساسا چنین امری امکان‌پذیر است یا خیر، گفت: «این موضوع غرامت ظاهرا در سخنان آقای مرندی مطرح شده است و اصلا نمی‌توان حدس و گمانی در مورد چنین چیزی مطرح کرد. غرامت یک اصطلاح و یک امر حقوقی بسیار دقیق و در ارتباط با قرارداد‌ها و توافقات الزام آور حقوقی مطرح است و در یک توافق برای چگونگی دریافت و پرداخت آن معمولا یک پروسه قضایی پیش‌بینی می‌شود. برجام ۹۴ نه یک توافق الزام‌آور حقوقی و نه در آن سخنی از غرامت رفته است. اکنون هم اگر سخن از احیای آن باشد، چنین چیزی در آن نیست. البته ممکن است تیم مذاکره‌کننده چنین بیان حقوقی دقیقی را پیشنهاد و طرف مقابل را ملزم به پذیرش آن کرده باشد. باید صبر کرد و دید.»
احمدی در تحلیل خود از مسائل پادمانی، باتوجه به آنچه لورنس نورمن، خبرنگار وال استریت ژورنال توییت کرده است، بیان کرد: «هم نورمن و هم لیختنشتاین می‌گویند که در پاسخ ایران به متن نهایی، اشاره‌ای به مسئله پادمان نشده است. این امر هم می‌تواند به معنی پذیرش بند‌های مربوطه در متن نهایی باشد و هم می‌تواند به این معنی باشد که ایران بعد از حل مسائل دیگر به این مسئله بازخواهد گشت. در مجموع در این مورد به نظر می‌رسد که همان الگوی برجام ۹۴ مبنای کار است. به این ترتیب که در بند‌های ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ متن نهایی اروپا، گفته شده است که ایران تا قبل از روز اجرای مجدد برجام، اقدام به حل و فصل این مسئله با آژانس خواهد کرد. حال باید دید که روز اجرای مجدد یعنی چه.»
وی افزود: «البته در بند ۱۴ برجام ۹۴ به نقشه راهی که همزمان با توافق در مورد برجام بین ایران و آژانس به امضا رسید، اشاره شده و یک جدول زمانی برای این منظور در نظر گرفته شده بود؛ به این شکل که آژانس تحقیقاتش را تا ۱۵ اکتبر ۲۰۱۵ تکمیل می‌کند و تا ۱۵ دسامبر گزارش نهایی را می‌دهد. ایران با توجه به این نقشه راه از این امکان برخوردار بود که اجرای تعهدات هسته‌ایش را تا حصول اطمینان از پیشرفت کار در مورد PMD، به تاخیر بیاندازد و به این ترتیب غرب انگیزه برای تشویق آژانس به حل مسئله داشت. این بار از بند‌های مذکور مشخص نمی‌شود که در این رابطه چه کاری قرار است انجام شود.»
دیدگاه تان را بنویسید