ایران نه تنها از روسیه که حتی از ونزوئلا هم بازی خورد!

نقش موثر درآمدهای نفتی در بهبود وضعیت اقتصادی کشور با توجه به کاهش میزان درآمدهای نفتی در اثر تحریم‌های نفتی آمریکا غیرقابل انکار است، این درحالی است که به گفته کارشناسان خبر رفع تحریم صادرات نفت ونزوئلا و بهبود وضعیت صادرات روسیه بازار محدود صادرات نفت ایران را بیش از پیش کوچک‌تر خواهد کرد و محل درآمدهای ارزی کشور را کمتر از پیش می‌کند.

به گزارش آرمان ملی، مرتضی بهروزی‌فر، کارشناس حوزه انرژی گفت: ایران از فرصت‌های پیش روی خود در چند ماه گذشته جهت تخصیص بازار نفت به نحو احسن بهره نبرد و تنها دل به این خوش کرد که اروپا همزمان با جنگ اوکراین و روسیه نیاز به نفت ایران پیدا کنند و پای نفت ایران به بازار اروپا باز شود در حالی که کاملاً مشخص بود که اروپا حتی یک قطره نفت ایران را نخواهد خرید و روسیه نیز با دیپلماسی مناسب در راستای حفظ منافع خود جای خویش را در بازار نفت و گاز دنیا بهبود بخشید.

 او افزود: چین و هند که پیش از این در زمان تحریم علیه ایران از مشتریان اصلی نفت ایران بودند با وجودی که قیمت نفت ایران کمتر از قیمت جهانی بود اما به سمت نفت روسیه برگشتند و بازار نفت ایران محدودتر از قبل شد و ایران همراهان پیشین خود (چین و هند) را نیز از دست داد اما بر اساس پیش بینی‌های صورت گرفته و صدور مجوز فروش نفت به قرار هر بشکه 60 دلار برای روسیه و رفع تحریم‌های فروش نفت برای ونزوئلا نیز اهرم‌های فشاری برای بازار نفت ایران محسوب می‌شدند که بیش از پیش صادرات نفت به خارج از کشور را در تنگنا قرار می‌دهند.  

بهروزی‌فر ادامه داد: قیمت‌گذاری  روی نفت روسیه، چین و هند را بیش از پیش به سمتِ بازار نفت روسیه متمایل می‌کند و تنها شانسی که ایران در این میان دارد این است که نفت خود را به قیمتی پایین‌تر از 60 دلار به شرکت‌های خرد چین بفروشد و به یقین این بازار کوچک پاسخگوی تولیدات نفت ایران و نیاز به تامین ارز معتبر بین‌المللی نخواهد بود. 

بهروزی‌فر ادامه داد درباره همکاری نفتی ایران و روسیه اظهار داشت: روسیه هیچوقت شریک استراتژیک در بازار انرژی ما نبوده است و یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت دنیا و بزرگ‌ترین صادرکننده گاز دنیاست بنابراین شریک تجاری ما در حوزه انرژی نخواهد بود و رقیب جدی ایران است.  

او افزود: قبل از حمله روسیه به اوکراین مباحثی مطرح بود که همکاری‌هایی در حوزه انرژی داشته باشند، در این بین دو مساله مطرح است، ابتدا اینکه روسیه هرچند سرمایه و پول دارد، اما در حوزه تکنولوژی نفتی که توسعه دهنده باشد و مشکلات فناوری کشور را حل کند حرفی برای گفتن ندارد ضمن اینکه هیچگاه نمی‌‌خواسته در تحریم‌های آمریکا علیه ایران در مقابل سیاست‌های واشنگتن قرار بگیرد، اما بعد از اینکه خودشان هم تحریم‌های نیم‌بندی را تجربه کردند با تخفیف و هزاران  ترفند سراغ بازارهای ما رفتند به طوری که شاهدیم صادرات ایران به چین به‌شدت کاهش پیدا کرده و دلیل آن هم این است که روسیه با تخفیف بسیار بالا نفت خود را می‌فروشد حتی به بازارهای پتروشیمی و فولاد ما هم که طی مدت تحریم به سختی محصولات‌مان را می‌فروشیم، ورود کرده است. 

 این کارشناس حوزه انرژی بیان کرد: ما نباید روی تکنولوژی روسی برای توسعه میادین خصوصا در صنعت ال ان جی و خط لوله نورد استریم که در آب‌های عمیق احداث شده حساب کنیم از سوی دیگر باید این نکته را درنظر داشت که روسیه هیچگاه خود را درگیر تحریم‌های آمریکا علیه ایران نکرد و زمانی که خود روس‌ها شرایط خوبی داشتند و ایران در تحریم بود کاری به نفع ایران انجام ندادند.  

بهروزی‌فر گفت: روسیه اروپا را بازار خودش می‌داند و تمایلی ندارد ایران به افزایش تولید برسد، البته باید در نظر گرفت که سال ۲۰۲۵ شرایط بازار اروپا و رابطه با روسیه با ۲۰۲۱ متفاوت خواهد بود و اروپا روسیه را کنار نمی‌گذارد واردات نفت و ال ان جی و گاز را صفر نمی‌کند اما به‌شدت کاهش خواهد داد بنابراین روسیه مسلما جایگاه خود را در حوزه نفت و گاز اروپا از دست می‌دهد و در عین حال تمایل دارد ایران به‌عنوان دومین دارنده ذخایر نفت و گاز وارد محدوده بازاری‌اش نشود.