بحران امید و اعتماد در انتظار جامعه ایران است

اعتمادآنلاین| طی روزهای گذشته قیمت دلار به شکل افسارگسیخته‌ای بالا رفت. صف‌های طویل در برابر صرافی‌ها نشان داد که این بار هم مردم از هول حلیم در دیگ افتاده‌اند. اگرچه معاون اول رئیس‌جمهوری کمی بعد از شروع بحران افزایش قیمت ارز اعلام کرد که این افزایش کاذب است و کسی حق ندارد دلار را بالاتر از 4200 تومان خرید و فروش کند اما هنوز هم این ورطه پرتلاطم آرام نشده است و حتی مردمی که اصلاً کاری به کار بازار ارز ندارند هم تأثیر این نوسانات را در قیمت کالاهایی که این چند روز خریده‌اند، احساس کرده‌اند.

از تأثیر این اتفاقات بر وضعیت اقتصادی کشور که بگذریم، ابعاد روانی موضوع هم قابل بررسی به نظر می‌رسد آن هم در شرایطی که وضعیت روانی و تاب‌آوری روحی آنها چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد. مدتی پیش وزیر بهداشت خبر از ابتلای 25 درصد از ایرانی‌ها به یکی از اختلالات روانی داد، یعنی از هر چهار ایرانی یک نفر به‌نوعی از انواع اختلال‌های روانی مبتلا است.

اختلالاتی که به اعتقاد بسیاری از روانشناسان و جامعه شناسان از وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشور ریشه می‌گیرد و بحران‌هایی مانند،‌ بحران اخیر ارز می‌تواند بر تشدید این وضعیت اثرگذار باشد. علی‌اصغر مهاجری با تائید این موضوع به اعتمادآنلاین می‌گوید: «اولاً نباید اتفاقات را به‌صورت انفرادی بررسی کرد بلکه باید آنها را کنار هم گذاشت و بعد با نگاهی جامع به همه اتفاقات درباره تأثیر تک‌تک آنها حرف زد. اگر برخی نوسانات در کشوری اتفاق بیفتد که مدت زیادی هیچ بحرانی نداشته بسیار متفاوت خواهد بود با شرایطی که نوسانات مهم در کشوری روی دهند که با بحران‌های مختلفی روبه‌رو بوده است.»

مهاجری اعتقاد دارد که وقوع هر بحران با شدت بیشتری نسبت به بحران قبلی به روان مردم و میزان آسیب‌پذیری‌شان لطمه وارد می‌کند. او می‌گوید: «وقتی جامعه ازنظر روانی آسیب ببیند هر اتفاقی می‌تواند آثار مخرب چند برابر به بار بیاورد. در همین مسئله ارز ما شاهد هستیم که مردم به مسئولان اعتمادی نشان نمی‌دهند و وقتی گفته می‌شود که قیمت دلار به‌صورت حبابی در حال بالا آمدن است باز هم عده‌ای برای حفظ ارزش سرمایه‌شان اقدام به خرید دلار می‌کنند.»

او ادامه می‌دهد: «این اتفاق نه تنها نشان‌دهنده بی‌اعتمادی مردم به مسئولان است بلکه باعث بی‌اعتمادی بیشتر هم می‌شود. مردم نیاز دارند که در کشوری زندگی کنند که می‌شود روی حرف مسئولان حساب باز کرد تا آنها هم آرامش داشته باشند و احساس امنیت کنند. وقتی این عامل آرام‌بخش نباشد امنیت روانی مردم خدشه می‌پذیرد و نتیجه این ناامنی روانی همین گسست اجتماعی است که در حال حاضر شاهد آن هستیم.»

مهاجری می‌گوید: «در بسیاری از کشورها اصلاً مردم به اینکه سیاست‌مداران در حال انجام چه‌کاری هستند اهمیت نمی‌دهند چون با خودشان می‌گویند،‌ مسئولان کار خودشان را می‌کنند و ما هم کار خودمان را و یک اعتماد نسبی وجود دارد اما در کشور ما مردم هرروز بیشتر از قبل به مسائل سیاسی توجه می‌کنند چون فکر می‌کنند باید حواسشان به همه چیز باشد تا کمتر آسیب ببینند. این نگاه به خودی خود باعث رفتارهای اجتماعی نادرست دیگری می‌شود. که مسئولیت آن با کسانی است که اعتماد مردم را متزلزل می‌کنند.»

او امید و اعتماد را عنصر نگهدارنده شیرازه جامعه می‌داند و می‌گوید: «جامعه ما در آستانه درگیری کامل با بحران امید و.اعتماد است. وقتی این دو عنصر در جامعه از بین برود معلوم نیست که چه اتفاقاتی خواهد افتاد اما می‌توان مطمئن بود که این اتفاقات خوشایند نیستند.»