آمار اقلام دارویی تجویزی در نسخ پزشکان/ مصرف بالای آنتی‌بیوتیک در کشور

اعتمادآنلاین| ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت در نشست خبری هفتگی خود با بیان این‌که داروی مصرفی در ایران حدودا 1.2 درصد از کل تولید ناخالصی ملی و یا 1.2 درصد کل مخارج ایرانیان را به خود اختصاص می‌دهد، گفت: این رقم بسیار قابل توجه است به عبارت دیگر از هر 83 تومانی که در ایران هزینه می‌شود، یک تومان مربوط به دارو است. از طرف دیگر حدود 28 درصد از پرداختی از جیب مردم برای دارو و ملزومات سرپایی است که در کشور ما بالاترین جزء پرداختی از جیب و حتی بیشتر از خدمات بستری را تشکیل می‌دهد. بنابراین توجه به موضوع دارو در کشور هم از لحاظ اهمیت اقتصادی و هم از لحاظ اهمیت استراتژیک آن در سلامتی مردم، بسیار مهم است.

میانگین تجویز 2.88 قلم دارو در نسخ پزشکان ایرانی

حریرچی اظهار کرد: اقدامات متعددی برای کاهش تعداد اقلام دارویی در نسخ کشور در طی چند دهه گذشته انجام شده است. براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت و سایر مراجع معتبر علمی، شاخص میانگین اقلام دارویی در هر نسخه باید کمتر از دو قلم دارو در هر نسخه باشد. با اقداماتی که در کشور انجام شده است تعداد میانگین اقلام دارویی در یک نسخه در دهه‌های گذشته که حتی به چهار (بیش از دو برابر از مقدار توصیه شده علمی) می‌رسید، در سال 1390 به عدد 3.1 رسید و در سال 1396 تعداد میانگین اقلام دارویی در یک نسخه برابر 2.88 بوده است که با رقم توصیه شده سازمان بهداشت جهانی فاصله قابل توجهی دارد.

وی ادامه داد: یک موضوع مهم دیگر به غیر از تعداد داروی تجویزی در هر نسخه، اصل تجویز دارو و دادن نسخه به بیمار یا عدم تجویز دارو به هر بیمار مراجعه‌کننده است. در مطالعاتی که در کشورهای اروپایی انجام شده است 25 تا 50 درصد و حتی در بعضی موارد تا 70 درصد مراجعین به مطب پزشکان عمومی و خانواده بدون تجویز نسخه دارویی، قابلیت بهبود دارد که متاسفانه در کشور ما فرهنگ درخواست مردم و حتی پزشکان مبنی بر تمایل به دریافت نسخه دارویی و قریب به اتفاق بیماران است. این موضوع هم علل فرهنگی و هم علل آموزشی و خصوصا اقتصادی دارد. در کشورهایی که رابطه مستقیم مالی بین بیمار و پزشک وجود دارد و نظام پرداخت، دریافت دستمزد به ازای هر بیمار است، تعداد اقلام دارویی تجویزی زیاد است.

مصرف بالای آنتی‌بیوتیک و کورتون در ایرانیان

سخنگوی وزارت بهداشت درباره‌ی میزان مصرف آنتی‌ بیوتیک و کورتون در ایران، افزود: میزان مصرف آنتی‌بیوتیک و کورتون خصوصا تزریقی در ایران به طور بسیار واضحی از سایر کشورها بیشتر است. گرچه گفته می‌شود شاخص میانگین مصرف سایر گروه‌های دارویی در ایران مقداری کمتر از کشورهای توسعه‌یافته است، اما باید توجه کرد که در کشور ما و کشورهای مشابه تعدادی از بیماری‌های شایع و با شدت متوسط، تشخیص داده نمی‌شود. به عنوان مثال 6.5 میلیون ایرانی از ابتلای خود به فشار خون بالا بی‌خبر هستند.

نیمی از ایرانیان 55 سال به بالا، فشار خون دارند

حریرچی ادامه داد: نیمی از جمعیت ایران با رسیدن به سن 55 سالگی مبتلا به فشار خون بالا می‌شوند و طبق مطالعات مختلف 35 تا 54 درصد از این افراد به دلیل عدم مراجعه یا تشخیص از بیماری خود اطلاعی ندارند و در نتیجه دارویی دریافت نمی‌کنند که این پدیده در میزان میانگین مصرف کل تاثیر دارد و میزان میانگین مصرفی را پایین نشان می‌دهد.

نسخه‌نویسی اجتماعی.

وی با بیان این‌که دو رویکرد مهم در این خصوص رخ داده است، گفت: اولین رویکرد نسخه‌نویسی اجتماعی است. نسخه‌نویسی اجتماعی به معنای استفاده از عوامل اجتماعی موثر در تغییر سبک زندگی برای درمان بیماری خفیف تا متوسط چه به صورت حاد و چه مزمن است. رویکرد مهم دیگر پیشگیری از سطح چهارم است. این پیشگیری به معنای این است که اقدامات تشخیصی و پیشگیرانه زائد را انجام ندهیم. اقدامات زائد یا غیرضروری آسیب رسان است یا در مواقعی مضرات این اقدامات بیشتر از نفع‌شان است.

منبع: ایسنا