طراحی مناسب معابر شهری امکان حضور معلولان را در شهر فراهم می‌کند

اعتمادآنلاین| پیروز حناچی معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در چهاردهمین جلسه «ستاد مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولین جسمی و حرکتی» با تاکید بر اهمیت مناسب سازی در معابر شهری، گفت: مخاطبین امر مناسب سازی در قلمرو حوزه‌های عمومی شهر، فراتر از عزیزان دارای معلولیت هستند که بر روی ویلچر نشسته‌اند و شامل کسانی می‌شود که به دلایل مختلف نمی‌توانند در عرصه‌های اجتماعی حضور یابند.

وی با تاکید بر این که بر اساس این تعریف از معلولیت، جامعه مخاطب در بحث مناسب سازی فضاهای شهری، بیش از 30 درصد جامعه خواهند بود، خاطر نشان کرد: با هدف فراهم کردن امکان حضور ناشنوایان، نابینایان ، سالمندان ،کودکان و سایر افرادی که در استفاده از فضاهای شهری با مشکلاتی مواجه هستند. متخصصین تلاش می‌کنند تا با طراحی مناسب، فضاهای شهری را برای حضور و فعالیت این مخاطبین، فراهم کنند.

حناچی با اشاره به وظیفه خطیر هم افزایی فعالیت تمامی نهادها و سازمانها در زمینه مناسب سازی فضاهای شهری از سوی ستاد مناسب سازی فضاهای شهری تاکید کرد: تنها در صورت هم سو بودن فعالیت‌های ملی و محلی شهر می‌توان انتظار نتایج بهتر و مؤثرتری را از این تلاش‌ها داشت چرا که هم به لحاظ هزینه‌های اقتصادی وهم کیفیت پروژه ، تفاوت بسیار زیادی بین پروژه‌ای که پس از ساخت به مناسب سازی آن توجه می‌شود با پروژه‌ای که در حین طراحی به مناسب سازی آن توجه می شود وجود دارد.

وی با اشاره به نقش مهم خلاقیت و نوآوری در انجام اقدامات مناسب سازی فضاهای شهری، گفت: لازم است در این مسیر، اهداف ، برنامه و شاخص‌های کمی و کیفی واضحی داشته باشیم و علاوه بر توجه جدی به جامعه مخاطب، تقاضای اجتماعی این گروه از شهروندان را پر رنگ تر و گسترده تر نماییم تا صدای به حق آنها شنیده شود.

معاون شهردار تهران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به لزوم پرداختن به امر آموزش رشته‌های دانشگاهی مرتبط با این موضوع گفت: به دلیل نقص در آموزش ،برخی از مهندسین ، به اهمیت مبحث مناسب سازی برای شهروندان معلول خصوصاً در ساختمانهای با درجه اهمیت بالا واقف نیستند در حالی که در برخی از دانشکده‌های معماری خارج از کشور ، به منظور نهادینه شدن اهمیت توجه به حقوق این قشر گسترده از شهروندان، اساتید معماری خارج از کشور ، دانشجویان را مجبور می‌کنند که یک روز کامل را با ویلچر و یا با چشمان بسته در برخی فضاها شهری تردد کنند تا در ذهن آنها حک شود که با طراحی یک یا دو پله اضافی تا چه میزان امکان استفاده هرچه بیشتر از فضاهای شهری را برای برخی از افراد کم توان جامعه محدود می‌کند.

وی با اشاره به این که اولین راهنمای ضوابط مناسب سازی فضاهای شهری پس از انقلاب اسلامی در سال 1362 منتشر شد، خاطر نشان کرد: به دنبال انتشار این ضوابط، قوانینی در این خصوص تصویب شد و اینجانب افتخار داشتم که هنگام حضور در دولت، در راستای تصویب آخرین قوانین مربوط به مبحث در کمیسیون زیر بنایی به دفاع از این موضوع بپردازم.

حناچی با اشاره به این که در امور فرآیند محور، استفاده از چک لیست‌ها و مانیتورینگ گزارش دهی از لوازم کنترل و ارزیابی محسوب می‌شود، بر اهمیت توجه به رعایت و کنترل ضوابط از طریق بهره گیری از چک لیست‌های ارزیابی تاکید کرد.

معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورهای دنیا مرز مالکیت شهروندان از دیوار ملک فراتر بوده و مسئولیت پیاده رو و فضای سبز آن را هم شامل می‌شود، افزود: به منظور شروع جریانی جدید و قانونی کردن آن لازم است اقدامات جهت امتداد دادن مرز پایان کار تا پیاده رو ها را صورت دهیم که این امر تاثیرات قابل توجهی را در افزایش کیفیت فضاهای عمومی شهر و حذف موانع از مسیرهای معلولین خواهد داشت.

در این جلسه زهرا نژاد بهرام نماینده شورا ی اسلامی شهر تهران در ستاد مناسب سازی گفت : این انتظار از شهرداری می‌رود که در بحث مهم مناسب سازی هم سیاستگذاری وهم برنامه ریزی مناسب انجام دهد.در این بخش لازم است تا هماهنگی میان اعضای ستاد صورت بگیرد با فعال سازی اجرای مباحث مناسب سازی در بخش‌های مختلف پی گیری شود.

نایب رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد : شورای شهر بدنبال آناست تا ستاد مناسب سازی در مسیر اصلی خود قرار بگیرد به اهداف و برنامه های کمی و کیفی برسد. اگر فعالیت‌ها و اقدامات هماهنگ و با برنامه ریزی منظم پیش برود می‌توانیم ضمن جبران کمبود و کاستی در این خصوص هرچه سریعتر و در کمترین زمان ممکن به شهر دسترس پذیر برسیم و بتوانیم به وظایف خود در قبال شهروندان عمل کنیم.

عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران همچنین از مناسب سازی بخشی از خیابان اصلی انقلاب خبرداد و گفت : با هماهنگی اعضای ستاد و مناطق مربوطه در آینده نزدیک فازی از خیابان انقلاب به عنوان محور پایلوت مناسب سازی شده به گونه‌ای که تمامی مسیر های تردد و دسترسی افراد اعم از پیاده راه ، ایستگاه‌های اتوبوس ، ورودی ساختمان‌های عمومی برای اقشار مختلف دارای معلولیت دسترس پذیر خواهد شد.

همچنین گلپایگانی قائم مقام معاونت شهرسازی و معماری با اشاره به تشکیل ستاد مناسب سازی فضاهای شهری با مشارکت فعال همه معاونتهای مؤثر با شهرداری تهران، تصریح کرد: یکی از ویژگی‌ها و معیارهای شهر زیست پذیر، مناسب سازی فضاهای شهری برای افراد دارای معلولیت است.

وی با تأکید بر این که طی سالیان گذشته از جهت تدوین ضوابط و مقررات ملاک عمل اقدامات مؤثری در شهرداری‌ها صورت گرفته است، گفت: اقداماتی در راستای دسترس پذیری مکان‌های زیستی شهر و فراهم آوردن امکاناتی برای افراد دارای معلولیت صورت گرفته است اما هنوز در ابتدای راه هستیم و برای این که امکان استفاده از فضاهای عمومی و سکونت را برای زیست بهتر را برای این عزیزان فراهم کنیم راه درازی در پیش رو داریم که در این راه حتماً نیاز به همکاری گسترده سایر عوامل دست اندرکار وجود دارد. امید داریم برنامه های این چنینی و وظایفی که به ستاد محول شده است این راه طولانی را به سرانجام مناسب برساند.

سید حمید موسوی مدیر کل معماری و ساختمان نیز در این نشست ضمن ارایه گزارشی مبسوط از برنامه‌ها و فعالیت‌های صورت گرفته در خصوص مناسب سازی فضاهای شهری مناطق 22 گانه شهرداری تهران خاطرنشان کرد: از جمله اهداف مهم این نشست می‌توان به آسیب شناسی وضع موجود، تقسیم کار منطبق بر مأموریتهای معاونتهای مختلف شهرداری تهران و همچنین همگرایی اقدامات تمامی دستگاههای خصوصاً دستگاه‌های خارج از شهرداری تهران اعم از سازمان بهزیستی، بنیاد شهید و جانبازان، پلیس راهور و غیره با اقدامات شهرداری تهران به منظور افزایش اثر بخشی و هم افزایی اقدامات اشاره کرد.

در این جلسه گزارش مفصلی از اقدامات انجام شده از جمله تشکیل کمیته‌های مناسب سازی در مناطق شهرداری تهران، اصلاح فرآیند صدور پروانه و کنترل عملیات ساختمانی در راستای کنترل ضوابط مناسب سازی، بارگذاری کدهای ارتفاعی در سامانه طرح تفضیلی و بخشنامه‌های صادر شده در شهرداری تهران در خصوص ارتقاء فرآیند مناسب سازی ارائه شد. هم چنین نمایندگان سازمان‌های مردم نهاد موضوعات و مطالب خود را با اعضای ستاد درمیان گذاشتند.

در پایان مواردی به عنوان مصوبات این جلسه مطرح شد که از اهم این موارد می‌توان به «مناسب سازی 1 پارک، 2 ساختمان شهرداری و یک محور شهری به ازا هر یک از مناطق و در مجموع 88 پروژه در سطح شهر تهران طی سال جاری»، «لحاظ نمودن مناسب سازی به عنوان بخشی از فرآیند عقد قرارداد، طراحی و اجرای پروژه‌های عمرانی«؛ «انتخاب محور انقلاب به عنوان محور پایلوت»، «ارایه نقشه‌ای از اماکن مناسب‌سازی شده جهت ارائه به شهروندان»، «اجرای برنامه‌های آموزشی و فرهنگی به صورت مستمر و در قالب برنامه مدون» اشاره کرد.

منبع: تسنیم