بودجه‌های شهری صرف زیرساخت‌های خودرومحور می‌شود/ آمارهای داخلی مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا قابل اعتماد نیست

اعتمادآنلاین| ‌ نیلوفر حامدی: 10 سال پیش وقتی تهران هنوز به شلوغی حالا نبود و خودروها اینقدر جای انسان‌ها را نگرفته بودند. وقتی ترافیک تا این اندازه خوره روزانه زندگی در کلان‌شهرها نشده بود و بنزین لیتری 100 تومان بود فعالان محیط‌زیست درمان آلودگی هوای پایتخت را اعلام کردند اما کسی توجه نکرد.

همان روزها کارشناسان گفتند توسعه حمل و نقل عمومی، اضافه کردن دوچرخه‌ها به عنوان وسیله نقلیه و ساخت مسیرهای مناسبش و جلوگیری از خرج‌ کردن بودجه شهرداری در حوزه بتنی می‌تواند به مرور مقابل این فاکتور انسان‌کش بایستد. توصیه‌هایی که تا به همین امروز نه تنها در بدنه مدیریت شهری کشور اجرایی نشد، بلکه هر سال بخش زیادی از بودجه‌های شهرداری در شکم تونل‌ها و معابری ریخته می‌شود که تسهیل‌کننده استفاده از خودروی شخصی هستند.

دست‌های ناپاک اجازه تغییر قیمت بنزین را ندادند

حسین آخانی فعال محیط زیست یکی از افرادی است که از همان 10 سال پیش برای مبارزه با آلودگی هوا وارد میدان شده است. او که سال 87 مقاله‌ای درباره لزوم افزایش قیمت بنزین نوشته بود می‌گوید مقابله با الودگی هوا آنقدر دشوار نیست اما دست‌های آلوده و ناپاک نمی‌خواهند کار کنند. او به اعتمادآنلای" درباره این دست‌های ناپاک می گوید: « 10 سال پیش در مقاله‌ای نوشتم که با افزایش قیمت بنزین از 100 تومان به 200 تومان شهرداری می‌تواند 7300 اتوبوس به ناوگان حمل و نقل شهری تزریق کند. همچنین این افزایش قیمت روی مصرف 20 میلیون لیتری بنزین روزانه ایرانیان هم به مرور تاثیر خواهد گذاشت. هم مشکل ترافیک تا حد زیادی حل می‌شد و هم به دنبال آن شاهد کاهش آلودگی هوا بودیم. همان موقع هم دست‌های ناپاک که در اقتصاد ایران حضور دارند اجازه این کار را ندادند. دست‌هایی که هنوز هم در حوزه‌های مختلف با اعمال نفوذ اجازه بهبود اوضاع را نمی‌دهند تا دود عملکرد آن‌ها به چشم مردم برود.»

شهرداری پول معبرساختن دارد اما موقع ساخت جاده برای دوچرخه فقیر می‌شود

آخانی با اشاره به شهر اراک به عنوان آلوده‌ترین شهر ایران می‌گوید شهرداری بودجه ساخت تونل دارد اما موقع ساخت لاین دوچرخه‌سواری بی‌پول می‌شود: «همین امسال 650 میلیارد تومان پول در اراک که یکی از آلوده‌ترین شهرهای ایران است برای ساخت روگذر خرج شد. شهری که 520 هزار نفر جمعیت دارد و با این مبلغ می‌شد به همه مردم دوچرخه رایگان داد. ولی چون باید پیمانکاران منتفع شوند بودجه‌ها خرج بتن می‌شود تا نتیجه‌اش افزایش تردد با خودروهای شخصی باشد. شهرداری‌ها برای ساخت مسیر دوچرخه‌سواری بودجه ندارند، چون همه پول‌ها خرج پل و معبر و زیرگذر و روگذر می‌شود.»

دل شورای شهر برای پولداران بالای شهر با 4 خودرو در خانه‌شان نسوزد

فعال محیط زیست به لایحه پر سر و صدای پولی کردن معابر در تهران هم اشاره می‌کند: « شهروند مکزیکوسیتی برای رد شدن از پلی مثل پل صدر تهران، باید برای هر کیلومتر 6 پزو پرداخت کند. مبلغی که در ایران می‌شود حدود 2 دلار یا 20 هزار تومان. آن وقت همین که شهرداری حرف از پولی کردن معابر آن هم تنها به قیمت 900 تومان زد خیلی‌ها در شورای شهر وامصیبتا سر دادند که نمی‌شود. دلشان برای چه کسی می‌سوزد؟ برای پولداران بالای شهر که هر کدام سه یا چهار خودرو در خانه دارند و با شاسی بلندهایشان ویراژ می‌دهند؟ اتفاقا این افراد باید عوارض بدهند.»

آمارهای داخلی درباره مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا قابل اعتماد نیست

آخانی معتقد است آمارهایی که درباره مرگ و میر و بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا در ایران ارائه می‌شود قابل اعتماد نیست: «نمی‌شود به آمار موسسات ایرانی اعتماد کرد. یک به خاطر اینکه ما موسسه مستقل آنچنانی نداریم. دوم اینکه مسوولان دولتی عموما ترجیحشان نشان دادن کمتر ضعف‌هاست. برای اینکه خودتان متوجه شوید کافی است آمارهای داخلی را با سازمان‌های بین‌المللی مقایسه کنید. مگر می‌شود آمار مرگ به خاطر آلودگی هوا در شهری مثل لندن با آن ناوگان گسترده حمل و نقل عمومی و آب‌ و هوا 5000 هزار نفر در سال باشد، آن وقت این رقم در ایران 4810 نفر باشد؟ قطعا با این رقم در لندن، تعداد مرگ و میر در ایران به خاطر این معضل چندین برابر است. از طرف دیگر اگر این آمار را به طور دقیق نداریم می‌دانیم آمار مرگ در اثر رانندگی در ایران سالانه حدود 17 هزار نفر است. می‌دانیم مردم تهران سالانه 2 میلیون ساعت پشت ترافیک می‌مانند. می‌دانیم ایران سالانه هشت میلیارد دلار خسارت به خاطر آلودگی هوا می‌دهد. رقم‌هایی که در مقایسه با کشورهای دیگر جزو بیشترین‌هاست.»

مردم ایران معتاد بنزین هستند

فعال محیط زیست در پایان و در پاسخ به اینکه چرا مردم به عنوان یکی از جناحین تاثیرگذار در بحران آلودگی هوا همکاری نمی‌کنند هم باز همان دست‌های ناپاک را مطرح کرد: «مردم در ایران به بنزین معتاد شده‌اند و علتش هم این است که سیاست‌های مافیایی و نگاه بتن‌محوری مردم را به این مرز اعتیاد رسانده است. امسال منتظر باشید و ببینید آیا درخواست ما درباره اختصاص تنها یک درصد از بودجه شهرداری به ساخت مسیر برای دوچرخه‌سواری داده می‌شود یا خیر. یک درصد 20 هزار میلیارد تومان، 200 میلیارد می‌شود و باید دید آیا اجازه می‌دهند یا کماکان باید تمام بودجه صرف زیرساخت‌های خودرومحور شود.»