آیا فیلترینگ به آخر خط رسیده است؟

اعتمادآنلاین| دبیر شورای عالی فضای مجازی اعلام کرده که تا دو سال آینده پیام رسانه‌های بومی مشابه نمونه‌های خارجی در کشور فعال می‌شود. سخنی که تازگی ندارد. بعد از فیلتر کردن تلگرام بحث پیام‌رسان‌های بومی در کشور داغ شد اما دستاورد چندانی نداشت.

فیلتر کردن تلگرام ماجرای فیلترینگ در ایران را وارد مرحله جدیدی کرد. نخستین زمزمه‌های فیلترینگ تلگرام خرداد 95 به گوش رسید. بعد از اعتراضات دی‌ماه تلگرام 2 هفته فیلتر شد اما دوباره به حالت عادی بازگشت؛ با این حال در اردیبهشت 97 این پیام‌رسان با دستور مقام قضایی فیلتر شد که تا امروز هم ادامه دارد.

بعد از فیلتر کردن تلگرام برخی از پیام‌رسان‌های داخلی چون سروش، بله و ایتا به‌عنوان جایگزین تلگرام به مردم معرفی شدند اما مورد استقبال مخاطبان قرار نگرفتند. پیام‌رسان‌هایی که با هزینه‌های زیادی طراحی و تولیدشده بودند اما هرگز نتوانستند جای خودشان را بین کاربران فضای مجازی باز کنند. «به گفته مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت ایران، پیام‌رسان‌های؛ ویسپی، بیسفون پلاس، سروش، آی گپ، لنزور، جیک و پیک، گپ، بله و ایتا 9 پیام‌رسان داخلی هستند که امکانات رایگان و زیرساخت‌های لازم ازجمله 5 میلیارد تومان دریافت کرده‌اند.» هزینه‌ای که هیچ خروجی مشخصی به همراه نداشت و این پیام‌رسان‌ها نتوانستند تعداد کاربران خودشان را در ایران به‌اندازه کاربران تلگرام برسانند.

حالا بعد از صحبت‌های رهبری درباره لزوم استفاده از فضای مجازی ماجرا متفاوت شده است. تریبون‌های نماز جمعه از مزایای فضای مجازی می‌گویند. محمدجواد باقری امام‌جمعه اسالم با اشاره به کارکردهای مثبت فضای مجازی گفته: «فیلترینگ و محدود کردن فضای مجازی سبب خروج بسیاری از نیروهای ارزشی و انقلابی از پیام‌رسانی همچون تلگرام و حضور افسارگسیخته دشمنان در این میدان شده است.» او در ادامه گفته: «تلگرام باید رفع فیلتر شود تا جوانان انقلابی با استفاده از همین فضا بر دهان دشمن بکوبند.»

آیت‌الله احمد جنتی هم در نشست مشترک هیئت‌رئیسه مجلس خبرگان با کمیسیون‌های داخلی این مجلس در همین زمینه گفته: «می‌توانیم از تهدید فضای مجازی به نفع انقلاب و مردم استفاده کنیم.»

حالا باید دید که فضای مجازی در کشور به کدام سمت می‌رود و آیا سخنان رهبری می‌تواند سایه سنگین فیلترینگ را از روی فضای مجازی بردارد یا خیر؟