چاقی در کودکی، بیماری در بزرگسالی

اعتمادآنلاین| ‌ زندگی ماشینی امروزی گر چه زندگی را برای انسانها راحت تر کرده اما به دنبال این راحتی مشکلات متعددی سلامت مردم را تهدید می کند. یکی از شایع ترین این مشکلات چاقی و اضافه وزن است.

سازمان بهداشت جهانی هشدار داده که در کل دنیا آمار افراد درگیر چاقی و اضافه وزن در حال افزایش است و کودکان و نوجوان هم از این امر مستثنی نیستند.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال 2014، حدود 41 میلیون کودک زیر 5 سال دچار اضافه وزن یا چاقی هستند که 48درصد آنها در آسیا زندگی می کنند.

نوع زندگی امروز، کودکان و نوجوانان را هم از جنب و جوش و بازی های دوران کودکی دور کرده که نتیجه این بی تحرکی شیوع چاقی و اضافه وزن در آنها شده است. به طوری که این دو عامل می تواند خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، کبد چرب، فشار خون وسرطان را در بزرگسالی چند برابر کند.

کودکان درگیر اضافه وزن و چاقی، با کاهش اعتماد به نفس، گوشه گیر می شوند چرا که آنها مانند همسالان خود نمی توانند در بازیهای گروهی شرکت کنند و حتی از سوی همسالان خود مورد تمسخر قرار می گیرند.

کارشناسان بر این باورند که چاقی و اضافه وزن دارای سه علت است، اول ژنتیک، باید به یاد داشته باشیم که اگر پدر یا مادر چاق باشند احتمال ابتلا به چاقی فرزند 40 درصد است و اگر هر دو چاق باشند این میزان تا 70 درصد است.

دریافت اضافه کالری از دیگر علل چاقی است، اگر میزان مواد غذایی مصرفی بیش از نیاز بدن باشد مازاد این مواد در بدن به چربی تبدیل می شود که نتیجه آن اضافه وزن و چاقی است.

علت سوم بی تحرکی است، کودکانی در طول روز بیشتر وقتشان را صرف نشستن مقابل تلویزیون، رایانه و تبلت می کنند و همین بی تحرکی باعث عدم سوختن کالری دریافتی می شود که در نهایت چاقی و اضافه وزن را در کودکان ایجاد می کند.

چاقی، کودکان را سرخورده می کند

سپیده دولتی کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: کودکانی که اضافه وزن دارند، سنگین ترند و تحرک کمتری نسبت به هم سن و سالانشان دارند و دوستان آنها به سادگی اجازه همکاری در بازی های گروهی را به آنها نمی دهند.

وی می افزاید: در واقع چاقی روی چهره و ظاهر اثر می گذارد، کودکان را متفاوت از بقیه می کند و حس سرخوردگی به آنان می دهد.

دولتی، ادامه می دهد: رانده شدن از برنامه های گروهی، تفریحات و فعالیت های دوستانه می تواند مشکلاتی در اعتماد به نفس و ارتباطات کودکان پیش آورد، محدود کردن تحرک هم بیماری هایی برای سلامت در پی خواهد داشت.

ضرورت انجام آزمایش تیروئید

این کارشناس تغذیه اضافه می کند: اگر کودکتان چاق است، علاوه بر نگرش به شیوه زندگی، به دنبال علت آن نیز باشید و آزمایش هایی مانند تیروئید و مشکلات متابولیسمی را با نظر پزشک انجام دهید.

دولتی اظهار می دارد: والدین نقش مهمی در میزان وزن کودک دارند، گاهی آنها اندازه معده کودک را در نظر نمی گیرند و به زور به او غذای بیش از نیاز می خورانند.

غذای زیاد به کودک نخورانید

وی تصریح می کند: معده کودک کوچک و متناسب با سن و جثه اوست و نیازی نیست با خوراندن اجباری غذا به او آن بزرگ شود، غذا باید با اصول دقیق به کودک خورانیده شود، تغذیه در مقابل تلویزیون و در حین بازی رایانه ای آگاهی کودک را نسبت به میزان غذای مصرفی اش کاهش می هد و باعث می شود بدون توجه به پیام حس سیری مدام با توجه به هیجانش غذا بخورد.

دولتی می گوید: با کمی افزایش فعالیت می توان به میزان زیادی مشکل چاقی را حل کرد، اگر کودک دبستانی است، باید شرایطی فراهم شود تا پیاده به مدرسه برود و بتواند تحرک مناسبی داشته باشد.

وی ادامه می دهد: اگر کودک تقاضای غذای زیادی دارد، بهتر است نیم ساعت قبل از آماده کردن غذای اصلی به او میوه داده شود تا پیام سیری زودتر به مغز برسد و غذای کمتری میل کند، سالادهای حجیم متنوع با سس های مناسب مانند آبلیمو، سرکه ولع او را برای مصرف غذای زیاد کاهش می دهد.

عزم ملی لازم است

محمد هاشمی، دبیر انجمن پیشگیری از چاقی نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: برای اینکه جلوی روند اضافه وزن و چاقی را به ویژه در کودکان بگیریم، یک عزم ملی لازم است که باید از خانواده­ها شروع شود.

وی اظهار می دارد: ضرورت دارد مداخلات مهد کودک و مدارس برای تغذیه مناسب و افزایش فعالیت بدنی و ورزش در پیشگیری از چاقی با جدیت اجرا شود.

وی با بیان اینکه باید اصلاح سبک زندگی از سنین کودکی آغاز شود، می افزاید: این اصلاح سبک زندگی در حفظ و ارتقای سلامت عمومی جامعه بسیار موثر خواهد بود.

وی ادامه می دارد: بیشتر والدین دوست دارند کودک چاق و به قول معروف «تپل مپل» باشد، در حالی که پزشکان درباره خطرهای چاقی کودکان هشدار می دهند و می گویند احتمال اینکه این قبیل کودکان در بزرگسالی مجبور شوند با عوارض ریز و درشت چاقی دست و پنجه نرم کنند، بیشتر از دیگران است.

چاقی مادر بیماری هاست

هاشمی تصریح می کند: آمار چاقی و اضافه وزن کودکان در ایران و جهان رو به افزایش است و والدینی که می خواهند فرزندانی سالم داشته باشند، باید به فکر راهکارهایی باشند که می تواند سلامت کودکان را حفظ کند. چاقی، مادر بیماری هاست و عادت های غذایی هر روز ما، زمینه بروز آن را فراهم می کند.

وی می گوید: برای پیشگیری از بروز بیماری هایی که در صورت چاق بودن احتمال ابتلا به آنها افزایش پیدا می کند، باید خودمان و کودکانمان را اصلاح کنیم زیرا کودکان چاق در جوانی کارآیی لازم را در جامعه و زندگی اجتماعی ندارند و گرفتار بیماری های مختلف می شوند.

دبیر انجمن پیشگیری از چاقی می گوید: قند و چربی خون بالا، دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، سرطان ها و دردهای مفصلی از جمله بیماری های متابولیکی هستند که تعداد زیادی از کودکان و نوجوانان در بزرگسالی به دلیل چاقی به آنها مبتلا می شوند.

هاشمی تصریح می کند: مطالعات کشوری نشان می دهد افرادی که از 6 تا 9 سالگی چاق شده اند، درمان آنها برای لاغری دشوار است و حتما باید خانواده در این زمینه با پزشک در تماس باشد.

چاقی کودکان زودتر کنترل شود

وی اضافه می کند: بهترین راه حفظ تندرستی کودکان آن است که پدر و مادر هرچه زودتر مشکل افزایش وزن کودک را کنترل کنند. کودکان برای سلامت خود به غذاهای سرشار از مواد معدنی، اغذیه انرژی زای غنی از الیاف و فیبر و برای رشد به غذاهای سرشار از پروتئین نیاز دارند. کودکان باید ورزش کنند زیرا هم انرژی مصرف می کند و هم عضلات مختلف بدن را به فعالیت وا می دارد.

منبع: ایرنا