افراد معلول خیلی به فکر استخدام دولتی نباشند/ امکانات کشور اجازه ارتقای جایگاه معلولان را نمی‌دهد/ نارضایتی از کیفیت پایین تجهیزات توانبخشی داخلی

اعتمادآنلاین| معلولیت به معنای محرویت نیست و هیچ انسانی به دلیل داشتن نقص یا کاستی جسمی از حقوق انسانی و بشری خود محروم نمی‌شود و هیچ فرد دیگری هم حق ندارد که حقوق و کرامت شخص دارای معلولیت را خدشه‌دار کند.

همه افراد جامعه مسئولیت دارند که با حفظ کرامت انسانی معلولان، حقوق آنان را رعایت کنند و کاملا طبیعی است که جامعه نیز برای دسترسی افراد دارای معلولیت به حقوق و جایگاه انسانی شان باید راهکارهای مناسب و سهولت‌های لازم را فراهم کند، اما متاسفانه نگاه دولتمردان و مسئولان به این قشر از جامعه کمرنگ است.

حسین نحوی‌نژاد معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور در رابطه با اینکه مستمری معلولان در سال 98 چه میزان افزایش دارد؟، گفت: در سال 96 از محل حذف یارانه افراد پردرآمد، مستمری 53 تا 100 هزار تومانی حدود 3و نیم برابر شد، در سال 97 نیز دو اتفاق دیگر رخ داد، نخست اینکه مستمری‌ها در مجموع 14 درصد رشد داشت و افراد زیادی را که پشت نوبت بودند، توانستیم وارد لیست مستمری‌بگیران کنیم.از زمانی که بهزیستی فعالیت خود را آغاز کرد تا ابتدای سال 97، 320 هزار معلول مستمری بگیر داشتیم که در سال 97 نیز 500 هزار نفر به این لیست افزوده شد.

نحوی‌نژاد گفت: در حال حاضر مشکلی که وجود دارد این است، افرادی که در سال 97 وارد لیست مستمری‌بگیران شدند از محل تامین اعتبار سازمان هدفمندی یارانه‌ها 108 هزار تومان دریافت می‌کنند، اما 53 هزار تومان مستمری بهزیستی را هنوز دریافت نمی‌کنند. قانون برنامه ششم ملزم کرده که باید هر ساله مستمری‌ها 20 درصد دستمزد مصوب شورای عالی کار باشد که بنابراین قانون مستمری‌ها 10 تا 15 درصد رشد خواهد داشت، اما خارج از این موضوع، ما چند اولویت دیگر در این زمینه داریم؛ نخست اینکه افرادی که مستمری بهزیستی را دریافت نمی‌کنند، به این معنا که وارد لیست شده‌اند، اما فقط از محل هدفمندی‌ها مستمری می‌گیرند، مستمری‌شان را با مستمری دیگر افراد یکسان می‌کنیم.

وی افزود: در قانون حمایت از حقوق معلولان، از محل اعتباری که مجلس و دولت به ما اختصاص خواهند داد، با توجه به اینکه مشکلات معلولان از مددجویان عادی بهزیستی یا کمیته امداد بیشتر است، آن درصد رشد در اعتبار را در حوزه‌های رفاهی و مستمری معلولان استفاده می‌کنیم، اما اینکه اعتبار چه میزان رشد داشته باشد، بستگی به ابلاغ قانون بودجه دارد و دیگر اینکه اتفاق غیرمترقبه‌ای رخ ندهد که از بودجه کم و کسر شود. همچنین بستگی به صحبتی دارد که با سازمان برنامه و بودجه می‌شود چون در مورد ردیف‌ها و جزئیات بودجه باید با کارشناسان سازمان برنامه و بودجه تعامل وجود داشته باشد و اینکه بتوانیم به آنان بقبولانیم که درصدی را به موضوعاتی که ما می‌گوییم اختصاص دهند.

امکانات کشور فعلا اجازه ارتقای جایگاه معلولان را نمی‌دهد

نحوی‌نژاد گفت: در ماده 27 قانون حمایت از حقوق معلولان ذکر شده افرادی که معلولیت شدید یا خیلی شدیدی دارند و به خصوص افراد سرپرست خانوار و فاقد شغل باید حداقل دستمزد قانون کار را دریافت کنند. در سال 97 محاسبه‌ای در مورد اجرای قانون انجام شد و نتیجه این بود که اگر قانون کامل اجرا شود، 12 هزار و 500 میلیارد تومان اعتبار لازم است که فقط 7 هزار و 200 میلیارد تومان به بحث مستمری‌ها با حداقل دستمرد و حق پرستاری مربوط است. بنابر بررسی‌های انجام شده، حدود 2 هزار میلیارد به سازمان بهزیستی خواهند داد که قطعا این اقدام بر نحوه ارائه خدمات تاثیرگذار است.

وی عنوان کرد: ما می‌توانیم دو استراتژی را در پیش بگیریم، نخست اینکه عده کمی را که مشکلات بسیاری دارند، مشمول قانون کنیم یا اینکه تعداد بسیاری را مشمول کنیم، اما میزان مستمری به اندازه 20 درصد دستمزد مصوب شورای کار نرسد. از نظر من بهتر است، بتوانیم عده بیشتری را مشمول قرار دهیم چون ممکن است تا آخر سال منابع دیگری مانند هدفمندی به کمک ما آید.می‌توانیم افرادی که مشکلات زیادی دارند را از محل کمک‌های موردی و مشارکت‌های مردمی تامین کنیم، اما اجازه دهیم که عده بیشتری با درصد بالاتری از مستمری‌ها استفاده کنند.

افزایش قیمت ویلیچر به یک میلیون و 400 هزار تومان

معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور همچنین در رابطه با این پرسش که آیا 161 هزار تومان تا 530 هزار تومان برای یک معلول با این میزان تورم کافی است؟، بیان داشت: این صحبت صحیح است، حتی اگر تورم وجود نداشت این رقم‌ها ناچیز است، ما باید به امکانات کشور توجه کنیم. جایگاهی که از ابتدا به معلولان داده شده، ضعیف بوده است، وقتی که جایگاهی کف دره عمیق باشد، اگر بیست متر خاک هم ریخته شود، بازهم به قله نمی‌رسد و همیشه تفاوت با دیگران وجود دارد، همانطور که گفتم، این حرف درست است و همه بر آن اذعان دارند، اما امکانات کشور فعلا اجازه نداده که این جایگاه ارتقا یابد.

وی همچنین در رابطه با اینکه کمک هزینه لوازم بهداشتی برچه اساسی به معلولان داده می‌شود و آیا احتمال قطع کمک هزینه‌ها وجود دارد؟، گفت: کمک هزینه لوازم بهداشتی تا قبل از سال 97 به کسی داده نمی‌شد، ما خودمان تهیه می‌کردیم و در اختیار قرار می‌دادیم. قبل از سال 97 زمزمه‌هایی به گوش می‌رسید که بنابر تحریم‌ها، قرار است گرانی شود، فکر کردیم تا ما بخواهیم تهیه کنیم و در اختیار آنها قرار دهیم مشکلاتی ایجاد می‌شود، چون معلولان نیاز شدیدی دارند، از همین رو تصمیم گرفتیم به حساب آنان 100 هزار تومان واریز کنیم، این تصمیم بنده بوده که این رقم برای 25 تا 24 هزار نفر واریز شود. بنابراین ما فعلا رقمی را برای افراد واریز نکرده‌ایم که در حال حاضر قطع شده باشد. سازمان لوازمی مانند سوند، گازاستریل، بتادین و چسب زخم، تشک مواج و تجهیزات را تهیه می‌کند و در اختیار آنان قرار می ‌دهد.

نحوی‌نژاد دررابطه با میزان کمک هزینه خرید تجهیزات پزشکی به معلولان نیز بیان داشت: این مورد نیز در سال 97 دچار مشکل شد، در گذشته ویلیچر را با قیمت 550 هزار تومان خریداری می‌کردیم، اما در حال حاضر یک میلیون و 400 هزار تومان شده است، پوشینه‌ای که قبل از سال 97، 29 هزار تومان بوده در یک مقطعی 160 هزار تومان پرداخت می‌کردیم، اما کسی نبود که به ما بفروشد، علاوه بر اینکه بودجه آن قدر رشد نداشته و تورم نیز تاثیر خود را گذاشته است.می‌توان گوشت مصرف نکرد، اما به یک معلول بسترگرا که کنترل ندارد، نمی‌توان گفت که پوشینه استفاده نکند، زیرا معلول دچار زخم و مشکلات می‌شود. ما نیز در این مورد بسیار آسیب دیدیم، براین اساس مسئله را مدیریت و بخشی از اعتبار را به حساب خودشان واریز کردیم. همچنین کارخانجاتی که تولیدات داخلی دارند را شناسایی کردیم تا از آن‌ها خریداری صورت گیرد.

افزایش قیمت تولیدات داخلی تجهیزات پزشکی

معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: در زمینه تجهیزات پزشکی مانند سمعک بخشی که وارداتی بود با وزارت بهداشت هماهنگ شد تا به آن ارز دولتی 4200 تومانی تعلق گیرد. در بخش واردات قیمت‌ها زیاد فرقی نداشت، اما متاسفانه در بخش تولیدات داخلی قیمت‌ها افزایش داشت با اینکه نباید اینگونه می‌شد، اما چون در برخی از قطعات وابستگی به خارج وجود داشت و ارز هم نداشتند، قیمت‌ تجهیزاتی مانند ویلیچر برقی گران شد.همچنین لوازم بهداشتی یا کمیاب و یا بسیار گران است که این موارد قاعدتا به ما و معلولان آسیب رسانده است، اما بنابر اعتباری که قرار است به ما تعلق گیرد، می‌خواهیم این حوزه را تقویت کنیم، بطوریکه پرداختی‌ها را افزایش دهیم و توان مالی و بودجه‌ای استان‌ها را بالا ببریم تا آن مواردی را که می‌خواهند خرید کنند، راحت تر بخرند. پیش بینی من این است واریزی برای افراد در زمینه تهیه لوازم بهداشتی باید حداقل 200 هزار تومان در ماه باشد.

وی در رابطه با علل نارضایتی بسیاری از افراد از کیفیت محصولات تولید داخلی بیان داشت: این موضوع طبیعی است و من نیز آن را قبول دارم، وقتی که ویلیچرهای میرا آلمان و سانرایز آمریکا را با گیتی تک البرز مقایسه می‌کنیم متوجه کیفیت آنها می‌شویم، اما چاره‌ای نداریم. اگر بخواهیم ویلچر میرا تهیه کنیم، مدل ساده آن 10 میلیون است، در حالی که من با آن پول 10 ویلیچر تهیه می‌کنم و به 10 نفر می‌دهم. در بحث اقتصاد مقاومتی و رونق تولید باید بالاخره به تولیدکنندگان داخلی اعتماد کرد. در مورد کیفیت‌ محصولات بحث‌های زیادی وجود دارد مانند اینکه وقتی سوار ماشین سوناتا شویم، خیلی راحت و بی صدا است ولی وقتی سوار پراید ‌می‌شویم، اینطور نیست. تجهیزات معلولان نیز از این قضیه مستثنی نیست. وقتی یک معلول روی ویلیچر می‌نشیند و برایش مشکل ایجاد می‌شود، قطعا از کیفیت ناراضی است. در سال های اخیر تلاش‌ها رو به جلو است، اما قاعدتا نارضایتی‌ها به صفر نمی‌رسد.

معلولین جسمی-حرکتی همه آن‌ها خواهان ویلچربرقی، باکیفیت و سبک هستند. یک ویلچر آلمانی را یک فرد به راحتی می تواند حمل کند اما ویلچر ساخت داخل اینقدر سنگین است که شاید یک فردی که کارآزموده نباشد نتواند آن را بلند کند یا بنابر بلند کردن متعدد دچار کمر درد شود. تشک‌های مواجی که ما تولید می‌کنیم حتی با تشک‌های مواج کره نیز قابل مقایسه نیست، این مسائل واقعا وجود دارد و من آن‌ها را تکذیب نمی‌کنم، چاره چیست؟

وی در خصوص تجهیزات بی‌کیفیت سلامت معلولان عنوام کرد: باید امکانات را نگاه کرد، من دولت نیستم که جوابگو باشم، من توزیع‌کننده هستم. ما دو راه بیشترنداریم یا یک لیوان آب را بین 10 نفر تشنه تقسیم کنیم یا آب را به دو نفر بدهیم و آنها را سیرآب کنیم و به بقیه 8 نفر بگوییم صبرکنید تا ببینیم خدا چه می‌خواهد. درحال حاضر واقعا امکان تغییر این وضعیت وجود ندارد، اما اینکه خطری هم ایجاد کند، اینگونه نیست. من تا به حال مشاهده نکرده‌ام، فردی سوار ویلیچر شود و از آن به زمین افتد، ولی ممکن است دست آن زخم شود. صنایع ارتز و پروتزما جزو صنایع بسیار خوب دنیا است، ولی ممکن است گاهی اندازه فرد نباشد.این صنعت خیلی گران هم است، این نیست که بگویم ارتز و پروتزهای داخلی کیفیت خوبی ندارند و ارزان هم است.مسئله اصلی گران شدن آنها است و به همین دلیل سال 97، ردیف اعتبارات ارتز و پروتز را جدا کردیم. در حقیقت این جدایی انجام شد تا استان‌ها مجبور شوند، در این زمینه هزینه کنند.

نحوی نژاد در بخش دیگری از سخنان خود وضعیت بودجه‌ای سازمان بهزیستی در سال جاری را مثبت ارزیابی نمود و بیان داشت: سال جاری وضعیت اعتبارات بهتر می‌شود، چون قرار است اضافه شود. قاعدتا من نمی‌توانم همه قانون را اجرا کنم، اما می‌توانم این نقاط ضعف را جبران کنم .این موارد پول‌های کلان نمی‌خواهد به عنوان مثال در ارتوپدی فنی ما شاید 15 میلیارد در کشورهزینه کنیم، اما اگر این مقدار30 میلیارد تومان شود،‌ بسیاری ازمشکلات مردم رفع خواهد شد. این رقم‌ها درشت و کلان نیست، رقم‌های درشت برای اشتغال، مسکن و مستمری‌ها است ما امسال برای مناسب سازی 35 میلیارد تومان پول داشتیم، اما اگر امسال این مبلغ به 70 میلیارد تومان برسد، کل مشکلات حل می‌شود.

معلولان پرتوقع نیستند

معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ اسن پرسش که آیا اعتبار تامین وسایل کمک توانبخشی افزایش یافته است؟، عنوان کرد: اعتبارات در این بخش سرجمع70 میلیارد تومان است که اگر150 میلیارد تومان شود، تقریبا 70 درصد مشکلات مردمی حل می شود. این موارد قابل حل است و برای آن برنامه داریم و جزو اولویت‌های ما است، ولی شاید نتوانیم کارهای خیلی بزرگی انجام دهیم به عنوان مثال نمی‌توانیم به400 هزار نفر بگوییم از این ماه مستمری یک میلیون و 200 هزار تومانی دریافت می‌کنید، چون این به رقم کلانی نیاز دارد، ولی می‌توان به تعداد دیگری از معلولان جسمی -حرکتی که قطع نخاعی نیستند، هم حق پرستاری اضافه کرد که با پول در نظر گرفته شده نیز می‌توان این کار را انجام داد، اما درحالی که دست ما را نبندند و اتفاقی مانند سیل‌های اخیر رخ ندهد یا تحریم‌های بانکی ایجاد نشود.همچنین سازمان برنامه و بودجه خیلی دستمان را در پوست گردو نگذارد. من با دو هزار و 200میلیارد می‌توانم 50 درصد نارضایتی معلولان را کاهش دهم و به راحتی هم می‌توان این کار را انجام داد.

معلولان پرتوقع نیستند، بسیاری از آنها درخواست‌هایی که دارند، قابل حل است، اما نیازهایی مانند شغل، ازدواج و مسکن با رشد اقتصادی کشور ارتباط دارد. در حال حاضر یک دختر جوان فارغ‌التحصیل دانشگاهی هم ممکن است جهیزیه نداشته باشد و فقط دختر معلول این‌گونه نیست، اما محرومیت دختر معلول مضاعف‌تر است که این مربوط به اقتصاد کشور است.امروزه مسائل معنوی نیز در گرو رونق اقتصادی است تا حرفی برای گفتن وجود داشته باشد.

این مقام مسئول با بیان اینکه یکی از گلایه‌های معلولان وضعیت اشتغال و عدم اجرای قانون حق استخدام آنان است، بیان داشت: در سهمیه دیگر مشکل نداریم، در حال حاضر مشکل اساسی ما این است که دولت استخدام نمی‌کند، اتفاق خوبی که سال گذشته رخ داد، این بود که سازمان اداری استخدامی کشور سهمیه معلولان را حفظ کرد، در حالی که قبلا این سهمیه حفظ نمی‌شد به این معنا که اگر شرایطی به وجود می‌آمد که معلول نمی‌توانست در آزمون شرکت کند و در مصاحبه رد می‌شد، سهمیه آن هم از بین می‌رفت، اما در حال حاضر سهمیه حفظ می‌شود؛ یعنی اگر قرار است1000 سهمیه برای استخدام وجود داشته باشد، 30 سهمیه برای معلولان است و برای آنها می‌ماند، حتی اگر امسال نیز استفاده نشود به سرجمع سال آینده اضافه می‌شود. در گذشته معلولان را در آزمون‌ها و مصاحبه ها رد می‌کردند، اما در حال حاضر با حضور نماینده سازمان بهزیستی آن آزمون‌ها برگزار می‌شود.

مشکل اساسی معلولان کشور این است که فکر می‌کنند، دولت سالی یک میلیون استخدام می‌کند و30 هزار آن سهم معلولان است، درصورتی که ممکن است کل استخدام‌ها در کشور در سال 1000 مورد باشد اما سهمیه معلولان 30 تعداد است که اگر بین استان‌های کشور تقسیم شود، در هراستان یک نفر استخدام می شود و کسی هم عملا متوجه نمی‌شود.به همین علت است که می‌گوییم معلولان خیلی به فکر استخدام دولتی نباشند و بر مهارت‌آموزی، کسب و کارهای خرد و تدریس تکیه کنند،حتما نیاز نیست که فرد پا داشته باشد تا بتواند روان شناس خوبی باشد.

معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور در رابطه با استفاده بهزیستی از معلاولا‌ن و فارغ التحصیلان انشناسی در قالب تیم‌های مشاوره‌ای بیان داشت: با خانه نشستن به کسی کار نمی‌دهند، معلولان هم باید به دنبال کار باشند، آن‌ها باید در آزمون شرکت کنند و بعد در اولویت قرار گیرند، آن‌ها فکر می‌کنند سازمان بهزیستی یک کارخانه تولید کار دارد و می‌تواند همه را استخدام کند، درصورتی که ما نمی‌توانیم یک میلیون نفر را استخدام کنیم.این استدلال نادرست است که همه معلولان باید در بهزیستی کار کنند به عنوان مثال مگر ممکن است، همه افرادی که بیمار هستند در وزارت بهداشت کار کنند؟

نحوی‌نژاد در پایان گفت: در حال حاضر 7 درصد از کارکنان بهزیستی معلول و مشغول کار هستند. فرد باید داوطلب شود و فرصت را بشناسد، حضور پیدا کند و بعد بگوید من را جذب نکردند و فرد دیگری را جذب کردند. وقتی در خانه بنشینی که کار نمی‌دهند.اگر فردی همه مراحل را طی کرده و موفق به جذب نشده باشد باید از طریق بازرسی پیگیری کند.