میزان واقعی تاثیر معاینه فنی برکاهش آلودگی هوا چقدر است؟

اعتمادآنلاین| ‌ سید نواب حسینی‌منش با اشاره به سخنان برخی از فعالان محیط‌زیست در خصوص تأثیر معاینه فنی در کاهش ذرات معلق شهر تهران به میزان 1.75 گفت: اگر مبنا و معیار را محیط‌زیست بگذاریم، به تازگی معاون محیط‌زیست رئیس جمهوری، از شهرداری تهران به دلیل فعالیت‌هایش در حوزه کاهش آلودگی هوا، تقدیر کرده بود. نظرات کارشناسان محترم است اما برخی از انتقادها مانند این می‌ماند که کنار گود نشسته باشند و بگویند «لِنگشکن».

وی ادامه داد: در سال گذشته که میزان روزهای بارندگی نسبت به روزهای غیر بارانی در مقایسه با سال 96 حدود 16 روز افزایش داشت، روزهای سالم ما نسبت به مدت مشابه سال گذشته، حدود 24 روز افزایش پیدا کرده بود. البته باران بر روی کاهش ذرات کمتر از 2.5 میکرون تأثیر مستقیمی ندارد. تنها بارانی روی کاهش این آلاینده‌ها تأثیرگذار است که با شدت و پرحجم و سیل‌آسا ببارد. این باران می‌تواند ذرات معلق 2.5 میکرون را در هوا کاهش دهد.

حسینی منش با بیان اینکه آنچه بر روی میزان ذرات معلق تأثیرگذار است، گفت: بارندگی اگر در کنارش باد وجود داشته باشد، می‌تواند ذرات معلق را کاهش دهد و کنترل کند.

وی افزود: سخنان کارشناسانی که می‌گویند «معاینه فنی بر روی آلودگی هوا تأثیر چندانی نمی‌گذارد»، حرفی درست است اما این کارشناسان تنها خودروهای سبک را در نظر گرفته که معاینه فنی شأن بر روی فقط مونوکسید کربن تأثیرگذار است اما موضوع دیگری نیز وجود دارد که به آن توجه نمی‌شود و آن معاینه فنی خودروهای دیزل است که در شهر تهران بالغ بر 50 درصد منابع انتشار ذرات معلق زیر 2.5 میکرون را بر عهده دارد بنابراین ما در سال گذشته، بیشترین تلاش خود را در این حوزه انجام دادیم؛ فارغ از اجرای مرحله دوم طرح کاهش، یکی از تأثیرگذارترین کارهایی که شهرداری تهران در سال گذشته با کمک راهور انجام داد، کنترل کنار جاده‌ای خودروهای دیزلی بود. ما به جز اتوبوس‌های شرکت واحد که در سال گذشته به شدت برای دریافت معاینه فنی بر روی آنها نظارت کردیم، بر معاینه فنی خوردهای دیزل هم کنترل دقیقی انجام دادیم که نتایج آن قابل توجه بود.

مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران تصریح کرد: ما در چند نقطه شهر تهران به صورت تصادفی، هفته‌ای یک بار نظارت میدانی انجام داده‌ایم. به طور مثال در مرکز میوه و تره‌بار، میدان شوش، بزرگراه امام علی (ع)، بابایی، آزادگان که حضور خودروهای دیزلی نسبت به سایر معابر بیشتر است، حضور پیدا کرده و با کمک پلیس، خودروهای دیزل را در کنار جاده کنترل می‌کردیم. این باعث شد که میزان خودروهای دودزا در مکانی مانند میوه و تره‌بار مرکزی، به 20 درصد رسیده است که نشان می‌دهد پلیس با خودروهای دودزا شوخی ندارد و در همان لحظه اعمال قانون می‌شوند و نکته دیگر اینکه بالغ بر 1600 خودرو را دودزا شناسایی و اعمال قانون شدند و بیش از 1000 معاینه فنی را ابطال کردیم.

حسینی‌منش ادامه داد: خودروهای سبک به جز تولید کردن مونوکسید کربن، یکی دیگر از منابع آلاینده‌ای که تولید می‌کنند، هیدروکربن‌های نسوخته است که به دلیل احتراق نادرست موتور تولید می‌شود، این گازها از اگزوز خودرو خارج می‌شود و با توجه به اینکه معمولاً کاتالیست خودروها به درستی کار نمی‌کند وارد هوا می‌شوند.

وی گفت: هیدروکربن‌ها وقتی وارد فضا می‌شوند، در لایه اتمسفر شروع به ترکیب شدن با اکسیژن هوا می‌کنند و ذرات زیر 2.5 میکرون که منابع آن مشخص نیست تشکیل می‌دهند. در مطالعاتی که همکاران ما در شرکت کنترل کیفیت هوا انجام دادند، آمده است خودروها سه درصد در تولید ذرات زیر 2.5 میکرون نقش دارند که صحبت‌هایی که کارشناسان محیط‌زیست می‌کنند برگرفته از همین آمار است اما از سویی هیدروکربن‌هایی که ذرات ثانویه‌ای تولید می‌کنند و به شدت در تولید ذرات زیر 2.5 میکرون تأثیرگذارند و کسی نیز نمی‌داند منبع آنها چیست.

حسینی منش اضافه کرد: در دی ماه امسال، سه هفته پایداری و ایستایی هوا داشتیم یعنی نه بادی وزید و نه بارندگی داشتیم که اگر در دو سال پیش خودروها قرار بود آلایندگی تولید کنند، در روزهای ایستایی هوا، بلافاصله شهر به مرحله اضطرار می‌رسید. چطور شد که ما در سه هفته ایستایی هوا به شرایط اضطرار نرسیدیم؟ این نشان می‌دهد که ما منابع آلاینده را توانسته‌ایم کنترل کنیم.

مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران اظهار داشت: ما در تهران چهار میلیون خودرو داریم که اگر تنها قطر اگزوز آنها را محاسبه کنیم متوجه می‌شویم این میزان خودرو چقدر آلاینده وارد هوا می‌کنند. بنابراین ما نمی‌توانیم به طور کامل ذرات را کنترل کنیم.

وی اضافه کرد: شهرداری فقط 300 هزار خودروی آلاینده در تهران را در یک سال گذشته شناسایی و اصلاح کرد روی معاینه فنی خودروهای دیزل تاکید کرده و با این نظارت‌ها توانستیم 10 تا 15 درصد ذرات 2.5 میکرون تهران را کم کنیم.

حسینی منش با بیان اینکه در سال 97 شاهد افزایش 16 درصدی مراجعه خودروها به مراکز معاینه فنی بودیم گفت: بر اساس پایشی که مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم انجام داده است، میزان روند نزولی آلاینده‌های شهر تهران در 10 سال گذشته قابل مشاهده است به ویژه در گوگرد. و ما به عنوان شهرداری تهران، یک بخش کار هستیم.

وی در خصوص بی‌اطلاعی برخی از راننده‌های خودروها از اتمام مهلت معاینه فنی‌شان گفت: از اردیبهشت سال گذشته برای تمام افرادی که معاینه فنی‌شان را از تهران دریافت کردند یک هفته مانده که مهلت معاینه فنی‌شان به اتمام برسد، پیامک ارسال می‌شود. بیش از 90 درصد افرادی که به ما مراجعه کردند، شماره تلفن‌های درست به ما داده‌اند، که این پیامک را دریافت می‌کنند، ما برای یک میلیون و 200 هزار نفری که در تهران معاینه فنی گرفته‌اند، شماره‌شان را داریم و پیامک را ارسال می‌کنیم اما برای کسانی که شماره‌شان موجود نیست، امکان پیامک وجود ندارد.

حسینی‌منش درباره معاینه فنی خودروهای پیمانکاران شهرداری نیز توضیح داد: برای خودروهای شرکت واحد به طور جدی موضوع معاینه فنی را پیگیری می‌کنیم و متأسفانه بیشترین مشکلات را در حوزه ماشین‌های خدمات شهری داریم که آن را هم در دستور کار داریم اما هنوز نتوانسته‌ایم به رقم خوبی در این خصوص برسیم. نکته آخر، سرویس ادارات و کارخانجات است که به خوبی مذاکرات در حال انجام است اما در خصوص خودروهای نظامی هنوز نتوانستیم کاری انجام دهیم که امیدواریم این موضوع را نیز بتوانیم حل کنیم.

منبع: مهر